Rasim Özdenören: Rızık endişesinin insanı çepeçevre kuşattığı bir dünya
Follow @dusuncemektebi2
Rızık endişesi, her şeyin metalaştığı, her türlü değerin alım satım konusuna dönüştüğü bir dünyada yadırganacak bir durum değil… Ama üzerinde düşünmeye değer… Özellikle Müslüman dünyasına sirayet etmiş olan bu akıldışı endişe onların nasıl bir dünyanın içine yuvarlanmış olduğunun çarpıcı bir göstergesi sayılmalı…
Cumayı cumartesiye baÄŸlayan gece açıklanan büyük ÅŸehirlerde iki günlük sokaÄŸa çıkma yasağının getirdiÄŸi panik havası günümüz insanının haleti ruhiyesini bir kez daha ortaya çıkardı. Durum rızık endiÅŸesini aÅŸmış, rızık paniÄŸine dönüÅŸmüÅŸtür.
Yıllar önce, 1970’li yılların ortalarında bu dünya insanının yüzünü ÅŸöyle betimlemeye çalışmıştık:
“Dünyanın neresinde yaşıyor olursanız olun, yanınızdaki insanın yüzüne bir bakın. O endiÅŸeyi yakalarsınız. Korkuyla karışık bir endiÅŸedir bu. Bu, kendi ekseninden sapmış bir korkudur. Ne olacağım korkusu, bana ne yapacaklar korkusu, yarınım ne olacak korkusu.. sürekli olarak kendini bir belânın ortasındaymış gibi duyumsama korkusu.. kararsızlık, tedirginlik, endiÅŸe... Sokaktaki insan, kökenini bilmediÄŸi böyle bir karışık ruh hâli içindedir. Rızkından emin deÄŸildir, attığı adımdan emin deÄŸildir, düÅŸüncesinden emin deÄŸildir, seçtiÄŸinden emin deÄŸildir. Hatta korkusundan emin deÄŸildir. Kendinden ve baÅŸkasından emin deÄŸildir.” (YaÅŸadığımız Günler, ÇaÄŸdaÅŸ Ä°nsanın Yüzü, baÅŸlıklı yazıdan).
Bu bir ayıplama üslubu deÄŸil, nesnel bir betimleme…
Dün gece insanların fırınlara, marketlere can havliyle hücum etmesi yaÅŸanan panik halini bir kez daha gösterdi.
Panik, bazı sözlüklerde ÅŸeyle tanımlanıyor: 1. Ürkü, 2. TopluluÄŸu kapsayan ani dehÅŸet duygusu, 3. Kolektif korku, 4. Ani dehÅŸet duygusu, büyük korku, ürkü,5. Bir temele dayanmayan ani dehÅŸet duygusu, 6. TopluluÄŸu kaplayan ani dehÅŸet duygusu, büyük korku, ürkü. (https://www.seslisozluk/).
Aynı yerde baÄŸlantılı olarak panik atak tanımlanıyor, 1. YoÄŸun korku, kaygı, yoÄŸun endiÅŸe karışımı bir nöbettir 2. Hiçbir tehlike olmamasına karşın, kiÅŸiyi saran ani dehÅŸet duygusu ve 3. Panik olmak: büyük korku yaratan bir olay birdenbire ortaya çıkmak.
Bu durumdaki kimse kendi denetimini yitirmiÅŸ haldedir, gerçekleri deÄŸerlendiremez, belki korktuÄŸu ÅŸey her ne ise bir yandan ondan kaçma bir yandan da onu yakalama çabasına düÅŸer.
Neyse ki bu hal uzun sürmedi. EkmeÄŸini kapmak için görülen itiÅŸ kakış, ekmeÄŸe kavuÅŸunca yatıştı. Ve saat 24’ten sonra fırınların önü, marketler, caddeler sükûna erdi…
Rızık endiÅŸesi, her ÅŸeyin metalaÅŸtığı, her türlü deÄŸerin alım satım konusuna dönüÅŸtüÄŸü bir dünyada yadırganacak bir durum deÄŸil… Ama üzerinde düÅŸünmeye deÄŸer… Özellikle Müslüman dünyasına sirayet etmiÅŸ olan bu akıldışı endiÅŸe onların nasıl bir dünyanın içine yuvarlanmış olduÄŸunun çarpıcı bir göstergesi sayılmalı…
Âlemlerin Rabbi olan Allah (cc) insana, sadece Müslümana deÄŸil bütün insanlara nasıl bir vaatte bulunuyor: “Ey insanoÄŸlu, sana ayırdığım rızkın tümünü sen tüketinceye kadar, o rızık seni arar bulur.” (A. Fikri Yavuz, 40 Kudsî Hadis, Ä°st. 1976).
Bu vaade kani olanın indinde hangi korku barınak bulabilir…
YeniÅŸafak
Henüz yorum yapılmamış.