Sosyal Medya

Güncel

Şehirlerin simgesi olan camiler bu Ramazan mahzun kaldı

08-05-2020 12:47

slamiyet'in kutsal mekanları olan, yapılış zamanları, mimarileri ve hikayeleriyle bulundukları şehirlerin simgesi haline gelen camiler, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle bu ramazanı mahzun geçiriyor. Selçuklu ve Osmanlı'dan izler taşıyan, asırlara meydan okuyarak Türkiye'nin sembolleri olan camiler en sakin günlerini yaşıyor. Ülkenin doğusundan batısına kadar birçok caminin en "sessiz" hal havadan görüntülendi.



"Yedi Tepeli Åžehri" tarihi camiler süslüyor
 
Fatih Sultan Mehmed'in Ä°stanbul'u fethinin hemen ardından yapılan Eyüp Sultan Camisi ve etrafındaki medrese, aÅŸhane, imaret, hamam ile türbeden oluÅŸan külliye, her yıl ramazan ayında binlerce ziyaretçiyi ağırlarken bu yıl tarihi bölgede sessizlik hakim.
 
Sultan 1. Ahmed tarafından 1616'da mimar Sedefkar Mehmet AÄŸa'ya yaptırılan Sultanahmet Camisi, kentin en çok turist çeken mekanları arasında yer alıyor.
 
Kanuni Sultan Süleyman adına 1551-1557'de Ä°stanbul'da Mimar Sinan tarafından inÅŸa edilen Süleymaniye Camisi, ihtiÅŸamıyla adeta büyülüyor.
 
Osmanlı-Selçuklu mimari tarzıyla bugünün çizgilerinin bütünleÅŸtiÄŸi "Büyük Çamlıca Camisi" de kentin yeni sembollerinden biri oldu. Ä°badet bölümlerinin yanı sıra müze, sanat galerisi, kütüphane, konferans salonu, sanat atölyesi ve otoparkın yer aldığı Türkiye'nin en büyük camisi, CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan'ın katılımıyla 3 Mayıs 2019'da açıldı.
 
 
Edirne'de Mimar Sinan'ın "ustalık eseri", Bursa'da tarihi Ulu Cami
 
Ünü çağını aÅŸan Mimar Sinan'ın "Ustalık eserim." dediÄŸi Selimiye Camisi, eÅŸsiz mimarisi ve azametiyle serhat boyunda yıllara meydan okuyor.
 
UNESCO'nun 2011'de ilk kez bir camiyi kültürel eser listesine almasıyla dünya çapındaki ünü daha da artan Selimiye Camisi, barındırdığı özellikleri ve ihtiÅŸamlı yapısıyla dikkati çekiyor. Türk-Ä°slam mimari sanatının mihenk taşı tarihi cami, bir biblo gibi Edirne'nin en ihtiÅŸamlı yapısı olarak göze çarpıyor.
 
Osmanlı döneminde Süleyman Çelebi tarafından 1403'te inÅŸasına baÅŸlanan ve Sultan 1. Mehmed tarafından 1414'te yapımı tamamlanan "Eski Camii" de Edirne'nin simgeleri arasında yer alıyor.
 
Osmanlı padiÅŸahı Yıldırım Bayezid zamanında, 1396-1400 yıllarında, Orhan Gazi Parkı'nın bulunduÄŸu geniÅŸ bir alana yapılan Bursa Ulu Cami, Osmanlı camileri arasında çok kubbeli anıtsal yapıların ilki olma özelliÄŸini taşıyor. Ulu Cami'nin 12 büyük dört köÅŸeli paye üzerine oturan 20 kubbesi bulunuyor.
 
Bursa'nın doÄŸusunda UludaÄŸ eteklerindeki bir tepenin üzerinde, 15. yüzyılın başında, Yıldırım Bayezid'in kızı ve Emir Sultan'ın eÅŸi Hundi Hatun tarafından, Emir Sultan'ın vefatı üzerine yaptırılan "Emir Sultan Camisi" de simge camilerden biri olarak varlığını sürdürüyor.
 
Ä°ç Anadolu'nun asırlara meydan okuyan ibadethaneleri
 
Ankara'daki Hacı Bayram Veli Camisi 1427-1428 yıllarında yapıldı. Bugünkü haliyle 17. ve 18. asır camilerinin karakterlerini taşıyan cami uzunlamasına dikdörtgen bir plana sahip. Kuzeyde ve batıdaki son cemaat yeri sonradan ilave edildi.
 
Türbenin güneydoÄŸu duvarında kare planlı taÅŸ kaideli, silindirik tuÄŸla gövdeli ve iki ÅŸerefeli minare bulunuyor. Caminin son cemaat yerinin güneye bakan çıkıntı duvarında sülüsle yazılmış Kelime-i Tevhid de yer alıyor.
 
