D. Mehmet Doğan: Dün ve bugün siyasette Kadın Kollarının vasfı

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde bir kadın vekil, Millî EÄŸitim bütçesi üzerine konuÅŸuyor:

“Kız talebe ne kadar tahsil yaparsa yapsın, hangi bir mesleÄŸe girerse girsin, nihayet günün birinde ana olacağını unutmasın. Kız talebeler ileride ne olacaklarına dair sorulan sorulara sürekli doktor, hâkim, öÄŸretmen gibi cevaplar veriyorlar, hiçbiri analık vazifesinden bahsetmiyor. Milli EÄŸitim bakanlığının kız öÄŸrencilere bu vazifeyi hatırlatması ve özendirmesi gerekir.”

İlk sorumuz: Bu konuşmayı hangi partiden bir kadın milletvekili yapmış olabilir?

Ä°kincisi: Yaparsa da tasvip görür mü? Alkışlanır mı?

Açıklama benden olsun: KonuÅŸan CHP milletvekilidir!

1- Tabiî, bu hanım vekili tedip etmek üzere, CHP kadın kolları baÅŸkanı hemen harekete geçebilir! O meÅŸhur tehdit ve hakaret silahlarını ona da doÄŸrultabilir! Geçenlerde yaptığı açıklama tam mânasıyla evlere ÅŸenlikti. Ä°stanbul SözleÅŸmesi’ninden rahatsız olanların tacizci ve tecavüzcü olduÄŸunu buyurmuÅŸ! Ne Ä°stanbul sözleÅŸmesine taraf olanları ne de karşı olanları bu nevi tahkir edici ifadelerle deÄŸerlendirmemek gerekir. Her iki tarafın da haklı olduÄŸu hususlar olabilir. Velev ki olmasalar, yine de fikirlerini açıklamak, hatta karşı veya tarafdar olmak haklarıdır; bu demokrasi gereÄŸidir.

2- Bunu kavrayamayan birinin bir partinin üst kademe yönetimine gelebilmesi, tam bir garabet.

Neyse, CHP kadın kolları baÅŸkanını fazla yormayalım, bu günümüzün bir kadın milletvekili deÄŸil! 1939’da bütçe görüÅŸmeleri sırasında söz alıp konuÅŸan hanım vekil, Ä°zmir’den seçilmiÅŸ. Uzun süre Ä°zmir Kız Lisesi’nde öÄŸretmenlik ve idarecilik yapmış. Hatta Ä°zmir Halkevi baÅŸkanı olmuÅŸ. Adı: Åžehime Yunus. O zamana göre, nâdir bulunur yüksek tahsillilerden, Ä°stanbul Darülfünun’u Fen Åžubesi Ulumu Hayatiye (hayatî ilimler) Bölümü mezunu imiÅŸ. Evli ve iki çocuklu bir hanım olduÄŸunu da belirtelim (1978’de vefat etmiÅŸ).

Ä°kinci sorumuzun cevabını da verelim: Sözünü ettiÄŸimiz konuÅŸma, sık sık alkışlarla kesiliyor.

O dönemin kadın milletvekilleri nerede, bu zamanınkiler nerede?

Bir kere, ÅŸimdinin kadın vekillerin çoÄŸunluÄŸu “bekâr”, evlilerin çoÄŸu tek çocuklu. (Bu arada beÅŸ çocuklu olanları da var). Siyaset mi bekâr kadınları tercih ediyor, bekâr kadınlar mı siyaseti, bunun üzerinde de düÅŸünmek lâzım.  

GeçmiÅŸte CHP kadınları, bugünkü kadın kolları baÅŸkanı gibi saldırgan olsalardı ne olurdu? Bu soruyu, “bu mümkün deÄŸildi”, diyerek cevaplıyalım.

Bu arada “salihat-ı nisvan”dan Mevhibe Hanım’ı rahmetle analım. Mevhibe Hanım, Ä°smet Ä°nönü’nün eÅŸi idi. Hep mazbut bir hanım olarak hatırlanır. Siyasetten de ilk Cumhuriyet yıllarının balolarından, içkili topluluklarından da uzak durmaya dikkat etmiÅŸtir. Dindarlığı ile bilinir. O zamanın ÅŸartlarından CHP’nin millî ÅŸefinin eÅŸinin parti mensubu olmaması düÅŸünülemez. Nitekim, Ä°smet PaÅŸa Mevhibe hanımın CHP’ye kayıtlı olduÄŸunu söyler. Gazeteci Mete Akyol, Mevhibe hanıma CHP’ye kayıtlı olup olmadığını sorar. O da “zamansızlık sebebiyle kaydolamadığını” söyler. Oysa Mevhibe Hanım CHP Çankaya Ä°lçesinin 4 numaralı üyesidir! Bu durumda Ä°smet PaÅŸa eÅŸini habersizce CHP’li yapmış olmalıdır!

Bu noktada Mevhibe Hanım’ın kadın kollarına kayıt olması akla gelebilir, fakat CHP’nin 1950’ye kadın kadın kolları yoktur!

Bu da ayrı bir garabet. Partilerin neden “kadın kolları” var?

Madem ki ayrımcılık istenmiyor, eÅŸitlik var kadınlar neden kadın kollarına itiraz etmiyor? “Biz madem ki eÅŸitiz, erkek kolları yoksa, kadın kolları da olmamalı”, diyemiyor? Bu hususta Demokrat Parti tutarlı bir tavır takınmış görünüyor: “Erkek Kolları olmayan Demokrat Parti’de, kadın kolları da kaldırılmıştır.”  Bu kararı geçen sene almışlar. DiÄŸer partilere de örnek teÅŸkil edebilir!

Kadın kolları aslında bize ÅŸunu söylüyor: Siyaset erkek iÅŸidir! Eh kadınların da siyasetde görünür olması lâzım, kadınlar üzerinde seçim dönemlerinde özel olarak çalışmak gerekir. Onlara kadın kolları ile alan açalım, kontenjandan bir miktar milletvekilliÄŸi tahsis edelim! Bu günümüzün geçerli siyaseti.

Günümüze ait ÅŸu bilgiler üzerinde düÅŸünmek gerekiyor: BoÅŸanmalar büyük bir hızla artıyor, son 10 yılda evlilikler %7.09 gerilerken boÅŸanmalar %28.9 artmış. Rakamlar bize ÅŸunu söylüyor: Aile ciddi bir sarsıntı geçiriyor. Elbette sorumluluÄŸu sadece kadınlara yıkacak deÄŸiliz. Yine de Åžehime Hanım ÅŸimdi yaÅŸasaydı, bugünün Meclis’inde nasıl bir konuÅŸma yapardı diye düÅŸünmeden edemiyoruz!