Sosyal Medya

Özel / Analiz Haber

Kırım Tatar sürgün ve soykırımı 76. yılında

18-05-2020 07:34

Sovyet yönetiminin talimatıyla 18 Mayıs 1944’te topraklarından sürgün edilen Kırım Tatarlarının yarası kanamaya devam ediyor.



Sovyetler BirliÄŸi lideri Josef Stalin'in kararıyla Kırım Tatarlarının 76 yıl önce 18 Mayıs'ta vatanlarından gece yarısı toplanarak tren vagonlarında Orta Asya'ya sürgün edilmesiyle yaÅŸanan acılar hala yüreklerde hissediliyor.
 
Karadeniz’i stratejik çıkarları için kullanmak isteyen Rusların, Kırım yarımadası üzerindeki hesapları tarih boyunca hiç bitmedi. Bu amaçla Rus Çariçesi 2. Katerina döneminde Kırım Tatarlarına yönelik baÅŸlayan baskı ve imha politikası, tarihin diÄŸer dönemlerinde de acı bir ÅŸekilde tekrarlandı.
 
Osmanlı-Rus savaşının ardından 1774'te imzalanan Küçük Kaynarca AntlaÅŸması ile Osmanlı Devleti'nden koparılan Kırım Hanlığı'nı 1783'te Rusya'nın iÅŸgal etmesiyle Kırım Tatarlarını bekleyen zorlu bir süreç baÅŸladı.
 
Rusların baskı politikaları yüzünden onbinlerce Kırım Tatarı Osmanlı Devleti'nde bulunan deÄŸiÅŸik bölgelere göç etmek zorunda kaldı.
 
 
2. Dünya Savaşı’nda Sovyet Rusyası, Kırım'ı Almanlara bırakmak zorunda kaldı. Kırım Tatarları, Sovyet saflarında yer alarak, Nazi Almanyası'na karşı baÅŸarılı bir ÅŸekilde mücadele verdi. Buna raÄŸmen Rus komutanlar Kırım Tatarlarını "Almanlarla iÅŸ birliÄŸi" yapmakla suçladı.
 
Rus Kızıl Ordusunun Kırım'ı Hitler Almanyası’ndan geri almasından sonra Kırım Tatarları Ruslardan baskı görmeye baÅŸladı. Sovyet yönetimine, Kırım Tatarlarının aleyhinde raporlar hazırlandı ve Kırım Tatarlarının yurtlarından tamamen sürülmesi talep edildi.
 
Sovyetler BirliÄŸi lideri Josef Stalin gizli bir kararname imzalayarak, Kırım Tatarlarının Orta Asya’ya sürgün edilmesine karar verdi. Sürgün, 20 Mayıs'ta baÅŸlatılıp 1 Temmuz'da sonuçlandırılmak isteniyordu. Ancak operasyon 2 gün önceye alındı ve Kırım Tatar sürgünü 18 Mayıs 1944'te saat 03.00 sıralarında baÅŸlatıldı. Sürgünün hızla bitirilmesi için operasyonun 1 Haziran'a kadar tamamlanması emredildi.
 
Aynı dönemde 2. Dünya Savaşı devam ettiÄŸi için Kırım Tatar erkeklerinin çoÄŸunluÄŸu Sovyet ordusunda Hitler Almanyası’na karşı cephede savaşıyordu. Kırım’da geride kalan kadınlar, çocuklar ve yaÅŸlılar Sovyet askerleri tarafından gece yarısı uyandırılarak 15 dakika içinde meydanlarda toplandı ve tren vagonlarına dolduruldu. 250 bine yakın Kırım Tatarı, 3 gün içinde hayvanların taşındığı vagonlarla Orta Asya'ya sürgün edildi. Sürgüne gönderilenlerin yarısına yakını yollarda hastalıktan, açlıktan, zor ÅŸartlardan dolayı hayatını kaybetti.
 
 
Kırım Tatarları yarımadadan sürüldükten sonra Türk kültürü ve diÄŸer toplulukların izlerinin silinmesi için sistematik çalışmalar yapıldı. 1944’ün sonunda Sovyetler BirliÄŸi yönetimi çıkardığı kararla Kırım'daki bütün Türkçe olan yer isimlerini Rusça olarak deÄŸiÅŸtirdi.
 
Stalin'in ölümünden sonra Ukrayna'nın Rusya'ya baÄŸlanışının yıl dönümü nedeniyle Kırım, Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne hediye edildi. 1965'ten itibaren Kırım'dan sürgün edilen Tatarlar Kırım'a dönmek için siyasi faaliyetlere giriÅŸti.
 
Sovyetler BirliÄŸi’nin dağılmasından sonra Kırım Tatarlarının vatanı, Ukrayna'ya baÄŸlı Kırım Özerk Cumhuriyeti oldu.
 
Ukrayna'da Batı yanlılarının yönetimi ele geçirmesiyle, Rusya Kırım'ı 2014'te yasa dışı olarak ilhak etti. Kırım Tatarları yeniden 2. Katerina ve Stalin döneminde olduÄŸu gibi baskı politikasının kurbanı oldu.
 
Kırım Tatarları arasında potansiyel tehlike görülenler takibe alındı ve hukuk dışı uydurma sebepler ile hapse atıldı. Önde gelen Kırım Tatarlarının yarımadaya giriÅŸi ise yasaklandı. Kırım Tatar halkının lideri Mustafa Abdülcemil KırımoÄŸlu ve Kırım Türklerinin iradesini temsil eden Kırım Tatar Milli Meclisi'nin (KTMM) BaÅŸkanı Refat Çubarov'a yarımadaya giriÅŸ yasağı konuldu.
 
Kırım Tatar Milli Meclisi, "aşırıcı örgüt" kapsamına alınarak faaliyetleri yasaklandı. Meclis ile doÄŸrudan bağı olan 2 bin 500 Tatar ile onlarla iliÅŸkisi olan herkes aşırıcı örgüt üyesi durumuna düÅŸürüldü.
 
 
Rus yönetiminin baskısı nedeniyle binlerce Kırım Tatarı yarımadayı terk etmek zorunda kaldı.
 
Yarımadada, Kırım Tatar halkının evlerine, camilere, çocuk yuvalarına yapılan baskınlar ve "terör örgütüne üye" olma iddiasıyla gözaltılar devam ediyor.
 
KTMM’nin analizine göre, sadece geçen yıl Rus güvenlik güçlerince Kırım Tatarlarının evlerine, camilere, okullara yönelik 86 baskın yapıldı. Bu baskınlarda 157 kiÅŸi gözaltına alındı, 194 kiÅŸi sorgulandı, 335 kiÅŸi tutuklandı.
 
Kaynak: Anadolu Ajansı-Analiz

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.