BaÅŸkentte, Osmanlı döneminin mimari estetiÄŸi ile modern teknolojinin imkanlarını bütünleÅŸtiren Kocatepe Camisi, minarelerinde Selimiye, merkezi kubbe ve yarım kubbelerinde ise Sultanahmet camilerinin izlerini taşıyor.
 
Türkiye Diyanet Vakfı tarafından yapımı tamamlanıp 28 AÄŸustos 1987'de ibadete açılan Kocatepe Camisi, Ankara'nın önemli sembollerinden biri olma özelliÄŸini taşıyor.
 
Konya'daki Mevlana Meydanı'ndaki Sultan Selim Camisi de bu ramazan ayında cemaatsiz kaldı. 2. Sultan Selim'in Konya ValiliÄŸi sırasında 1558'de yapımına baÅŸlanan ve 1567'de tamamlanan cami, klasik Osmanlı mimarisinin Konya'daki en güzel örneklerinden biri olarak dikkati çekiyor.
 
Anadolu'daki ahÅŸap direkli camilerin en büyüÄŸü ve orijinali olan Konya'nın BeyÅŸehir ilçesindeki EÅŸrefoÄŸlu Camisi'nde de koronavirüs önlemleri kapsamında sessizlik hakim. 1296-1299 yıllarında inÅŸa edilen cami, anıtsal taç kapısı, eÅŸsiz mihrap ve minberi, üstün aÄŸaç ve çini iÅŸçiliÄŸi yönünden adeta bir müzeyi andırıyor.
 
Kayseri'de, kitabesinde miladi 1238 yılında Selçuklu Hükümdarı 1. Alaaddin Keykubad'ın eÅŸi Mahperi Hatun tarafından yaptırıldığı yazılan Hunat Camisi, medrese ve hamamı da barındıran büyük bir külliye. DoÄŸu ve batısındaki taÅŸ kapıları Selçuklu taÅŸ iÅŸçiliÄŸinin en güzel örneklerinden olan caminin ahÅŸap minberi ise orijinalliÄŸini koruyor.
 
Kayseri ÅŸehir merkezinde Kapalıçarşı'nın yanında yer alan Ulu Cami, deÄŸiÅŸik kaynaklarda Cami-i Kebir veya Sultan Cami olarak da anılıyor. 1135'te, DaniÅŸmendli hükümdarı Melik Mehmet Gazi tarafından yaptırılan cami dış görünüÅŸüyle oldukça sade. Kentteki Lale, Han, KurÅŸunlu ve Hacı Kılıç camileri de önemli simgeler arasında bulunuyor.
 
 
DoÄŸu ve GüneydoÄŸu Anadolu'nun tarihini yansıtan camiler
 
Diyarbakır'daki Hazreti Süleyman Camisi, NisanoÄŸlu Ebul Kasım tarafından 1155-1160 yılları arasında yaptırıldı. "Nasiriyye", "MeÅŸhed", "Murtaza PaÅŸa" ve Kale Camisi olarak da adlandırılan yapı, kentin simgeleri arasında.
 
Kentteki "KurÅŸunlu Camii" olarak da isimlendirilen Fatih PaÅŸa Camisi 1516-1520 yılları arasında ÅŸehrin ilk Osmanlı Valisi Bıyıklı Mehmet PaÅŸa tarafından inÅŸa ettirildi. Diyarbakır'da yapılan ilk Osmanlı eseri olan caminin duvarları Osmanlı çinileriyle kaplı. Mihrabı ve minberi görkemli bir sanat yapıtı olan caminin ayrıntıları Selçuklu tarzında.
 
Valide Meryem Kilisesi adıyla 1873'te inÅŸa edilen, hapishane olarak da kullanılan ancak 2017'de yapılan restorasyonla camiye dönüÅŸtürülen Gaziantep KurtuluÅŸ Camisi, kentin en büyük camileri arasında bulunuyor. Dünyada eÅŸine ender rastlanan bir minbere sahip olan Boyacı Camisi ile tarihi EyüboÄŸlu Camisi kentin önemli simgelerinden biri olarak varlığını sürdürüyor.
 
 
Van'daki Kaya Çelebi Camisi, Eski Van'ın Ortakapı Mahallesi’nde surlara yakın bir yerde konumlanıyor. Vakfiyesine göre Kaya Çelebi Zade Koçi Bey tarafından 1660'ta yapımına baÅŸlanan ancak Koçi Bey'in idam edilmesi üzerine 1663 yılında, Cem DedemoÄŸlu Mehmet Bey tamamlanan cami, 1993 yılında Vakıflar Genel MüdürlüÄŸünün yaptığı onarımlardan sonra ibadete açıldı.
 
