Irak'ta Şii milis grup, İran'a meydan okuyarak ABD'ye saldırıyor

Ä°ran'ın desteklediÄŸi en etkili Irak kökenli silahlı gruplarından biri olan Asaib Ehl al-Hak, Tahran'ın saldırmama emrine raÄŸmen ABD unsurlarını ve bölgelerini hedef almaya devam ediyor.

Ä°ran, Biden ile 2015 nükleer anlaÅŸmasına geri dönme çabalarını engellemeye çalışan eski BaÅŸkan Donald Trump'ın tepkisinden çekindiÄŸi için, Ekim ayında, Irak'taki silahlı milis güçlerine ABD hedeflerine saldırmama emri vermiÅŸti.

Ä°ran'ın açık ve katı talimatlarına raÄŸmen, Kays El-Gazali liderliÄŸindeki Asaib Ehl el-Hak, son üç hafta içinde BaÄŸdat'taki ABD büyükelçiliÄŸine ve Amerikan elçilerine saldırılar düenledi.

Bu eylemler, açık bir ÅŸekilde Asaib Ehl el-Hak örgütünün Ä°ran kontrolü dışında faaliyet gösterdiÄŸini ve bu nedenle Tahran'ın korumasına güvenmediÄŸini gösteriyor ki bu da bu milis grubunun geleceÄŸi hakkında birçok soruyu akıllara getiriyor.

Güvenlik kaynakları, PerÅŸembe günü ABD unsurlarına ait ekipman taşıyan iki askeri konvoya patlayıcı cihazların isabet etmesi sonucu Güney BaÄŸdat otoyollarında saldırı düzenlendiÄŸin açıklamıştı. Saldırıda can kaybı yaÅŸanmamış, sadece maddi hasarla atlatılmıştı.

Bu patlamalardan önce de 17 Kasım'da BaÄŸdat'ın merkezindeki ABD büyükelçiliÄŸini hedef alan, bir çocuÄŸu ölümüne ve yedi kiÅŸinin yaralanmasına sebeiyet veren bir füze saldırısı gerçekleÅŸti.

Kays el-Gazali:Åžiimilis grup lsaib Ehl el Hak grubunun lideri

Kendisine "Kasım el-Kabarin Tugayı" adını veren silahlı bir grup PerÅŸembe günkü saldırıların sorumluluÄŸunu üstlenirken, Kasım ayındaki roket saldırısının sorumluluÄŸunu ise kendisini "Es-shab al-Halef" olarak adlandıran baÅŸka bir grup üstlendi.

Yakın zamana kadar, her iki grup da önceden bilinmiyordu. Ancak, birkaç vilayetteki ABD liderliÄŸindeki koalisyon güçlerinin lojistik destek konvoylarını hedef alan saldırıların sorumluluÄŸunu üstlendikleri için, son birkaç aydır isimleri ortalıkta dolaşıyor.

Saldırıların sorumlusu olarak oklar Ketaib Hizbullah’ı (En etkili Ä°ran baÄŸlantılı Åžii milis grup) iÅŸaret etse de, Irak’taki dört Åžii milis grubun komutanları saldırı iddialarını yalanladı. Åžii milis komutanları, saldırılar kendilerinin deÄŸil, ABD ile ateÅŸkesi sonlandırmayı amaçlayan Asaib Ehl el-Hak grubunun gerçekleÅŸtirdiÄŸini savundular.

Middle East Eye (MEE) haber ajansına konuÅŸan, ismi bilinmeyen tanınmış bir Asaib Ehl el-Hak komutanı, "AteÅŸkes, ABD güçlerinin bir ay içerisinde Irak'tan ayrılması planlanmıştı, ancak Amerikalılar bunu yapmadı. Ayrılma niyetlerini göstermek için de hiçbir ÅŸey yapmadı.’’ dedi.

Komutan, Washington'un Irak'tan tamamen çekilme planlarını yürürlüÄŸe koymamasının, kendi gruplarının da artık ateÅŸkese uymak zorunda kalmadığı anlamına geldiÄŸini söyledi.

Şaşırtıcı itaatsizlik

Asaib Ehl el-Hak, 2006 yılında etkili din adamı Mukteda el-Sadr hareketinin eski silahlı kanadı olan Mehdi Ordusundan ayrılan silahlı bir Åžii fraksiyon. Ketaib Hizbullah grubuyla birlikte, 2006-2008 yılları arasında ABD birliklerine karşı birçok ölümcül saldırılar gerçekleÅŸtirdi.

BaÅŸlangıcından itibaren Ä°ran tarafından desteklenen, donatılan ve denetlenen bu grup, Ä°ran’ın bölgedeki en önemli ve güçlü milis gruplarından biri olarak biliniyor. Dolayısıyla Tahran yönetiminin kesin emrine raÄŸmen saldırılarını sürdürmesi, sürpriz bir geliÅŸme olarak yorumlanıyor.

"Ä°ranlı yetkililer (Iraklı gruplara) sabırlı olmaları ve ABD hedeflerine karşı saldırılar düzenlememeleri için baskı yapıyor, çünkü bu saldırılar hem Irak’taki, hem de Ä°ran’daki siyasi durumu karmaşık bir hale getiriyor.

Yerel kaynakların görüÅŸüne göre Asaib Ehl el-Hak, Ä°ran'ın direktiflerinden memnun olmayan ve isyan etmeye baÅŸlayan Iraklı grupların en önde geleni. Åžii liderlerle yakın zamanda yaptığı görüÅŸmede bu grubun kanaat önderleri, "Irak'taki durumun Ä°ran'ın bakış açısına baÄŸlı olmadığını ve Ä°ran iradesine boyun eÄŸmeyeceklerini" söylemiÅŸlerdi.

Grupların komutanlarına göre Asaib Ehl el-Hak ile Ketaib-i Hizbullah arasında bir çatışma patlak vermesi "ÅŸu anda beklenmiyor". Ancak Asaib Ehl el-Hakk’ın bu yeni proaktif yaklaşımını sürdürme ısrarı, Ä°ran'ın onu dışlayabileceÄŸi, feda edebileceÄŸi ve onu Amerikalılarla ve Irak hükümetiyle yüz yüze bırakabileceÄŸi anlamına geliyor denilebilir.

Kaynak: The Middle East Eye Haber ajansı

Mütercim: Hasan Nurhan Çelik / DüÅŸünce mektebi