Sosyal Medya

Nasihatin adabı nasıl olmalıdır?

24-02-2020 08:54

Nasihat, hataya düşenleri kurtarmak ve düşmeye meyledenlere de mani olabilmenin en tesirli ilacıdır.


Her iÅŸin icra ediliÅŸ ÅŸekli vardır. Buna prosedür de denilir usul ve adap da. Prosedürü takip ederek usulüne uygun yapıldığında iÅŸlerde baÅŸarılı olacağını bilen insanlar akıllı insanlardır. Akıllı insanlar sadece kendi baÅŸarılarına odaklanmazlar. Etraftaki insanların baÅŸarılı olmasını istedikleri için onlara yol gösterirler. Ä°ÅŸte bu yol gösterme iÅŸinin bir usul dairesinde yapılmasına “nasihat” verme denilir.
 
Muhatabın halet-i ruhiyesine münasip bir ses tonu ile ona ulaÅŸabilecek kelimeleri itina ile seçerek yapılan nasihatler hayatta az bulunur. Bu nadir nasihat dönemleri için usul belirleyen risalelerden birisi de Osmanlı döneminde Namık Ekrem Efendi’nin yazdığı eserdir. Namık Ekrem yazdığı eserini ÅŸu cümlelerle anlatır:
 
“Herkes yetiÅŸtiÄŸi topraÄŸa hizmet etmekle mükelleftir. Ben de ekmeÄŸini yediÄŸim devlet ve memleketime bir hizmette bulunmak maksadıyla “Nesayih” isimli eseri hazırladım. Kitabın içeriÄŸi; ahlak, din, nasihat, her Müslümanın bilmesi gereken derslerden ibarettir.
 
Çocuklara bu gibi lüzumlu olan dersleri okutmak için bir kitap neÅŸretmeyi istiyordum. Allah’ın da izniyle aklıma bu fikir geldi. Ve kitabın tertibine baÅŸladım. Allah’ın yardımıyla da muvaffak oldum. Bu kitap birinci kitaptır. DiÄŸerleri; fenni, ahlaki, dini konulardan müteÅŸekkil olacak. Hazırlanırken çocukların anlayacağı ÅŸekilde, gayet sade ve anlaşılır hazırlanacaktır, Allah izin verirse.”
 
Nasihat konusunda Peygamber Efendimiz “Allah, Kitabı, Resûlü, mü’minlerin idarecileri ve bütün Müslümanlar için nasihattir” buyurdu. Müslim, Îmân 95.
 
ÖÄŸüt vermek ve samimi olmak manalarına gelen nasihat, ayrıca balın süzülüp saflaÅŸtırılması, mumundan temizlenmesi gibi anlamlarda taşır. Yani nasihat, balın süzülüp temizlenmesi gibi, sözün de hileden ari bırakılıp saflaÅŸtırılması demektir.
 
Nasihat, bilgi ve tecrübeyi aktarmanın, geçmiÅŸle bugün ve gelecek arasında baÄŸlantı kurmanın en güzel araçlarından biridir.
 
Faydalı olmak, geleceÄŸe ait güzel düÅŸünceleri geliÅŸtirmek, maziyi iyi bilmekle mümkün olur. GeçmiÅŸ bilinmeden geleceÄŸe at koÅŸturulamaz. En ön safta giden atlı olabilmek için geçmiÅŸin mirasına sahip olmak elzemdir. Akıllı insan, baÅŸkalarının tecrübelerini hayatına aktarır. Kendisinden önce tecrübe kazananların birikimleri, kendi bilgi ve tecrübelerine ilave eder. Nasihat, veren ve alan için bir derstir. Çünkü insana güzeli ve iyiyi anlatır.
 
Nasihat verenin hem içi hem de dışı saf ve temiz olmalıdır. Böyle olursa, nasihat muhatabın zihninde ve ruhuna tesir eder ve onda derin izler bırakır.
 
Nasihat, Ä°slamiyet’te farz-ı ayın hükmündedir. Her Müslümanın ailesine, eÅŸine, dostuna nasihat etmesi üzerine farzdır.
 
Her şeyin bir adabı olduğu gibi elbette nasihatin de bir adabı vardır;
 
•Nasihatin kabul görmesi ve tesirli olması için mutlaka ihlasla yapılmış olması gerekir.
 
•Nasihatte amaç asla aÅŸağılamak veya kusurları açığa çıkarmak olmamalıdır.
 
•Gizli yapılmalı, nasihat verilecek olan kiÅŸinin yalnız olması gözetilmelidir.
 
Bu hususlara dikkat edilirse nasihat karşı tarafa tesir eder. Elbette ki nasihat edilen kiÅŸinin içinde nasihatten ders çıkarabilecek irfan varsa.
 
Her insan hata yapabilir, doÄŸru yoldan sapıp yanlış yollarda iyiyi, güzeli arayabilir. Ä°nsan bazen düÅŸtüÄŸü hatanın farkında olmayabilir. Onu doÄŸru yola sokmak, güzele ulaÅŸmasını saÄŸlamak etrafındaki insanların sorumluluÄŸundadır. Nasihat, hataya düÅŸenleri kurtarmak ve düÅŸmeye meyledenlere de mani olabilmenin en tesirli ilacıdır.
 
 
Kaynak: Ä°nsan ve Hayat Dergisi

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.