DoÄŸu Anadolu'nun önemli eserlerinden Van Kalesi'nin güney cephesinde Van Beylerbeyi Köse Hüsrev PaÅŸa tarafından 1567'de yaptırılan Hüsrev PaÅŸa Camisi de koronavirüs salgını nedeniyle ziyaretçisiz kaldı.
 
Erzurum'daki Ulu Cami, Saltuklu Emiri Nasreddin Aslan Mehmet tarafından 1179 yılında yaptırıldı. Saltuklular'ın "Atabey" isminden dolayı "Atabey Camisi" de denilen eser, deÄŸiÅŸik tarihlerde 5 kez onarım gördü.
 
Lala PaÅŸa Camisi, Cumhuriyet Caddesi'nde Yakutiye Medresesi'nin doÄŸusunda bulunuyor. Kıbrıs Fatihi Lala Mustafa PaÅŸa'nın Erzurum’da beylerbeyi olarak görev yaptığı 1562-1563 yıllarında yaptırılan caminin külliyesinde ÅŸadırvan, hamam, sübyan mektebi ve saray yer alıyor.
 
İzmir, Manisa ve Aydın'ın simge camileri
 
Osmanlı cami mimarisinin tipik özelliklerine sahip, kalem iÅŸi süslemeleri, mihrap ve minber iÅŸçiliÄŸiyle dikkati çeken, 420 yıllık tarihi olan, Ä°zmir'in Kemeraltı Çarşısı'nda bulunan tarihi Hisar Camisi, kentin en önemli yapıları arasında bulunuyor.
 
Konak Meydanı'nda, çinileri ve sekizgen planıyla dikkatleri çeken, Ä°zmir'in en zarif camilerinden Yalı (Konak) Camisi, Mehmet PaÅŸa'nın kızı AyÅŸe Hanım tarafından 1755'te yaptırıldı. Klasik Osmanlı mimarisi tarzında tek kubbeli ve tek minareli, sekizgen planlı caminin mimarisinde kesme taÅŸ kullanıldı.
 
Kanuni Sultan Süleyman'ın sancak beyi olarak Manisa'da görev yaptığı dönemde annesi Hafsa Sultan adına yaptırılan "Sultan Camisi", 1522 yılında tamamlandı. Cami 16. yüzyıl Osmanlı mimarisinin ildeki en önemli örnekleri arasında gösteriliyor. Kentteki Muradiye Camisi, 3. Murat adına 1583-1592 yıllarında yaptırılan külliye; cami, medrese, imarethane ve dükkanlardan oluÅŸuyor. Projesi Mimar Sinan'a ait olan külliyenin inÅŸası Mimar Mahmut AÄŸa tarafından baÅŸlatıldı ve ölümünün ardından Mimar Mehmet AÄŸa tarafından tamamlandı.
 
Manisa'da medrese, imarethane ve sübyan mektebinden oluÅŸan Hatuniye Camisi de 1490 yılında Sultan 2. Bayezid'ın eÅŸi Hüsn-i Åžah Sultan tarafından inÅŸa ettirildi.
 
Aydın'da 1595'te Üveys PaÅŸa'nın kardeÅŸi Ramazan PaÅŸa tarafından yaptırılan Ramazan PaÅŸa Camisi ile Üveys PaÅŸazade Mehmet Bey'in torunu ve Cezayir Beylerbeyi Mustafa PaÅŸa'nın oÄŸlu Süleyman Bey tarafından 1683'te inÅŸa edilen Bey Camisi, kentin önemli ibadet mekanlarından.
 
Akdeniz Bölgesi'nin kıyı illerinin sembol ibadethaneleri
 
Antalya'da, Anadolu Selçuklu Hükümdarı 1. Alaaddin Keykubad tarafından 1230'da inÅŸa ettirilen Yivli Minare Camisi, Anadolu Türk mimarisinde benzeri olmayan yivli minare formuyla dikkati çekiyor. Bunun yanında, altı kubbeli ibadet mekanıyla Anadolu'daki çok kubbeli cami tipinin günümüze ulaÅŸan en eski örneÄŸi olduÄŸu kabul ediliyor.
 
Dünyaca ünlü tarihi Kaleiçi'nde, Tekeli Mehmet PaÅŸa tarafından 1606-1616 yılları arasında yaptırıldığı tahmin edilen Tekeli Mehmet PaÅŸa Camisi adeta yıllara meydan okuyor.
 
Antalya'nın merkezinde MuratpaÅŸa ilçesi sınırlarında yer alan Murat PaÅŸa Camisi 1570 yılında yaptırıldı. Selçuklu kaligrafi sanatının izlerine rastlanılan cami, kentin önemli eserleri arasında bulunuyor.
 
