Sosyal Medya

Bir kitap: Mevdudi'ye göre Kur'an'ın 4 temel terimi

05-04-2020 13:07

Yazara göre Kur’an terminolojisinde mühim bir yer teşkil eden İlah, Rab, İbadet ve Din; her bir Müslümanın anlamlarını sahih ve mükemmel olarak anlamak zorunda oldukları kavramlardır.



Ä°slam dinine göre, Ä°slam dinine müntesip olmanın altı ÅŸartı vardır. Bu altı ÅŸarttan biri de Allah’ın emir ve yasaklarının bildirildiÄŸi, kulların yapması gereken görevlerin öÄŸretildiÄŸi, genel ahlak öÄŸretilerinin yer aldığı kitaplara inanmak ÅŸartıdır. Peygamberler tarihi boyunca çeÅŸitli peygamberlere kitaplar veya sahifeler Allah tarafından vahy yoluyla bildirilmiÅŸtir.
 
Ä°slam ümmetine de Hz. Muhammed’e ( sallahu aleyhi ve selem) vahyedilen Kuran-ı Kerim, son ilahi kitap olarak indirilmiÅŸtir. Ä°slam dinine iman etmek; Allahtan baÅŸka ilah olmadığına, Hz. Muhammed’in O’nun kulu ve elçisi olduÄŸuna ve Resul’ün Allahtan getirdiklerini kalp ile onaylama, dil ile tasdik etmek anlamını taşımaktadır. Ä°slam iman silsilesindeki katmanlardan biri olan kitaplara iman etme, muhteva olarak farklı baÅŸlıkları bünyesinde barındırmaktadır. Son ve evrensel kitap Kuran’a iman etmek aynı zamanda Kuran’ın nüzulünden evvel inmiÅŸ diÄŸer Ä°lahi tasdikli kitapların varlığına iman etmeyi de gerekli kılmaktadır. Ä°slam dairesine giriÅŸ yapabilmek için ilahi kitapların varlığını onaylamak zorunda olan bir müslümanın asli vazifesi; kendi hayatına nizam vereceÄŸi, hayat yolundan Ä°lahi ödül yurdu cennet istikametine göre çizeceÄŸi rotayı hesaplayacağı yegâne rehberi Kuran-ı Kerim’i tanımasıdır. Ayrıca bir Müslüman Ä°lahi rehberinin mana ve mefhumlarına vakıf olmak ve Furkan-ı Kerimi idrak etme yükümlülüÄŸündedir. 
 
Seyyid Ebu’l-A’la el-Mevdudi tarafından kaleme alınan Kur’an’ın Dört Temel Terimi isimli eser, Ä°slam inancını benimseyip Ä°slam ümmeti sıfatını taşıyan bireylerin Kuran istikameti üzerine yol almaları amacıyla yazılmıştır. Yazara göre Kur’an terminolojisinde mühim bir yer teÅŸkil eden Ä°lah, Rab, Ä°badet ve Din; her bir Müslümanın anlamlarını sahih ve mükemmel olarak anlamak zorunda oldukları kavramlardır. Ä°lah ve Rab kavramlarının muhtevasına sahip olmayan bir Müslüman, sentetik bir imana sahip olacaktır. Mevdudi’nin bakış açısına göre dinin isnat olduÄŸu temellere vakıf olmayan Müslümanın nazarında Kur’an, anlaşılmaz ve amel edilemez bir hale gelecektir.
 
