Rusya'nın Ermenistan'daki bu acelesi niye?
Follow @dusuncemektebi2
Ermenistan görünüşte kolay gözüken ama derin sular altından geçeceğine benzeyen siyasi girdabın içinde. Paşinyan iktidara gelirken Batılı müttefiklerinin esas desteği Rus Barış Gücü modelinin devreye girmemesini temin edecek isim olduğu için idi.
Savaşı kaybetmiÅŸ bir isim olarak, sadece ismine bakmamalıyız. Hem de özellikle Batı’nın projesinin, ÅŸimdiki aÅŸamada Güney Kafkasya’da sekteye uÄŸramasına neden olan isim olarak okuma yapmalıyız.
PaÅŸinyan iktidara gelirken Batılı müttefiklerinin esas desteÄŸi Rus Barış Gücü modelinin devreye girmemesini temin edecek isim olduÄŸu için idi.
Barış Gücü modelinin neredeyse 3 yıldan fazladır konuÅŸulduÄŸunu ara sıra nabızların yoklandığını biliyoruz. Barış Gücünün, KarabaÄŸ kozu üzerinden devreye gireceÄŸini ben de bir kaç defa yazmışımdır. Tabii ki Lavrov’un uzun zaman önceden devreye soktuÄŸu model olduÄŸu için, üzerine düÅŸünmemiz doÄŸal idi.
Lakin durum satranç oyunundaki gibi geliÅŸti. Oyunu Batı kurguladı ve PaÅŸinyan üzerinden Batı güçlerinin Kafkasya’da baÅŸ aktör olacağı hesaplanmıştı. Lakin Rusya bu oyunu Azerbaycan’ın savaÅŸ baÅŸlatmasına, suskunluÄŸu ile bozmuÅŸ oldu.
PaÅŸinyan geliÅŸi ile Batı’yı, Kafkasya’ya fiili olarak getirmeli idi. Lakin tam tersi oldu, Rusya geldi. Hem de NATO müttefiki Türkiye’nin gelmesine, zor olsa da ses çıkarmayarak. Ä°ÅŸte ErdoÄŸan dehası bu olmalı. Satranç oyunu kurdu ve masada direkt taraf oldu.
Azerbaycan kamuoyunu tek kelime ile izah edersek, “Türkiye’nin yanındadır.” Evet, halen Rusya, Ä°ran ve Batı sesleri de çıkmakta. Lakin Türkiye’nin destekçisi olan kamuoyu, baskın ve esas güçtür.
Rus Barış Gücü konusunda hayli tereddütler söz konusudur. Evet, hatta Rus Barış Gücü içinden bazı askerlerin ve komutanların,” Ermeni tarafına tarafsızlık ilkelerini bozarak açıktan desteÄŸe devam ediyor”, bilgileri dolaÅŸmakta sosyal medyada. Tabii ki burada durumu kışkırtma çabası da söz konusudur. Çünkü Batı, kozlarını kaybettiÄŸi Azerbaycan kamuoyundaki birlik ruhunun sarsılmasını çok istiyor. Azerbaycan BaÅŸkanı Ä°lham Aliyev’e toplumdaki desteÄŸin sarsılması için Rus Barış Gücü konusu ile ilgili, zaten mevcut olan olumsuz kanaatin derinleÅŸmesi ve fiili boyuta geçmesi Moskova’nın deÄŸil, lakin Moskova’nın Ermenistan’dan çekilmesini isteyen Biden ABD’sinin merak konusudur! Rusya için KarabaÄŸ kozu üzerinden, PaÅŸinyan karşıtı Ermeni gruplarını kendi yanına çekme çabasının olduÄŸu açıktır. Bu durum anormal deÄŸil. Çünkü Rusya için Ermenistan içindeki PaÅŸinyan veya Batı karşıtı güçleri konsolide etmek için, KarabaÄŸ üzerindeki oyun tek kozdur. Tabii ki iÅŸin içinde menfaat gruplarının çıkarları da söz konusudur. Dikkatimi çeken ÅŸey ÅŸudur. Rusya içindeki çeliÅŸki! Putin Rusya’sı içinde, devletin farklı katmanlarında liberal ekibin olduÄŸu, kimseye sır deÄŸil! Hatta Lavrov bile her ne kadar katı biri olarak tanımlansa da, liberal ekibin temsilcisi ve özellikle Amerika’ya olaÄŸanüstü sıcak bakan isimdir.
Rusya, ordu içinde bir kaç grup söz konusudur. Tabii eskiden kalan iliÅŸkiler, ÅŸahsi iliÅŸkiler bu coÄŸrafyada hep belirleyici detay olmuÅŸtur. Ermenistan’la içli dışlı olan, Rusya Ordusu içinden isimlerin olduÄŸu bellidir. KarabaÄŸ’ın hukuk dışı süreç içinde nasıl bir gayrimeÅŸru operasyonlar merkezi olduÄŸunu, zaman zaman yazdık bile. Silah, uyuÅŸturucu, terör ve tabii özellikle Kelbecer altın yataklarının 30 yıldır Rusya’daki hangi gruplarla birlikte Ermeni çetesinin ticarete dönüÅŸtürdüÄŸü sorusunu cevapsız bırakmamalıyız.
Yani burada sadece Rusya Devleti olarak deÄŸil, “devlet içindeki menfaat gruplarının hangi çıkarları söz konusudur” meselesi önem arz ediyor. Bu paragrafı da bir tarafa not ederek, konunun tamamına bakmakta yarar vardır.
Åžimdi gelelim PaÅŸinyan’ın siyasi kurnazlığına! Biden gelene kadar süreyi uzatmak istiyor. “EÄŸer istifa ederse hayati tehlikesi söz konusu olur” diye düÅŸünmekte. Ama seçim isterse, bu en az 6 ay zaman kazanımıdır. Kendisi seçilemese bile, kendisi gibi Batı ekibinin temsilcilerinden birinin devreye girmesini saÄŸlayabileceÄŸini hesaplamakta. Bu sadece PaÅŸinyan’ın hesabı gibi durmuyor. Batı ittifakı için, PaÅŸinyan sonrası “yeni PaÅŸinyan profili” gerekmektedir. Rusya kendi siyasi figürünü yavaÅŸtan benimsetmekte. Eskiden FSB eÄŸitimi görmüÅŸ Artur Vanetsyan, BaÅŸbakan olarak Moskova için isimlerden biri. Tabii burada PaÅŸinyan veya benzeri isimlerin kimliÄŸi de önemlidir. Ermenistan görünüÅŸte kolay gözüken ama derin sular altından geçeceÄŸine benzeyen siyasi girdabın içinde. Ä°ster istemez bu girdap, Kuzey Kafkasya ile ilgili herkesi ilgilendirecektir. Rusya ile Türkiye arasındaki iliÅŸkiler ve Türkiye’nin KarabaÄŸ’daki görünen ve görünmeyen fiili varlığı süreci farklı boyuta taşımakta. ErdoÄŸan Türkiye’sine karşı koyma çabalarının bir boyutu da, bu sebepten olacaktır, dikkatli olalım.
Müellif: Sevil Nuriyeva Ä°smayılov / Star Gazetesi
Henüz yorum yapılmamış.