Selahattin E. Çakırgil: Ayasofya: Vurgundan korkan inci avlayamaz

C. BaÅŸkanı ErdoÄŸan’ın Ayasofya Camii’nin Diyanet Ä°ÅŸleri BaÅŸkanlığı’na devredildiÄŸine dair kararnameyi yayınlamasıyla, halk kitlelerinin coÅŸkuyla Ayasofya Meydanı’na koÅŸması tabiî idi.

Böyle bir halk akımının geleceÄŸi tahmin edilmiÅŸ olmalı ki, güvenlik güçleri de birkaç polis otobüsüyle meydana getirilmiÅŸti tabiatiyle..

Ancak, tesadüfen mi, yoksa, zâhiren tesadüf görüntüsü verilerek mi olmuÅŸtu bilmem; en öndeki polis otobüsünün üzerindeki yazı ilginçti. Yukarıda, ‘Åžehit Polis’ , altında daha büyük harflerle ‘Mustafa Kemal Yenilmez’ yazısı vardı. Bu, o en öndeki otobüsün ismiydi.

Åžimdi, o müze kararının ibtal ediliÅŸini bu coÅŸkun insanlar ‘Allah’u Ekber!’ diye kutlarken; o otobüsün ismi sanki oradakilere nanik yapıyor gibiydi.

Böyle bir hassas anda, bu küçük ayrıntı, bir ‘rastlantı’ idiyse, Polis makamları normalde basit olan bu gibi konuların o anda bir takım tahriklere yol açabileceÄŸini unutmamalıydılar

Tabiî, hemen o sırada, üzerinde, ‘Sıra, 5816’da..’ yazılı 1-2 iki pankartın da yükseltilmesi ve bunun ne mânâya geldiÄŸini bilen bir polisin hemen ona müdahale etmek istemesi de, benzer bir durumdu.

Neyse ki, mes’ele büyümedi.

Tahrike müsaid günlerde bulunulduÄŸunun da unutulmaması gerekiyor.

***

AYASOFYA’NIN MÜZE YAPILMASI BÄ°ZANS’I Ä°HYA ETMEK Ä°ÇÄ°N MÄ°YDÄ°?

Nitekim, Ayasofya’nın müzelikten çıkarılıp aslî ÅŸekline, Tevhîd inancının mâbedine döndürülmesi üzerine dünyanın çeÅŸitli köÅŸelerinden olumlu-olumsuz mesaj ve deÄŸerlendirmelerin giderek yükselmesi, konunun ne kadar hassas olduÄŸunu gösteriyor.

Arab dünyasındaki çoÄŸu rejimlerin sözcüleri ve onların emrindeki medya kuruluÅŸlarında veya baÅŸmüftü unvanlı ‘kapıkulu ulemâsı’nın General Sisi gibileri memnun eden açıklamaları yükselirken; HAMAS ve Ä°khwan’ul’Muslimîn ve benzeri Ä°slâmî odaklar bu düzenlemenin hayırlara vesile olacağı ümidindeler..

***

Afganistan’ın Herat ÅŸehrinde kılınan Cuma Namazı’nda hutbeyi okuyan hocanın sevincini dile getirirken kullandığı ifadeler, ancak o samimiyetiyle izah edilebilir.

Kezâ, Ä°ran Meclisi’nde 3 dönem boyunca Tahran m.vekili olarak bulunan seçkin siyaset ve fikir adamlarından Ali Mutahharî de tweet mesajında, ‘…. ’ün Türkiye’yi laikleÅŸtirmek için Büyük Ayasofya Mescidi’ni de müze yapmasının kaldırılıp, yeniden mescid yapılması’nı, ‘ErdoÄŸan’ın Ä°slâmlaÅŸtırma hedefinde uygun’ olarak nitelemesi ve devamında ‘Ä°slam kültürüne dönüÅŸ yolunda baÅŸka adımlar atmasını da ümid etmesi’ ilginçtir. Ki, Amerikan tv. kanalı Bloomberg’in 13 Temmuz günü, ‘Erdogan, ….’ün Türkiye üzerindeki damgasını siliyor..’ yorumu ile, tersinden aynı mahiyetteydi.

***

Katolik Hristiyan dünyasının lideri Papa Françiscus, ‘Ä°stanbul’dan gelen haberlerle yüreÄŸinin yandığını’ açıklarken; Ortodoks Hristiyanların lideri Patrik Bartholomeus da, Rusya PatriÄŸi Krill’den geri kalmamak istercesine, ‘Bu kararla Hristiyanların Ä°slâm’a sırtlarını döneceklerini’ belirtiyordu. (Ki, Patrik cenablarının, 25 yıl öncelerde, Bosna Trajedisi yıllarında, ortodoks sırb asker ve milislerini ‘Hz. Îsâ’nın kutsal askerleri..’ diye takdis eden papazlarına ne gibi bir insanî tavır koyduÄŸunu açıklamasını bekleriz.)

Ama, Almanya’da Cizvit (Jesuit/Îsâ’cı) papazlardan ünlü Felix Körner ise, ‘Ayasofya’nın müze olmaktan çıkarılıp ibadete açılmasından, dindar bir insanın üzülmesini anlamadığı’ sözleriyle Papa’yı yadırgıyordu.

Grek ve Bizans tarihçisi alman Helene Ahrweiler ise, ‘Ayasofya’nın camie dönüÅŸtürülmesini, Bizans’ın ikinci kez çöküÅŸü’ ÅŸeklinde; âdetâ, ‘Ayasofya, müzeye çevrilirken, Bizans ihya edilmiÅŸ oluyor..’ mânâsını çaÄŸrıştıracak iddialı bir yorum yapıyordu..

***

Evet, Ayasofya, dünya çapında bir ilgi odağı ve hattâ mes’ele haline geldi. Bu sembol mâbed bugün bir mihenk taşı mesâbesinde..

Hassas bir dönem.. HesaplaÅŸma ise, evet, zulüm uygulamalarıyla dünya çapında bir hesaplaÅŸma..

Tayyib Bey’in deyimiyle, ‘Denizin dibinde inci avcılığına çıkarken, vurgun yer miyiz?’ korkusu taşıyanların kaldırabilecekleri bir yük deÄŸil bu!

Star Gazetesi