Mustafa Çağrıcı'nın kaleminden: Şerden hayır çıkarmak
Follow @dusuncemektebi2
Dünyanın önde gelen insan bilimleri kuramcılarından, City University of New York profesörü David Harvey’in bir yazısını okumuştum.
Covid-19 salgını üzerinden kapitalizmin ürettiÄŸi tüketim kültürünü eleÅŸtiriyor, salgın sonrasına dair umutlarını dile getiriyordu. Harvey’in ifadesiyle insanlık kapitalizmin “sonsuz geniÅŸleme ve büyüme sarmalı”na düÅŸmüÅŸ durumda. Onun örneÄŸini verirsek, ABD’nin ünlü ilaç firmaları (“Big Pharma” [!]), bulaşıcı hastalıklar konusunda kâr getirisi olmayan araÅŸtırmalara fazla ilgi duymazlar. Bir halk saÄŸlığı krizine hazırlıklı olmak onların çıkarına deÄŸildir. Çünkü “Biz ne kadar çok hasta olursak onlar o kadar çok kazanırlar. Önleyici tedbirler hisse senetlerinin deÄŸerine katkı yapmaz.”
Küresel saÄŸlığın, böylesine ahlak sefaletine boÄŸulmuÅŸ ÅŸirketlerin insafına kaldığını düÅŸünebiliyor musunuz! Rakipsiz ekonomik gücüne raÄŸmen saÄŸlık altyapısının hayli zayıf olduÄŸu söylenen ABD dâhil, ilkel kazanma içgüdüleri vicdanlarını kör ekmiÅŸ bulunan küresel güçlerin kendi halklarını ve insanlığı karşı karşıya getirdiÄŸi felaket ortada!
D. Harvey ÅŸunu da hatırlatıyor: “BaÅŸkan Trump, Hastalık Kontrol Merkezi’nin bütçesini kesti; Ulusal Güvenlik Konseyi’ndeki pandemi çalışma grubunu dağıttı; iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi dahil, tüm araÅŸtırma fonlarını da kesti.” Hasılı, “aşırı ve çılgın tüketim, tüm sistemin çöküÅŸüne iÅŸaret ediyor.”
Umulur ki, covid-19 sonrasında, aşırı tüketimin ne kadar zararlı ve aptalca olduÄŸunu dünyaya benimseten bir küresel kültür oluÅŸsun. Dileriz bu afetten sonraki insanlık, bütün eski bildiklerini paranteze alarak, ÅŸu “global köy” için, sadece zenginlerin ve güçlülerin deÄŸil, hatta sadece insanlık âleminin deÄŸil, birlikte yaÅŸamaktan mutlu olmamız gereken bütün canlı ve cansız tabiatın da yararlarını güvenceye alan yeni bir dünya düzeni kurma sürecini baÅŸlatır.
***
Ä°lginç deÄŸil mi? Neden dünya -mesela Dünya SaÄŸlık Örgütü gibi uluslararası kuruluÅŸlar, siyasetçiler, bilim insanları- corona daha Çin’de ilk ortaya çıktığında tehlikeyi görüp, hastalık dar alandayken gerekli tedbirleri alarak salgını baÅŸtan önlemediler? Halbuki dünya bunu düÅŸünüp önleyecek akıl yetkinliÄŸine, bilgi, tecrübe ve imkâna sahipti.
Bence mesele ÅŸu: Çin’in de dünyanın da aklı fikri, zamanın gerçeklerine göre deÄŸil, hiçbir manevi deÄŸer kaygısı taşımayan, tamamen maddeci, bencil ve çıkarcı felsefeye göre iÅŸlemektedir. Yani materyalist-seküler-hedonist hayat felsefesi ve bunun ürettiÄŸi basiretsizlik / vicdan körlüÄŸü, dünyanın burnunun ucundaki tehlikeyi görmesini engelledi. O kadar ki, -Allah bilir- eÄŸer felaket kendilerini de kuÅŸatmasaydı, “Åžu korona olayından ben ne kazanırım?” hesabı yapanlar bile olacaktı. Nitekim ÅŸimdi de bazılarının, birbirlerinin milyonlarca maskesini vs. saÄŸlık ekipmanlarını gasp ettikleri, gizli servisleri devreye soktukları haberleri yayılıyor.
***
Dua ederiz ki, dünyamız bu musibetin içinden en az zararla, en büyük dersleri alarak çıkmayı baÅŸarsın. 20-25 gün önceki basında, Çin’in ve Avrupa’nın virüse karşı önlemler alınan kentlerinde (Ä°stanbul dâhil) hava kirliliÄŸinin önemli ölçüde azaldığı, bu sayede binlerce hayatın kurtulduÄŸu bildirilmiÅŸti.
Pervasız ve akılsız tüketim dürtüsünü yatıştıran bir harcama kültürü oluÅŸturulabilirse covid-19’un dünyaya daha birçok faydalar kazandıracağı görülecektir. Yüce Rabbimiz, insanoÄŸlunu, ÅŸerri hayra, felaketi nimete çevirecek birçok güzel yeteneklerle donatmıştır. Yeter ki o yetenekleri layıkıyla kullanıp, dünyamızda lüzumsuz tüketim gibi aptallıklardan daha güzel ÅŸeyler de olduÄŸunu fark edelim; mesela her bir nimeti, gücümüz yettiÄŸi kadar deÄŸil, sadece ihtiyacımız olduÄŸu kadar kullanalım; elimizdeki fazla imkânları ahmakça saçıp savuracağımıza, ihtiyacı olan insanlara, canlı ve cansız çevremize yarayışlı iÅŸler için deÄŸerlendirelim. Bunun, kendi ilkel heveslerimizi tatminden daha saygın, daha erdemli, nimetin asıl Sahibi’nin hoÅŸnutluÄŸunu kazanmaya daha uygun, nihayetinde daha huzur verici olduÄŸunu bilelim.
Dünyada tek başımıza kalsak bile biz bunu yapalım ve dünyaya örnek olalım. Bunu baÅŸarabiliriz, çünkü böyle bir medeniyetin çocuklarıyız.
Karar
Henüz yorum yapılmamış.