Dört temel terimin önemi ve temel kavramların yanlış anlaşılması halinde ortaya çıkacak hadiselerin kaleme alındığı giriÅŸ bölümüyle baÅŸlayan eser dört kavramın dört farklı baÅŸlıklar halinde incelenmesiyle devam etmektedir. Ä°lk olarak Ä°lah kavramının ele alındığı birinci bölümde; ihtiyaçları gören, himaye eden, yücelik ve üstünlüÄŸe sahip, egemenlik ve otoritenin yegâne sahibi olduÄŸu belirtilmektedir. Kuran’ı Kerimden paylaşılan örneklerle Ä°slamiyet öncesinde cahiliye devrinin insanlarının Ä°lah tasavvurları ayetler örnekleminde okuyucu ile paylaşılmaktadır.  Bu bölümde okuyucunun dikkatine sunulan bir diÄŸer husus da; Ä°lahın eÅŸinin veyahut ortağının olmadığının belirtilerek, otoritesinin mutlak olduÄŸunun belirtilmesidir. Eserde ikinci bölüm Rab kavramının incelenmesinden oluÅŸmaktadır. Arapça gramerinde Rab kavramın; üstünlük, liderlik, malik olma ve efendilik anlamlarına geldiÄŸi belirtilmektedir. Eserin Rab bahsinde dikkat çeken husus, Rab konusunun yorumlanması ve içselleÅŸtirilmesi hususunda bazı kavimlerin nasıl yanlış ve sonu felaketle biten yorumlamalarda bulunulduÄŸunun ayetler örnekleminde okuyucuya sunulmasıdır. Son ilahi mesajı muhteva eden Kuran’ı Kerim’in örneklemesiyle çeÅŸitli peygamberlerin kavimleri, atalarının dini üzerine yaÅŸadıkları bir inanç sistemini kabul ettiklerini iddia etmiÅŸ, Rab olarak Allah’ı kabul ettiklerini lakin siyasi, sosyal ve genel olarak gündelik yaÅŸam ve zevk standartlarının nüfuzuna Allah’ı karıştırmadan kendi nefisleri ve ananelerden oluÅŸan bir yaÅŸamı süreceklerini ifade etmiÅŸlerdir. Kuran’ın çaÄŸrısının, Allah’ın ilahlık ve rablik alanındaki otoritesinin mutlak manada kavranması gerektiÄŸinin belirtildiÄŸi eserdeki ikinci bölüm; günümüz Müslümanlarının pek çok sosyal alanda kotardıkları iÅŸlerde kendilerini sorgulamaları gerektiÄŸi gerçeÄŸini de okuyucuya sunmaktadır. Kitaptaki üçüncü bölüm Ä°badet kavramını ele almaktadır. Ä°slam inancına dahil olmuÅŸ bireyin Rabbine kul, Ä°lahına ibadet adı altında boyun eÄŸerek, acziyetini sunması gerektiÄŸi belirtilmektedir eserde. Kuran’ın çaÄŸrısının ve davetinin ibadet eksenindeki tüm davranışların salt Allah’a yapılması gerektiÄŸi gerçeÄŸi sunulmaktadır. Kitaptaki dördüncü ve son bölümde Din kavramı incelenmektedir. Kuran’ı Kerimde din kavramı; Ä°laha boyun eÄŸen kimsenin ortaya koyduÄŸu itaat, tapınma ve kulluk anlamlarında kullanılmaktadır. Ayrıca din kavramı, hayat ekseninde itaat edilen, sınırlarına uyulan kanunlar olarak da tanımlanmaktadır. Eser de kullar tarafından üretilen ve geliÅŸtirilen sistemlerin hiçbir ÅŸekilde din kavramın bir alternatifi olamayacağı da vurgulanmaktadır.
 
Seyyid Ebu’l-A’la el-Mevdudi tarafından kaleme alınan Kur’an’ın Dört Temel Terimi’nde kavramların yer aldığı bölümler kavramların Arapça dil hazinesinde hangi kullanımlara karşılık geldiÄŸinin gösterilmesiyle baÅŸlamaktadır. Bu hususun da Arapça bilmeyen veyahut Arapçayı anlama konusunda yeterli bilgiye sahip olmayan okuyucuların eserin bu bölümlerinde kaliteli bir okuma yapamayacağı veya yeterli istifadeyi saÄŸlayamayacağı kanaatindeyim. Kavramların ayetler ışığında izah edilmesi de küçük ölçekli bir meal okuması yapılmasını okuyucuya ÅŸart koÅŸmaktadır.
 
 
Mütercim: Mahmud OsmanoÄŸlu / Özgün Yayıncılık

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.