Türkiye'nin ve Orta DoÄŸu'nun en büyük camileri arasında yer alan Sabancı Merkez Cami, Adana'nın Seyhan ilçesinde Seyhan Nehri'nin kıyısında yer alıyor. Klasik Osmanlı mimarisi tarzındaki cami, 1998'den beri hizmet veriyor.
 
MuÄŸdat Cami olarak da bilinen Hazreti Mikdad Camisi, Mersin'in en büyük camisi. Adını sahabelerden Mikdad bin Amr'dan alan caminin ibadet yeri 5 bin 500 kiÅŸilik. Her birinin yüksekliÄŸi 81 metre olan 6 minareli camide ibadet yeri dışında bir kütüphane, konferans salonu, saÄŸlık ocağı ve aÅŸevi de var.
 
 
Karadeniz ve Marmara bölgelerindeki tarihi camiler
 
Trabzon'daki Ä°skender PaÅŸa Camisi 1529'da inÅŸa edildi. Esas planı Ä°znik'teki YeÅŸil Cami'ye benzeyen caminin mihrab ve mimberi mermerden yapıldı. 19. yüzyıl barok süslemelerine sahip yapının içinde kalem iÅŸi süslemeler de bulunuyor.
 
Giresun'daki Kale Camisi'nin ise Osmanlı döneminde Müslümanların oturduÄŸu Lonca Mahallesi'nde Hacı Muhiddin AÄŸa tarafından inÅŸa edildiÄŸi belirtiliyor. GiriÅŸ kapısı üzerindeki kitabeden 1830'da Dizdarzade Ematullah Hatun tarafından yeniden inÅŸa edildiÄŸi anlaşılan cami yıllara meydan okuyor.
 
Ordu'nun PerÅŸembe ilçesine baÄŸlı Kutluca köyünde bulunan ve 1800'lü yılların başında yapıldığı tahmin edilen kentin ikinci ahÅŸap camisi olma özelliÄŸine sahip Kutluca Camisi yıllardır ihtiÅŸamını koruyor.
 
Düzce Akçakoca'da Orhan Gazi döneminde çandı tekniÄŸiyle ÇayaÄŸzı köyündeki Osmanlı mezarlığı alanında 1323'te inÅŸa edilen Orhangazi Camisi de "11 ayın sultanı" ramazanda boÅŸ kaldı. Akçakoca'nın HemÅŸin köyünde Osmanlı padiÅŸahı 2. Mahmud tarafından 1834'te inÅŸa edilen Cuma Camisi, çivisiz, birbirine geçirilme yöntemine göre kesilmiÅŸ kerestelerden oluÅŸan yapısıyla görenleri adeta büyülüyor.
 
Ä°zmit merkezde bulunan Fevziye Camisi 16. yüzyılın ikinci yarısında Ä°zmitli Mehmet Bey tarafından yaptırıldı. Ä°lk yapımı Mimar Sinan'a ait olduÄŸu tahmin edilen yapı, 1884 ve 1999 depremlerinde tümüyle yıkıldı, aslına uygun olarak yerine yenisi inÅŸa edildi.
 
Kırklareli'de Hızır Bey tarafından Kabe mimarisine benzer şekilde inşa edilen 637 yıllık Hızırbey Camisi, Osmanlı'nın Trakya'daki ilk mirası olarak biliniyor.
 
Vize ilçesindeki Gazi Süleyman PaÅŸa Camisi, 6. yüzyılda Jüstinyen döneminde Küçük Ayasofya Kilisesi olarak inÅŸa edildi. 14. yüzyılın ikinci yarısında cami olarak restore edilen Gazi Süleyman PaÅŸa Camisi, yapısıyla dikkati çekiyor.
 
Lüleburgaz ilçesindeki Sokullu Mehmet PaÅŸa Camisi, Sokullu Mehmet PaÅŸa tarafından 1569-1570 yıllarında ibadet, ticaret ve eÄŸitim amaçlı yapılan külliye, cami, kemerli dükkanları, hanı, hamamı, medresesi ile bir kompleks özelliÄŸi gösteriyor.
 
Babaeski ilçesindeki 1555 yılında Cedid Ali PaÅŸa tarafından Koca Sinan'a yaptırılan Cedid Ali PaÅŸa Camisi kare bir plan üzerine kesme köfeki taşı kullanılarak yapıldı, üzeri ise kurÅŸun kaplı büyük bir kubbeyle örtülü. Tek ÅŸerefeli minaresi Balkan Harbi'nde (1912) Bulgarlar tarafından yıkılsa da sonradan tekrar inÅŸa edildi.
 
 
Kaynak: AA

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.