Suudi Arabistan, Türkiye ile ilişkilerini düzeltmek istiyor

Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz, 21 Kasım'da bu yıl dönem baÅŸkanlığını Suudi Arabistan'ın yaptığı G20 Liderler Zirvesi öncesi, CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan ile bir telefon görüÅŸmesi gerçekleÅŸtirdi.

CumhurbaÅŸkanlığı Ä°letiÅŸim BaÅŸkanlığından yapılan açıklamaya göre görüÅŸmede, iki ülke iliÅŸkileri ele alınırken, G20 Liderler Zirvesi'ne iliÅŸkin deÄŸerlendirmelerde bulunuldu. CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan ve Kral Selman, ikili iliÅŸkilerin geliÅŸtirilmesi ve sorunların giderilmesi için diyalog kanallarının açık tutulması hususunda mutabık kaldı.

Suudi Arabistan DışiÅŸleri Bakanı: "Türkiye ile iyi ve mükemmel iliÅŸkilere sahibiz"

Bu görüÅŸmeden bir gün sonra da Suudi Arabistan DışiÅŸleri Bakanı Faysal bin Ferhan, Türkiye ile iyi ve mükemmel iliÅŸkilere sahip olduklarını söyledi.

G20 Liderler Zirvesi oturumları arasında Reuters haber ajansına açıklamalarda bulunan Bin Ferhan "Türk ürünlerinin gayriresmî boykot edildiÄŸine iliÅŸkin hiçbir veri yok." dedi. Ä°ki ülke arasında iliÅŸkilerin iyi olduÄŸunu vurgulayan Bin Ferhan, "Türkiye ile iyi ve mükemmel iliÅŸkilere sahibiz." ifadelerini kullandı.

Tüm bunlar Suudi Arabistan'ın uzun süredir iliÅŸkilerinin gergin olduÄŸu Türkiye ile buzları eritmeye çalıştığını gösterirken, önümüzdeki dönemde Türkiye ile yakınlaÅŸma politikası izleyeceÄŸinin de sinyalleri olarak yorumlandı.

Suudi Arabistan'ın önümüzdeki dönemlerde ekonomik kaygılarla dış politikasını ve bölgedeki çatışmalar konusundaki tutumunu muhafaza ederek Türkiye ile iliÅŸkileri geliÅŸtirme yoluna gideceÄŸi deÄŸerlendiriliyor.

Türkiye ve Suudi Arabistan arasında bölgede rakip iki ülke olarak görülmelerinden kaynaklanan bir kutuplaÅŸma bulunmakla birlikte, Ankara ve Riyad yönetimlerinin resmi iliÅŸkileri "gergin" yürütmek yerine alışılmış eski çizgisine getirmek istediÄŸi anlaşılıyor.

Türk mallarına boykot kampanyası geriledi

Bu arada Kral Selman ile ErdoÄŸan'ın görüÅŸmesinin ardından Suudi Arabistan'ın Türk ürünlerine uyguladığı "yarı resmi boykot" kampanyasının da gerilediÄŸi görüldü.

Suudi Arabistan Ticaret Odaları Konseyi BaÅŸkanı Aclan bin Abdulaziz el-Aclan, 3 Ekim'de sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "Türkiye'ye ithalat, yatırım ve turizm alanlarında boykot" çaÄŸrısında bulunmuÅŸ ve bunun bütün Suudi Arabistan vatandaÅŸlarının "görevi" olduÄŸunu ileri sürmüÅŸtü.

Yapılan yorumlarda, Suudi Arabistan'da karar merkezinin yönlendirmesi olmaksızın Aclan'ın kendi iradesiyle böyle bir çaÄŸrıda bulunabileceÄŸi bir ifade özgürlüÄŸü alanı bulunmadığına dikkati çekilmiÅŸti.

Üstelik basında çıkan bazı raporlarda, Suudi Arabistan'da ticaret sektöründen sorumlu yetkililerin, ülkedeki iÅŸ adamları ve ÅŸirketlere Türkiye ile ticari iliÅŸkileri durdurmaları için baskı yaptığı haberleri de yer almıştı.

Aclan'ın bu çıkışının ardından harekete geçen "troller", yoÄŸun ÅŸekilde Türk ürünlerini karalama kampanyaları ve boykot çaÄŸrıları yapmıştı.

Bir süredir devam eden bu boykot çaÄŸrılarında Kral Selman-ErdoÄŸan görüÅŸmesi akabinde gerileme kaydedildi. Son dönemde boykot çaÄŸrılarının Suudi Arabistan'da Kraliyet ailesi ve yakın çevresi ya da ünlü isimler tarafından deÄŸil, yalnızca bazı sosyal medya kullanıcıları tarafından dile getirilmesi dikkati çekti.

Kovid-19 salgını ve Biden etkisi

Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle küresel ekonominin gerilemesi sonucu tüm dünyada meydana gelen deÄŸiÅŸiklikler Suudi Arabistan ve Türkiye'yi de etkiledi. Bu durum iki ülkeyi, ortak çıkarları bulanan devletlerle anlaÅŸmazlıkları giderme, bölgesel gerginlikleri azaltma ve iliÅŸkileri eski haline getirme yoluna sevk etti.

Batılı analistler ABD'deki baÅŸkanlık seçimlerini kazanan Demokrat aday Joe Biden'ın yakın zamanda görevi devralacak olmasının da Riyad yönetiminin, Katar ve Türkiye gibi arasında gerginlik bulunan ülkelere karşı daha yumuÅŸak bir dil kullanmasında etkili olduÄŸunu belirtiyor.

Suudi Arabistan DışiÅŸleri Bakanı'nın, Türkiye ile mükemmel iliÅŸkilere sahip olduklarını söylediÄŸi açıklamasında, Katar'la ilgili de olumlu mesajlar vermesi dikkati çekiyor. Suudi bakanın, ülkesinin, BirleÅŸik Arap Emirlikleri, Mısır ve Bahreyn'le birlikte Katar'la olan anlaÅŸmazlığı sona erdirmenin yolunu aramaya devam ettiÄŸini söylemesi söz konusu adımın bir göstergesi olarak düÅŸünülüyor.

Suudi Arabistan, Beyaz Saray'da kaldığı 4 yıl süresince Riyad'a destek veren ve bunun için pek çok adım atan Donald Trump'a  nazaran Biden yönetiminin kendisine karşı daha az hoÅŸgörülüÄŸü olacağını düÅŸünüyor.

Yemen'deki Husiler gibi müttefikleri aracılığıyla Suudi Arabistan için tehdit oluÅŸturan Ä°ran da Riyad'ın, bölgede aktif olan ve Tahran'la iyi iliÅŸkileri bulunan Türkiye ile buzlarını eritme yoluna gitmesinde etkili olduÄŸu ifade ediliyor.

Sonuç olarak Suudi Arabistan'ın Türkiye ile iliÅŸkilerin geliÅŸtirilmesi ve sorunların giderilmesi için diyalog kanallarının açık tutulması mutabakatına baÄŸlı kalacağı, öbür yandan ise Türk mallarını boykot çaÄŸrılarının eskisi kadar güçlü olmasa da devam edeceÄŸi deÄŸerlendiriliyor.

Ä°ki ülkenin de iliÅŸkilerin stratejik ortaklık seviyesine çıkmasını beklemeden, buzları eritme yolunu seçtiÄŸi görülüyor.