Sosyal Medya

Suriye'de Rusya'nın uzun vadeli hedefleri üzerine düşünmek

19-02-2020 15:43

İlişkiler ağında Orta Asya, Merkez Asya, Kafkasya ve Türkistan coğrafyası konularına halen talipsek, Rusya ile ilişkilere sadece Suriye üzerinden bakmamalı ve Rusya üzerine çalışmaları sınırlı tutmamalıyız.


Rusya’nın, Akdeniz’deki kalıcı hale gelme hedefi, hatalı adımlarının da temelini oluÅŸturmakta.
 
Akdeniz’de kalması, Putin’in iç politikadaki baÅŸarı hikâyesinin içeriÄŸini oluÅŸturmakta. Karadeniz’de kendini, Kırım’ın ilhakı ile korumaya aldığını hesaplayan Rusya’nın, Suriye özelinden nasıl bir gelecek hayal ettiÄŸini küçümsememek lazım. Zaten bu çılgın davranışlarının ve biraz da agresif tarzının altındaki itekleyici faktörünün bu olduÄŸu açıktır.
 
Türkiye ile iliÅŸkilerini koparmak istemese de, anlaşılan Akdeniz’deki konumunu Suriye’deki Esad rejiminin baÅŸarısına baÄŸlamış bulunmakta. Esad’ın baÅŸarısının, tüm Suriye üzerindeki hâkimiyeti saÄŸlandıktan sonra mümkün olacağını hesaba katmasını da göz ardı etmemeliyiz!
 
Akdeniz’e hâkim olmakla, enerji hatları ve yeni alternatif kanalların önüne geçmeyi hedeflemekte. Ä°dlib’de Türkiye’nin elini zayıflatacak giriÅŸimleri, biraz da bununla alakalı. Ä°dlib’deki muhalif güçleri, El Kaide’den geri kalan zemin olarak yorumlamakta. Ä°çinde Rusya’dan çıkan Müslümanların da olduÄŸu yapı olarak okumakta. Ä°dlib’deki muhalif güçleri ısrarla “terörist” olarak nitelemesinin, esasında Türkiye’nin elini zayıflatmak için olduÄŸu açıktır. Türkiye-ABD iliÅŸkilerinin de zayıflatılması konusu, Rusya’nın üzerinde kafa yorduÄŸu konu olarak bir tarafa yazmamız lazım!
 
Rusya; içinde bulunduÄŸu ekonomik sorunların ileriye taşınmaması için, yeni durum oluÅŸturmanın peÅŸinde. Akdeniz’deki konumunu, bu planlamalar için ideal zemin olarak belirlemiÅŸ. Her ÅŸey istediÄŸi gibi gitmiyor, belli! Libya’da yapabilecekleri ile yapamadıklarının da sınırları belirlendi. Bu durumda, Suriye üzerinden olaylara odaklandığını da unutmamak lazım.
 
Lakin tüm bu olumsuz tablo bile, Rusya-Türkiye iliÅŸkilerinin bozulması için zemin deÄŸil ve olmamalı. Nedeni çok basit. Türkiye için yeni dönemin denge anlayışı Rusya, ABD ve diÄŸerleri ile çok renkli siyaset anlayışını beslemekten geçmekte. O sebepten kullanılan dil dâhil, tüm detayları dikkatlice düÅŸünmekte yarar vardır. Rusya’da, Türkiye-Rusya iliÅŸkilerinin bozulması için uzun zamandır fırsat kollayan grupların olduÄŸunu asla unutmamalıyız. Gelinen nokta, ErdoÄŸan-Putin arasındaki özel iliÅŸkilerin gölgesinde mümkün olabildiÄŸini de bir tarafa not edelim. Kimseye güvenmeyelim ve güvenelim diyerek, beyaz ve siyah renkli tanımlardan kaçınmalıyız. Ä°slam âleminin doÄŸal lideri haline gelen Türkiye ve ErdoÄŸan’ın terazideki ağırlığı Türkiye içinden yorumlanırken, duygusal tonlardan daha ziyade stratejik kalıcı durumlar için etkinin çekiÅŸi belirlenmeli. Moskova; Pakistan sokaklarındaki ErdoÄŸan tezahüratını okurken, strateji adımlarını da ona göre belirlemekte. Yani böyle bir Türkiye profilinin karşısında olmanın, Ä°slam coÄŸrafyasındaki yansımasını da hesaba katmak zorundadır. Böyle bir ortamda Putin-ErdoÄŸan iliÅŸkilerinin sekteye uÄŸramaması, çok kutuplu siyaset yapma anlayışı için sadece ÅŸimdi deÄŸil, çok daha fazla durumlarda da iÅŸe yarayacaktır.
 
Rusya konusuna uzun vadeli odaklanmakta yarar vardır. Rusya üzerine çalışmalar konusuna üniversite, bilim çevreleri, STK’lar ve medya kurumlarının kafa yormasına büyük ihtiyaç duyulmakta.
 
Sanat, edebiyat, tarih dalındaki ortak çalışmaları, ÅŸimdiki siyasi konjonktürü kullanarak, kalıcı ve uzun vadeli analizler üzerine inÅŸa etmek önemlidir. Rusya’nın birçok üniversitelerinin tarih enstitülerinin çalışmalarına yalın gözle bakıldığında, Türkiye üzerine ciddi araÅŸtırma ve geliÅŸtirme konularının olduÄŸunu görmekteyiz. Seyyah, yazar, çizer isimlerinin üzerinden Osmanlı topraklarının nasıl çalışıldığını ve araÅŸtırıldığını kitap sayfalarından anlamaktayız.
 
Bu durumda, bizim çalışma alanlarımızın ÅŸekli, rengi ve sınırları içerisinde, Rusya’nın derinlemesine çalıştırılması, uzun vadeli iliÅŸkiler için önemli deÄŸil mi? Yani Türkiye’nin Avrasya coÄŸrafyasındaki tarihsel, kültürel, siyasi ve ekonomik baÄŸlarını pekiÅŸtirme niyetinin olması konusunu gündemden düÅŸürmediysek, iliÅŸkiler ağında Orta Asya, Merkez Asya, Kafkasya ve Türkistan coÄŸrafyası konularına halen talipsek, Rusya ile iliÅŸkilere sadece Suriye üzerinden bakmamalı ve Rusya üzerine çalışmaları sınırlı tutmamalıyız.
 
 
Sevii Nuriyeva İsmayılov / Star

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.