Sosyal Medya

Önemli Şahsiyetler

Enver Paşa'nın Libya savunması

04-08-2020 23:35

İmparatorluk o sırada birçok konuda iç mücadele veriyordu. İtalyanlar buna güvenip hiçbir sorunla karşılaşmadan bölgeyi işgal edeceklerini düşündüler. İtalya’ya yakın olan bu toprak parçası İstanbul’a epey uzaktı. Enver Paşa ve vatanperver Türk subayları İtalyanların planını bozmuş bölgeyi onlar için cehenneme çevirmişti.


Ä°talyanlar ulus devletini geç kurmuÅŸ bir Avrupalı millet olarak sömürgecilik yarışının bir parçası olmak istiyordu. Gözlerine kestirdikleri yer ise bugün de aynı acıları yaÅŸayan Trablusgarp'dı. Denizden komÅŸuları olan Trablusgarp'ı iÅŸgal edeceklerdi. Ä°mparatorluk o sırada birçok konuda iç mücadele veriyordu. Ä°talyanlar buna güvenip hiçbir sorunla karşılaÅŸmadan bölgeyi iÅŸgal edeceklerini düÅŸündüler. Ä°talya’ya yakın olan bu toprak parçası Ä°stanbul’a epey uzaktı. Enver PaÅŸa ve vatanperver Türk subayları Ä°talyanların planını bozmuÅŸ bölgeyi onlar için cehenneme çevirmiÅŸti.
 
Enver PaÅŸa'nın Günlükleri:
 
9 Ekim 1911:
 
Bahtsız Trablus'u belki de ÅŸimdilik kaybettik. Kim bilir, belki de tümden kaybettik. Peki, öyleyse neden gidiyorum oraya? Bütün Ä°slam dünyasına karşı bir vefa borcumu eda etmek, içimizde duyduÄŸumuz bir sorumluluÄŸun gereklerini yerine getirmek için...
 
Türklerde bir uzaklık mesafesi olarak kullanılan Fizan'ın bugünkü Libya sınırları içerisinde yer alması o günler için bölgenin zihinlerde ne kadar uzak olduÄŸunun da bir kanıtı.
 
Enver, Libya’nın Ä°talyanlar tarafından iÅŸgal edildiÄŸini duyduÄŸu gece uyuyamadı. Ä°talyanların cür'eti onu sinirlendirmiÅŸ, bir an önce askeri harekat yapılması gerektiÄŸini düÅŸündürmüÅŸtü. Sadrazamın bu harekata pek sıcak bakmadığını görünce iÅŸin yine baÅŸa düÅŸtüÄŸünü fark etti.
 
OlaÄŸanüstü bir örgütlenme kabiliyeti vardı. Fizan da olsa vatanın her karış toprağının savunulması gerektiÄŸine inancı onu Ä°stanbul’daki ÅŸatafatlı hayatı yaÅŸamaktan alıkoyuyordu.
 
Türklerin tarihi boyunca en mahir olduÄŸu alanlardan biri askerliktir. Mete Han ile baÅŸlayan hikayelerinin bir yerinde muhakkak idealist subayların verdiÄŸi destansı vatan mücadeleleri olur. O gün de imparatorluÄŸun her bir karış toprağını vatan sayan nice önemli subay Libya’ya gitmiÅŸti.
 
Mustafa Kemal PaÅŸa'nın da içinde olduÄŸu birçok Türk subayı Libya'ya gitmiÅŸti.
 
24 Ekim 1911:
 
Arapların morali günden güne düzeliyor. Halifenin bir akrabasının beklenmeyen geliÅŸi üzerlerinde büyük etki yaptı, öyle görüp seziyorum ki ÅŸahsımın birlikler üzerinde de hayli etkisi var. Buradaki halkın cesarete ihtiyacı yok. Bir kaç gün önce 120 askerle bazı milisler Derne'ye saldırdılar. 24 ölü verdiler ama, 18 Ä°talyan topunu zaptedip, bir sürü tutsak aldılar. Yine de zaferlerine göre ucuz bir bedel.
 
