Sosyal Medya

Taha Kılınç: İsrail'in Batı Şeria'yı ilhak hükumeti

22-04-2020 07:53

Batı Şeria’nın ilhakı meselesi, aslında, İsrail içindeki ihtilaf ve düşmanlıkların ne kadar derinleştiğini göstermesi bakımından da dikkate değer. İçerideki çürüme ve dağılmayı gizlemek için, bakışları dışardaki düşmana yöneltmek… İsrail hükümetlerinin yıllardır sürdürdüğü bayat bir numara bu.



Bir yıl içinde peÅŸ peÅŸe düzenlenen üç genel seçimin ardından, Ä°srail’de hükümet nihayet kurulabildi. BeklendiÄŸi gibi, Likud Partisi lideri BaÅŸbakan Benyamin Netanyahu ile Mavi-Beyaz Ä°ttifakı’nın lideri Benny Gantz, pazartesi günü (20 Nisan) attıkları imzayla birlikte, “acil durum koalisyon hükümeti”ni oluÅŸturduklarını kamuoyuna resmen ilân ettiler. Böylece ülkenin içine yuvarlandığı siyasî kaos ve belirsizlik hali de sona erdi. En azından, bir süreliÄŸine.
 
Haftalar süren uzun ve ateÅŸli pazarlıklar sonucu üzerinde mutabık kalınan 14 sayfalık koalisyon protokolü, -Ä°srail basınına yansıdığı kadarıyla- ilginç ayrıntıları barındırıyor:
 
Her ÅŸeyden önce, ilk altı ay boyunca, Ä°srail Parlamentosu Knesset’in gündemine koronavirüsle mücadeleyle alakası olmayan hiçbir kanun teklifinin veya müzakere önerisinin getirilmemesi öngörülüyor. Netanyahu’nun karşı karşıya bulunduÄŸu rüÅŸvet, yetki gaspı ve görevi kötüye kullanma gibi somut suçlama ve davalar düÅŸünüldüÄŸünde, bu önlemin, koronavirüsle herhangi bir ilgisinin bulunmadığı kolaylıkla anlaşılıyor.
 
Mutabakata göre, kaolisyon hükümetinin ilk 18 ayında, Benyamin Netanyahu’nun baÅŸbakanlığı devam edecek. 13 yıllık baÅŸbakanlık süresiyle, -David Ben Gurion’u da geride bırakarak- “en uzun süre koltukta kalan lider” sıfatını kazanıp Ä°srail tarihine geçen Netanyahu, bu sayede baÅŸbakanlık konforunu sürdürecek. Üstelik, resmî konutun kullanım hakkı, baÅŸbakanlığı bıraktıktan sonra da kendisinde kalacak. Buna en çok, devlet bütçesini özel sadist keyifleri için harcamasıyla ünlenen karısı Sara’nın sevineceÄŸi kesin.
 
Ä°mzalanan anlaÅŸma, Netanyahu erken seçim için koalisyonu bozma yoluna giderse, yeni hükümet kurulana kadar Gantz’ın otomatikman baÅŸbakanlığa geçmesiyle ilgili bir maddeyi de içeriyor. Ä°srail’de hükümetler kolayca kurulamadığından, bu durumda Gantz’ın aylar boyunca baÅŸbakanlık yapabileceÄŸi hesaplanıyor. Öte yandan, Netanyahu’nun 18 aylık süre dolmadan istifa ederek yerini erkenden Gantz’a bırakma hakkı da bulunuyor. Ancak bu sefer, Gantz’tan sonra, kalan süreyi tamamlamak için yeniden baÅŸbakan olabilecek ve ülkeyi seçime götürebilecek; Gantz hakkını kullanmış olduÄŸundan, Netanyahu yeni hükümet kurulana kadar baÅŸbakanlığa devam edecek. Bir ÅŸey daha: EÄŸer Ä°srail Yüksek Mahkemesi, Netanyahu’nun baÅŸbakanlık için uygun olmadığına karar verirse, protokole göre, Gantz da Netanyahu’yla birlikte istifasını sunacak. Böyle bir durumda yeniden siyasî kriz patlak vereceÄŸinden, bu nokta, Netanyahu’nun mahkemeye yaptığı bir nanik anlamına geliyor.
 
Kabinedeki bakanlıkların (yardımcılarla birlikte, toplam 28) Likud ve Mavi-Beyaz arasında sayıca eÅŸit olarak paylaÅŸtırıldığı anlaÅŸmada, oldukça dikkatli bir dengenin gözetildiÄŸi görülüyor. Gantz, 18 aylık baÅŸbakan yardımcılığı döneminde savunma bakanlığını da üstlenirken, dışiÅŸleri bakanlığı da Mavi-Beyaz’da kaldı. Likud ise adalet, iletiÅŸim ve kültür gibi üç kritik bakanlığı elinde tuttu. Hakim ve savcı atamalarından rakiplerin izlenmesine, ırkçı Siyonist politikaların sürdürülmesinden sol akımlarla kıyasıya mücadeleye, bu üç bakanlık, Netanyahu ve partisi için hayatî önemde.
 
Koalisyon protokolü, Netanyahu ve Gantz’ın birbirine duyduÄŸu kin ve öfkeyi satır aralarında bütün çıplaklığıyla yansıtırken, ikilinin ihtilafsız biçimde mutabık kaldığı tek bir konu var: Batı Åžeria’nın ilhakı. Netanyahu da Gantz da bu meseleyi “seçim vaadi” olarak seçmenlerine sunmuÅŸtu. Halktan oy isterken ve alırken, “Batı Åžeria’yı ilhak edeceÄŸiz” diyerek açıkça taahhütte bulundular. Hem Ä°srail’in hem de Ä°slâm dünyasının içinde bulunduÄŸu mevcut manzaraya bakınca, bu sözlerini tutmalarına engel olacak herhangi bir durum görünmüyor. Nitekim, Ä°srail’de yeni hükümeti kim kurarsa kursun, bu yönde bir adım atılacağı neredeyse kesin olduÄŸundan, Filistinliler geliÅŸmeleri endiÅŸe ve kayıtsızlığın birbirine karıştığı bir ruh haliyle takip ediyor. Râmallah merkezli Filistin hükümetinin baÅŸbakanı Muhammed Ä°ÅŸtiyye, yeni Ä°srail kabinesini “ilhak hükümeti” olarak tanımlarken, sonuna kadar haklı. Ama parlak tanımlamaların, mevcut gidiÅŸatı düzeltmeye yetmeyeceÄŸini de herkes biliyor.
 
Batı Åžeria’nın ilhakı meselesi, aslında, Ä°srail içindeki ihtilaf ve düÅŸmanlıkların ne kadar derinleÅŸtiÄŸini göstermesi bakımından da dikkate deÄŸer. Ä°çerideki çürüme ve dağılmayı gizlemek için, bakışları dışardaki düÅŸmana yöneltmek… Ä°srail hükümetlerinin yıllardır sürdürdüÄŸü bayat bir numara bu. Filistin cephesi toparlanabilse ve kendi içinde yekvücut olabilse, bu tür numaraların yatsıya kadar bile ömrü yok. Ama gelin görün ki…
 
 
YeniÅŸafak

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.