Sosyal Medya

Abdurrahman Dilipak: Ä°dlib kaosunda ne olup bitiyor?

27-02-2020 08:47

İdlib’in güvenliği 17 Eylül 2018’de Rusya’nın Soçi kentinde varılan İdlib Mutabakatı’nın en önemli maddelerinden birisiydi. Ama gelinen noktada Rusya bu taahhüdünü yerine getirme konusunda isteksiz gözüküyor. İran ise Türkiye ile Rejim arasında arabuluculuk teklif ederek, Türkiye’yi, bu durumu değerlendirerek Esed’le masaya oturtmaya çalışıyor.



Bakalım Erdoğan, Putin, Macron ve Merkel buluşmasında bir ilerleme sağlanacak mı?
 
 Gelen haberlere bakılırsa Putin bu toplantıya katılmayabilir. O zaman bu toplantının fazla bir anlamı da kalmıyor. ABD DışiÅŸleri Bakanı Pompeo, Ä°dlib›de yaÅŸanan krize iliÅŸkin yaptığı açıklamada, ‘Rejimin yaptığı saldırılar NATO müttefikimiz Türkiye ile çatışma riskini artırmaktadır’ ifadelerini kullandı. Ayrıca Pompeo, Esed rejiminin Rusya ile birlikte Ä°dlib›deki operasyonlarına atıfta bulunarak, “Türkiye ile neler yapabileceÄŸimizi görmek için beraber çalışıyoruz” dedi. Böyle bir zamanda NATO Avrupa Müttefik Kuvvetler Komutanı Orgeneral Tod Wolters, yaptığı, ‘Türkiye halen çok güvenilir bir müttefik’ açıklamasının böyle bir zamanda özel bir anlamı olsa gerek.
 
Bölgede çatışmalar devam ederken, Esed ve Rusya’nın desteÄŸindeki grublar çok sayıda insan, araç ve mühimmat kaybederken, Türkiye tarafından bir Ä°HA kaybedildiÄŸi haberi geldi. Yani bölgede gidiÅŸat çok gergin ve kaygı verici. Sanki bir oyunun içine doÄŸru bir yandan itiliyor, öte yandan çekiliyoruz gibi bir endiÅŸe taşıyorum. 
 
 
 
Ä°lk kez Türkiye ve Esed güçleri karşı karşıya. Rusya ile Ä°dlib konusunda ipler kopma noktasında. ErdoÄŸan ay sonuna kadar süre verse de “Bir gece ansızın gelebiliriz” dedi.
 
Türkiye, Suriye rejim güçlerinin Soçi mutabakatında yer alan sınırların gerisine çekilerek Ä°dlib’e yönelik saldırılarını sona erdirerek ateÅŸkesin bir an önce saÄŸlanmasını istiyor. EÄŸer bölgedeki karakollarına yönelik bir tehdit oluÅŸursa tehdit kaynağına karşı anında cevap vereceÄŸini de duyurdu.
 
Halen Türkiye’nin bölgedeki karakollarından bazıları Suriye ve Rusya’nın kontrolü altındaki bölgelerde bulunuyor. Surman, Morik, Han Åžeyhun bölgesindeki askeri karakollar aralık, ocak aylarında rejimin kontrolüne geçti.
 
Rejim Ä°dlib’deki 7 Türk askeri ve bir personeli ÅŸehit etmesiyle tansiyon en yüksek seviyeye çıktı. Esad rejiminin Akdeniz sahilindeki Lazkiye’yi Halep’e baÄŸlayan M-4 karayolunu kontrol etme hedefi vardı. Onun için bunlar M-4 ile Halep’i Åžam’a baÄŸlayan M-5 karayolunun kesiÅŸtiÄŸi bölgeye saldırıyorlar. Bu koridoru kontrol ederlerse, bu  ekonomik ve enerji açısından olduÄŸu kadar stratejik açıdan da önemli bir konu. Ä°dlib ve Haleb bu durumda muhalifler için güvenli bir yer olmaktan çıkacak. Bunun anlamı ÅŸu: Türkiye’deki 4 milyon göçmenin sayısının 8 milyona yükselmesi.
 
Zaten daha ÅŸimdiden sınırımızdaki birikme 800 bini buldu. EÄŸer bölgede kontrol, rejimin eline geçecek olursa Halep ve Ä°dlib’ten gelecek göçmenlerle bu sayı 8 milyona çıkabilir.
 
Peki Suriye’nin nüfusu kaç: 18 milyon!  Bunun 8 milyonu Türkiye’de. Bunun anlamı ÅŸu: Nüfusun yaklaşık %45’i Türkiye’nin koruması altında bulunuyor. DiÄŸer ülkelere sığınanlar da eÄŸer imkan bulsalar Türkiye’ye gelirler. Ya da Türkiye’ye gelme imkanı bulamayan rejimin kontrolü altında yaÅŸayan bir milyondan fazla insan olduÄŸunu da unutmamak gerek. Yani Türkiye tek başına Suriye’de Demokratik temsil kabiliyeti açısından rejimle kıyaslanamayacak kadar güçlü.
 
