Sosyal Medya

Rasim Özdenören: 15 Temmuz neden farklıydı?

16-07-2020 07:26

Başka hiçbir toplum hareketi böylesine başsız, komutansız cereyan etmemiştir. Fransız İhtilali, Bolşevik İhtilali, Humeyni hareketi ve daha niceleri örgütlü, planlı hareketlerdi. Fransız İhtilali kısmen örgütsüz başladı ama devamında örgütlendi…



Cumhuriyet dönemi 15 Temmuz 2016’ya gelinceye kadar irili ufaklı hükümet darbeleri geçirdi.
 
İlk zorbalık 27 Mayıs 1960 tarihinde yaşandı.
 
Göstere göstere, kahrolası kışkırtmalarla geldi.
 
Cumhuriyet Dönemi’nde Osmanlı Dönemi’ndeki Yeniçeri alışkanlıkları bitti sanılıyordu.
 
MeÄŸer için için devam ediyormuÅŸ…
 
Necip Fazıl anlatmıştı. Hatıralarında da anlatıyor:
 
1940’lı yıllarda, askerlik hizmetini sürdürürken bir vesileyle karşılaÅŸtığı MareÅŸal Fevzi Çakmak’a bir darbe ile hükümeti düÅŸürmesini teklif etmiÅŸ. Çakmak: “Ben orduyu YeniçerileÅŸtirmek istemem.” cevabını vermiÅŸ.
 
Fevzi Çakmak bireysel olarak böyle düÅŸünse bile askerliÄŸin, kurum olarak bu alışkanlığından vazgeçmediÄŸi anlaşılıyor. Nitekim 1960 vukuatı bunu kanıtladı.
 
26 Mayısı 27’sine baÄŸlayan gece, Adnan Menderes, EskiÅŸehir’den Kütahya’ya giderken yolda önü kesiliyor ve askerler tarafından yakalanıyor. Menderes’in itiraz etmeden teslim olduÄŸu söylenir. Oysa Celal Bayar Çankaya KöÅŸkü’nde direniyor. Onu zorla tutukluyorlar. Menderes, her ÅŸeye raÄŸmen sivil zihniyetli bir kiÅŸilikti. Bayar’ınsa Balkan SavaÅŸlarından itibaren komitacı olarak hizmet verdiÄŸi söylenir. Nitekim muhakemeleri yapılırken de Celal Bayar daima dik baÅŸlılık göstermiÅŸken Menderes munis ve boyun eÄŸici bir tavrı benimsemiÅŸtir.
 
Daha sonraki hükümetler döneminde darbelere ve muhtıralara maruz kalan Süleyman Demirel, askere karşı daima çekingen davranmış, en küçük bir itiraz tavrı göstermeden teslim olmuÅŸtur. Durumu kendisi de bu husustaki tutumu sorulduÄŸunda: “Askerle karşı karşıya kalmak istemem, ceketimi alıp giderim.” diyerek teslimiyetçi tavrını itiraf etmiÅŸtir.
 
28 Åžubat süreci arifesinde BaÅŸbakan Erbakan üst düzey komutanları makamında müzakereye çağırdığında, öÄŸle yemeÄŸi için sofrada içki görmeyen komutanlardan biri (Oramiral Güven Erkaya): “Rakı yok mu?” diye sorar. Bir ziyafet sofrasında deÄŸil, sıradan bir öÄŸle yemeÄŸinde bulunduÄŸunu unutarak garsonu çağırıp parasını verir, rakı ısmarlar. Erbakan bu küstahlığa sessiz kalır. Ama efendiliÄŸi iÅŸe yaramaz. Demirel’in de ayak oyunuyla kısa bir süre sonra BaÅŸbakanlıktan istifasını verir. Darbeciler muratlarına nail olur.
 
Askerlerin AK Parti hükümetleri döneminde muhtelif darbe teÅŸebbüsleri usta manevralarla geri püskürtülür. Ve her defasında halk oylamasına baÅŸvurularak her seferinde sivil yönetimin daha güçlü çıkması saÄŸlanır.
 
Ä°ÅŸte bu darbe teÅŸebbüslerinin son örneÄŸi de kanlı 15 Temmuz 2016’da sivil inisiyatifle püskürtüldü.
 
*
 
O gece saat 21.00 sularında askerî uçakların büyük gürültülerle baÅŸlayan alçaktan uçuÅŸlarını Cebeci’deki evimizin penceresinden görebiliyorduk. Sortiler kısa aralıklarla 15 civarına gelince olayın sıradan bir tatbikat olmadığını tahmin ettik. Bunun bir darbe teÅŸebbüsü olabileceÄŸi kanaatine varınca, hanıma, o esnada bizde misafir olarak bulunan bir hanım arkadaşımızla birlikte, tereddüt etmeden, Kızılay Meydanına gitmelerini ve iki kiÅŸi olsalar bile olayı protesto etmelerini söyledim. Ben o sırada rahatsızlığım nedeniyle yürüme zorluÄŸu çektiÄŸimden dışarı çıkamıyordum. Hanımlar tereddüt etmeden çıktı… Telefonla haberleÅŸiyorduk. Yakınlarında bombalar patlıyormuÅŸ. Bir ara eve dönüp tekrar meydana çıktılar… Orada baÅŸka arkadaÅŸlarla tanıdıklarla karşılaÅŸmışlar. Gece yarısından epey sonra eve döndüler.
 
Ankara’da, Ä°stanbul’da, ülkenin muhtelif yerlerinde 251 vatan evladının ÅŸehit düÅŸtüÄŸü, binlerce gazinin, sivilin direniÅŸine sahne olan muhteÅŸem gece…
 
O direniÅŸin ve karşı koymanın insanlık tarihinde bir eÅŸi daha yoktur. Siviller komutansız, baÅŸsız, tankların üstüne yürüdü, kritik noktalarda kendiliÄŸinden ustaca manevralarla ve ölümü göze alarak nice tehlikeleri savuÅŸturdu. CumhurbaÅŸkanı’nın televizyon kanalından duyurulan bir telefon çaÄŸrısı sivil direniÅŸin baÅŸlamasına ve baÅŸarıyla sonuçlanmasına yetmiÅŸti.
 
BaÅŸka hiçbir toplum hareketi böylesine baÅŸsız, komutansız cereyan etmemiÅŸtir. Fransız Ä°htilali, BolÅŸevik Ä°htilali, Humeyni hareketi ve daha niceleri örgütlü, planlı hareketlerdi. Fransız Ä°htilali kısmen örgütsüz baÅŸladı ama devamında örgütlendi…
 
Bu itibarla bir halk hareketi olarak 15 Temmuz dünya tarihinde eÅŸsizdir…
 
Emeline ulaÅŸmış veya ulaÅŸamamış tüm darbe teÅŸebbüslerinin ÅŸerefsizlik sayılan odak noktası ÅŸurada: Bunlar, ülkenin meÅŸru hükümetine karşı emperyalist güçlerle iÅŸbirliÄŸi halinde gerçekleÅŸtiriliyor. Dolayısıyla emperyalizmin hizmetinde ve hizmetçiliÄŸinde iÅŸ görüyor. Sonuçta durumdan kimin nemalanacağı ortada… Fikir ayrılıklarından doÄŸan iç çatışmalar mazur görülebilir. Ama dış güçlerin maÅŸası olarak meÅŸru hükümeti devirmek için iÅŸ görenler telin edilmeye layıktır.
 
YeniÅŸafak

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.