Tercüme Haber: İsrail ve BAE normalleşmesi Süveyş Kanalınının tahtını sarsıyor

BirleÅŸik Arap Emirlikleri (BAE) ve Bahreyn, ABD BaÅŸkanı Donald Trump'ın himayesinde Beyaz Saray'da Ä°srail ile iliÅŸkileri normalleÅŸtirmek için 15 Eylül'de bir anlaÅŸma imzaladı ve bunu “ yeni bir OrtadoÄŸu'nun ÅŸafağı ” olarak adlandırmışlarıdı.

BAE DışiÅŸleri Bakanı Åžeyh Abdullah bin Zayed El-Nahyan imza töreninde, bu anlaÅŸmanın meyvelerinin tüm bölgeye yansıyacağına inandığını söyledi.

NormalleÅŸme anlaÅŸmasının ilk yansımalarından arından biri, Dubai devletine ait DP World ile Ä°srail'in Dover Tower firması arasında Ä°srail limanlarını ve serbest bölgelerini geliÅŸtirmek ve Kızıldeniz limanı Eilat ile Dubai'nin Cebel Ali Liman Bölgesi arasında, doÄŸrudan bir nakliye hattı açmak için imzalanan bir anlaÅŸma oldu. Dover Tower, aynı zamanda Eliat Limanının da hissedarlarından biri olan Ä°srailli iÅŸadamı Shlomi Fogel'e aittir.

Fogel ile 16 Eylül'de düzenlediÄŸi ortak basın toplantısında, BAE’li DP World Yönetim Kurulu BaÅŸkanı ve CEO'su Sultan Ahmed Bin Sülayem, ortaklığın iki Orta DoÄŸu ülkesi olarak kendileri arasından baÅŸlayarak, diÄŸer ülkeler arasında da ticari hatlar inÅŸa etmeyi, bölgedeki iÅŸleri kolaylaÅŸtırıp optimize etmeyi amaçladığını söyledi.

Fogel, bu yeni iÅŸbirliÄŸinin ticari hareketi küresel boyutta etkileyeceÄŸini belirterek, iki ÅŸirketin Hayfa limanı için ortak giriÅŸim kurmak için iÅŸbirliÄŸi yapacağını vurguladı.

Bu adım, küresel ticaret hacminin yaklaşık% 10'unun geçtiÄŸi Mısır'ın SüveyÅŸ Kanalı için büyük bir handikap teÅŸkil ediyor gibi görünüyor. Mısır, bu kapasiteyi 2023 yılına kadar % 12'ye çıkarmayı planlıyor. Bu durum, Kızıldeniz ile Akdeniz'i birbirine baÄŸlayan seyir geçidinde yeni bir rekabet ile bu hedefe Mısır’ın ulaÅŸmasını daha da zorlaÅŸtıracaÄŸa benziyor.

BAE ile Ä°srail arasındaki ekonomik ortaklığın muhtemel olumsuz etkilerine iliÅŸkin olarak, deniz taşımacılığı uzmanı ve SüveyÅŸ Kanalı Otoritesi (SCA) eski Yönetim Kurulu Üyesi olan Vail Kaddura, Al-Monitor'e ÅŸunları söyledi:

“Körfez ülkelerinin ihracatının çoÄŸunu petrol ürünleri oluÅŸturuyor. Kızıldeniz'deki Eilat Limanı ile Akdeniz'deki AÅŸkelon Limanı’nı birbirine baÄŸlayan bir nakliye hattı, petrolün Körfez'den Avrupa'ya taşınmasında SüveyÅŸ Kanalı'ndan geçmeye gerek kalmadan (Mısır için) rekabet yaratacaktır. Unutmayalım ki kanalın gelirlerinin yüzde 17'si petrol tankerlerinden geliyor." dedi.

Kaddura, ‘’Kızıldeniz'deki Eilat limanı ile Akdeniz'deki AÅŸdod limanını birbirine baÄŸlayan demiryolunun bir iç baÄŸlantı noktası olarak görüldüÄŸünü’’ söyledi. ‘’NormalleÅŸme anlaÅŸmasına göre bu demiryolunun, Avrupa ve ABD'den gelen malların SüveyÅŸ Kanalı'ndan geçmesine gerek kalmadan Ä°srail üzerinden taşınması amacıyla, Ürdün ve doÄŸuya doÄŸru Arap Körfezi ülkelerine kadar uzatılacağını açıkladı. Dolayısıyla da bu durumun, kanala karadan olmak üzere ikinci alternatif oluÅŸturacağını’’ sözlerine ekledi.

Kaddura'ya göre üçüncü zorluk, Ä°srail'in bölgedeki doÄŸalgaz ihracatında Mısır'a güçlü bir rakip haline gelmesidir. Ancak Ä°srail, gaz ihraç etmeden önce sıvılaÅŸtırma tesisleri için Mısır'a ihtiyaç duyuyordu. Fakat BAE ile yapılan normalleÅŸme anlaÅŸması ve müteakip ticari ve ekonomik anlaÅŸmalarla birlikte, Ä°srail'de, Avrupa'ya gaz ihraç etmek için sıvılaÅŸtırma tesisleri kurulacağını kaydetti.