Ä°dlib’in güvenliÄŸi 17 Eylül 2018’de Rusya’nın Soçi kentinde varılan Ä°dlib Mutabakatı’nın en önemli maddelerinden birisiydi. Ama gelinen noktada Rusya bu taahhüdünü yerine getirme konusunda isteksiz gözüküyor. Ä°ran ise Türkiye ile Rejim arasında arabuluculuk teklif ederek, Türkiye’yi, bu durumu deÄŸerlendirerek Esed’le masaya oturtmaya çalışıyor.
 
8 Åžubat’ta Ankara’da Ä°dlib baÅŸta olmak üzere Suriye gündemiyle toplanan Türk ve Rus heyetleri, DışiÅŸleri Bakanlığında bir araya geldiÄŸi toplantı iki tur halinde 3 saat sürdü ve  görüÅŸmelere önümüzdeki hafta da devam edilmesi kararlaÅŸtırıldı. 
 
Bu arada Esed saldırılarını sürdürüyor. Çatışmalar bölgedeki rejim muhalifleri ile rejim yanlıları arasında. Bir yandan Ankara bölgeye asker sevkıyatını sürdürmeye devam ediyor. Rejim bölgede sınırlı bir ilerleme saÄŸlasa da, bu durum henüz sonuç alıcı bir seviyede deÄŸil. GörüÅŸmelerin ardından somut bir karar alınmamış olması rejim yanlılarında bir rahatlamaya yol açarken, KKTC CumhurbaÅŸkanının Türkiye ile iliÅŸkilerin geleceÄŸi konusunda batılı bir gazeteye verdiÄŸi mülakat, Ankara’da rahatsızlığa sebeb olurken, Yunanistan ve Suriye cephesinde memnuniyetle karşılandı.
 
Ankara rejim güçlerine, ay sonuna kadar iÅŸgal ettikleri topraklardan geri çekilmesi konusunda süre tanıdı ve angajman kurallarının kararlı bir ÅŸekilde ve anında uygulanarak cevap verileceÄŸini ihtar etti.
 
Ruslarla görüÅŸmelerin önümüzdeki hafta da devam edecek olması en azından diplomatik yolların kapanmadığını gösteriyor ve önümüzde sadece 3 hafta kalmış bulunuyor..
 
Ankara uzun konvoy halinde zırhlı araçlar, muharibler, mühimmat ve komandolar bölgeye sevk etti. Ankara kararlı.
 
Bugün en çok tartışılan konuların başında, bu sorunun Türkiye-Suriye arasında kalıp kalmayacağı. En çok merak edilen Rusya’nın bu durumda ne yapacağı. Ä°ran ne yapacak. ABD, Ä°ngiltere, Fransa ve Almanya da bu krizde nerede duracak. Öte yandan; BM, Güvenlik Konseyi, NATO ve AB’nin nerede duracağı da merak konusu. Arap BirliÄŸinden bu süreçte bir karar çıkması kolay gözükmüyor. Ancak “Yüzyılın projesi”ne destek veren ülkeler bu süreçte yine aynı ÅŸekilde Türkiye’nin karşısında yer alması mümkün.
 
Yunanistan da böyle bir zamanda Esed’in yanında yer alacaktır.
 
Ankara bir yandan yaÅŸanan deprem felaketi ile ilgili olarak yaraları sarma çabasında. Bir yandan Ä°stanbul depremine hazırlıklar var. KKTC’de CumhurbaÅŸkanının bir mülakatı krize sebeb olurken, bir yandan da Suriye’deki çatışmalar Ankara’yı rahatsız ediyor. Uçak kazası, çığ düÅŸmesi, kar sebebiyle yaÅŸanan kazalar ve Korona virüsü ile ilgili tartışmalar üst üste gelince sinirler gerildi.
 
Bir yandan da büyük siyasi partiler kongreye hazırlanırken, yeni siyasi oluÅŸumlar da gündemde ve tabii en uzun süreli gündemlerden biri de Ä°stanbul sözleÅŸmesi ve cinsiyet tartışmaları.
 
Korona virüsü bir yandan Türkiye’de tedirginliÄŸe sebeb olurken, Çin’in devre dışı kalması ile mobilya ve tekstil konusunda uluslararası markalar Türkiye’ye yönelmiÅŸ durumdalar. Ancak öte yandan; dünyadaki birçok Türk iÅŸadamı da korona virüsünün sebeb olduÄŸu krizden olumsuz olarak etkilenmiÅŸ durumda.
 
Åžimdi gözler 5 Mart’ta. Bütün yollar Ankara’ya çıkıyor. 5 Mart’ta Ankara, Moskova, Berlin, Paris arasında bir toplantı olacak. New York, Londra, Paris, Moskova hattında Suriye ve Libya ile ilgili önemli görüÅŸmeler oluyor.
 
Türkiye’nin Ä°dlib’den çekilmesi için Esed ve destekçilerine tanıdığı süre sona ererken TSK, Suriye’ye bugüne kadar görülmemiÅŸ büyüklükte sevkıyatlar yapıyor. Bölgeye toplam binden fazla araçla silah ve mühimmat gitti. 4 binden fazla komando ve özel harekatçı sınırı geçti.
 
Bugün 3 ayların ilk kandili olan Regaip kandili. Ramazan’a 60 gün kaldı. Ä°slam dünyasında dini hassasiyetin en yüksek olduÄŸu bir döneme giriyoruz. Regaip kandilimizi tebrik ediyorum.
 
Selâm ve dua ile.

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.