Kut’ul Amare kahramanı Halil Kut PaÅŸa da oradaydı 16 yaşındaki ÅŸehzade Osman Fuad da. Bir Ä°talyan taaruzu yerli Senusiler ile püskürtürken tek gözünü büyük oranda kaybeden Mustafa Kemal PaÅŸa da oradaydı. Ä°talyanlar kolay lokma sandıkları Libya’da bataklığa saplanmıştı. Türk subaylarının eÄŸittiÄŸi Senusilerin memleketlerinden vazgeçmeye pek niyeti yoktu.
 
Åžehzade Osman Fuad Efendi
 
Libya’yı alamayan Ä°talyanların On iki Ada’yı iÅŸgal etmesi üzerine Sadrazam subayların Anadolu’ya dönmesini istedi.
 
28 Kasım 1911:
 
O gün vücudu tamamen parçalanmış kara sakallı bir subayın yanında, daha çocuk denecek yaÅŸta bir Ä°talyan yatıyordu. Bir kurÅŸun başını delip geçmiÅŸti. Daha ilerde yine bir sürü ceset üst üste uzanmış kalmışlardı. Bu zavallı insanları, niçin böyle, ölüme gönderiyorlar? "Banca di Roma" nın kasalarını doldurmak için. Bankerlerin cüzdanlarını birkaç milyon daha ÅŸiÅŸirmek için, böyle ülkenin çocuklarım Ölümün kucağına atıyorlar. BaÅŸka ülkelerin çocuklarına saldırtıyorlar, suçsuz bir sürü insanın mutluluÄŸunu ayakları altına alıyorlar. Ve bütün bunları insanlık adına ulusal ÅŸerefleri adına yaptıklarım söylüyorlar. Bütün bunlar için asıl çarpışan biziz. Çünkü biz kendimizi savunmak zorundayız.
 
“ Bingazi tarafında mücahidînin (mücahidlerin) bir muvaffakiyeti” yazılı eser.nnKaynak: Murat Bardakçı
 
Yurda dönen Enver ve arkadaÅŸları yeni bir savaşın ÅŸafağına uyanıyor kaderlerine yine vatan müdafaası için çarpışmak düÅŸüyordu.
 
Enver PaÅŸa hakkında en çok yapılan eleÅŸtiriler maceracı olmak ile ilgilidir. Kafkas Ä°slam Ordusu da aynı ÅŸekilde eleÅŸtirilir Türkistan’a gidiÅŸi de.
 
EleÅŸtirenlerin de savunanların da kendilerince haklı argümanları olsa da bu dünyadan bir Enver geçti ve hakkında herkesin ÅŸahitlik yapabileceÄŸi bir hakikat vardı ki bütün hayatı kelle kollukta vatan için savaÅŸarak geçti.
 
4 Ekim 1912:
 
Åžu anda memleketimde herhalde her ÅŸey alevler içinde, her yönden bize saldırıyorlar. Sık sık bir dünya savaşı olasılığını düÅŸünüyorum. EÄŸer Avusturya ve Almanya arabulucu olarak iÅŸe karışmazsa kıza zamanda Balkanlarda savaÅŸ baÅŸlayacak.
 
Ve sonucun ne olacağım kimse bilemez.
 
Vatanımda en büyük tehlikenin tehdit ettiÄŸi yerde olamadığıma ne kadar üzülüyorum!
 
Ä°stanbul'da doÄŸan bir vatan evladı Libya çöllerinde de aynı motivasyonla canını vermekten korkmayıp savaÅŸtı Türkistan bozkırlarında da. Bugün Türkiye’de 50 yaşındaki politikacılardan genç diye bahsedilirken Enver PaÅŸa 41 yaşında ÅŸehadet ÅŸerbetini içti. O 41 yılın içine de sayısız mücadele sığdırdı.
 
Günlükler için kaynak: Trablusgarp Savaşı (1911-1912) ve Türk Subayları, Dr. Orhan KoloÄŸlu
 

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.