Kaddura, Dubai'nin DP World ÅŸirketinin yönetimi altında olan Cebel Ali Limanı ile Mısır'ın Ain Sukhna Limanı arasındaki ticari rrekabete dikkat çekerek, Ain Sukhna Limanı’nın küresel denizcilik faaliyetleriyle baÄŸlantılı lojistik ve endüstriyel hizmetler saÄŸlamak için arzulanan hedefine ulaÅŸmadığını söyledi.

SüveyÅŸ Kanalı 193 kilometre (120 mil) uzunluÄŸunda, Mısır ekonomisi için döviz getiren kalemlerden en büyük damarı oluÅŸturuyor. Ayrıca coÄŸrafi konumu göz önüne alındığında, Asya ile Avrupa arasında seyahat ve mal taşımacılığı için en kısa ve en hızlı su yoludur.

SüveyÅŸ Kanalı Otoritesi (SCA) sözcüsü Yorgo Safvet, Al-Monitor'a yaptığı açıklamada, “SCA, normalleÅŸme anlaÅŸmasının kanaldaki denizcilik hareketi üzerindeki etkisini inceliyor. Henüz hiçbir ÅŸey net deÄŸil çünkü potansiyel projeler henüz sahada gerçekleÅŸmedi. SCA, durum hakkında daha net bir vizyona sahip olur olmaz bir bildiri yayınlayacaktır. Biz kurulu ve halihazırda sahada olan bir oluÅŸum olarak, pazarlama ve fiyatlandırma planları açısından güçlü bir konuma sahibiz" dedi.

Açıklamalarına ek olarak ‘’Koronavirüs krizi sırasında kanaldan geçen gemilerin sayısında ve mal hacminde artış gördü. Bu, belirli dönem için tasarlanan ve doÄŸrudan nakliye acentelerine sunulan pazarlama kampanyalarından kaynaklanıyor ” ifadelerini de sözlerine ekledi.

Safvet'a göre, 2020'nin ilk yarısında SüveyÅŸ Kanalı'ndaki deniz trafiÄŸi 2019'da aynı dönemde kanaldan geçen 9.114 gemiye kıyasla% 4,7 artarak 9.545 gemiye ulaÅŸtı. Ä°laveten kargo hacmi de artarak, 2019'un aynı dönemindeki 584.1 milyon tona kıyasla 2020'nin ilk yarısında% 0.6 oranında artarak 587.6 milyon tona ulaÅŸtı’’.

“Uluslararası ÅŸirketler, SüveyÅŸ Kanalı'nın faydasına olan, daha az karbondioksit emisyonlu gemilere sahip olan gemi acenteleri aracılığıyla mallarını taşımayı tercih ediyor. Buna Ümit Burnu yerine SüveyÅŸ Kanalı'ndan geçmeyi tercih eden IKEA Enternasyonal de dahil. SüveyÅŸ’in bu özelliÄŸi, kanalı ÅŸimdiye kadar denizcilik sektörünün ön saflarında tuttu ve gelecekteki rekabette de onu güçlü bir konuma konumuna getirecektir ”diye sözlerini sürdürdü.

Öte yandan Kanal sözcüsü Yorgo Savfet’in aksine, Ain Åžems Üniversitesi'nde ekonomi profesörü Yaman el-Hamaki, Al-Monitor'e verdiÄŸi demecinde, BAE ile Ä°srail arasındaki ekonomik ortaklık anlaÅŸmasının SüveyÅŸ Kanalı'ndaki seyrüsefer hareketini ve Ain Sukhna Limanı'ndaki mal dolaşımını olumsuz etkileyeceÄŸini söyledi. "Mısır, baÅŸka bir ülkede, kendi idaresi altında tutabileceÄŸi yeni bir liman oluÅŸturup pozisyonunu DP World ile bu ÅŸartlar altında rekabete çalışmadıkça bu makul bir senaryo" dedi.

Hamaki, "SüveyÅŸ Kanalı ve Ain Sukhna Limanı, özellikle BAE, Mısır için ilk beÅŸ ithalatçı arasında yer aldığı için, BirleÅŸik Arap Emirlikleri'yle müzakere ederken müÅŸterek ortak ekonomik çıkarları ve karşılıklı fayda kartlarını oynamalı. Zira Ä°srail, her zaman kendi ekonomik menfaatlerini baÅŸkalarının kaybını dikkate almadan maksimize etmeye alışkın bir partner. Dolayısıyla Mısır, Ä°srail’e çok da güvenmeden, bir an önce BAE ile ekonomik baÄŸlantılarını saÄŸlamlaÅŸtırmaya baÅŸlamalı’’ ifadelerini kullandı.

*Al-Monitor Haber Ajansında yer alan bu haber, aslına sadık kalınarak, Hasan Nurhan Çelik tarafından tercüme edilmiÅŸtir.