Sosyal Medya

Önemli Şahsiyetler

Galileo: Her şeye rağmen Dünya dönüyor

19-02-2020 09:16

İtalyan bilim insanı Galileo Galilei, 387 yıl önce Dünya’nın Güneş’in etrafında döndüğünü söylemişti. Bu fikirleri kilise tarafından yanlış olarak kabul edildiği için ölümle yargılandı. İşte 20 Eylül 1642 yılında ölünceye kadar ev hapsinde kalan Galileo hakkında doğru bilinen yanlışlar...



Galileo Galilei’nin bilim dünyasındaki en büyük isimlerden biri olduÄŸunu biliyoruz. Ama 17. Yüzyılda görüÅŸleri genel anlayışa ters düÅŸmüÅŸ ve bilim kilisenin katı doktrinleri karşında büyük bir sınava çekilmiÅŸti. Teleskopu ile gökyüzünü inceleyen Galilei yüzyıllar boyunca bilim çevrelerini ÅŸaÅŸkınlığa uÄŸratan keÅŸiflerde bulunmuÅŸtu.
 
bilim dünyasındaki en büyük isimlerden biri olduÄŸunu biliyoruz. Ama 17. Yüzyılda görüÅŸleri genel anlayışa ters düÅŸmüÅŸ ve bilim kilisenin katı doktrinleri karşında büyük bir sınava çekilmiÅŸti. Teleskopu ile gökyüzünü inceleyen Galilei yüzyıllar boyunca bilim çevrelerini ÅŸaÅŸkınlığa uÄŸratan keÅŸiflerde bulunmuÅŸtu.
 
Herkesin bildiÄŸinin aksine Galileo Galilei’nin yaÅŸadığı dönemde insanlar dünyanın yuvarlak olduÄŸunu zaten biliyordu. Ä°nsanların bilmediÄŸi ve Galileo’nun yargılanmasına neden olan ÅŸey ise Dünya’nın GüneÅŸ etrafında döndüÄŸünü ispatlamaya çalışmasıydı. Çünkü o dönemde kilisenin her ÅŸey insanlar için yaratılmış tezi güneÅŸin, gezegenlerin ve yıldızların dünyanın etrafında döndüÄŸünü savunuyordu.
 
Bu tezin yanlış olduÄŸu aslında ilk defa Nicolaus Copernicus tarafından fark edilmiÅŸti. Ancak Copernicus, Engizisyon mahkemesinin kendisine neler yapacağını bildiÄŸi için bu gerçeÄŸi bir süre saklamış ve ölümüne yakın bir kitap yazarak bulgularını anlatmıştı. O zamanlar bu kitap çok ilgi çekmediÄŸi için Copernicus mahkemeye çıkamadan ölmüÅŸ. Copernicus’un fikirlerini savunan diÄŸer bir Ä°talyan filozof Giordano Bruno, Engizisyon tarafından yargılanmış ve diri diri yakılarak idam edilmiÅŸti.
 
Galile Venedik’li yöneticilere teleskobu tanıtıyor.
 
İnsanlık tarihinin en ağır işkenceleri
 
Bu dönemde kilise Protestan devrim ile ilgili sorunlar yaşıyor ve bunların üstesinden gelmeye çalışıyordu. 1542 yılında Katolik kilisesi tarafından bu tip fikirlerin kabul görmeyeceÄŸi ve ağır ÅŸekilde cezalandırılacağı ile ilgili bir yasa çıkarıldı. Ä°nsanların itiraf etmelerini saÄŸlamak için günümüzde ‘Filistin askısı’ olarak bilinen Strappado iÅŸkence tekniÄŸinde eller arkadan baÄŸlanıyor ve omuzlardan yukarı çekiliyordu. Omuzları yerlerinden çıkan insanlar büyük acılar içinde kıvranırken söylenenleri kabul etmek zorunda kalıyorlardı. Ä°nsanlık tarihinde OrtaçaÄŸ sorgulamalarından daha ağır ve dehÅŸet veren sorgulamalar yaÅŸanmamıştır. Ä°ÅŸkenceye kiÅŸinin suçlu olduÄŸu düÅŸüncesi ile baÅŸlanıyor ve iÅŸkencecinin tek amaç kiÅŸiye suçunu itiraf ettirmekti. Galileo Galilei’nin bu riskli ortamdan kaçmaya niyeti yoktu. Koyu bir Katolik olmasına raÄŸmen bilimle ve dinin çeliÅŸmemesi gerektiÄŸini düÅŸünüyordu.
 
Galile’nin teleskopla gördükleri ve notları.
 
Galilenin yaÅŸamını deÄŸiÅŸtiren ‘Casus Camı’
 
Galilenin yaÅŸamını 1609’un Mayısında tamamen deÄŸiÅŸtirecek bir geliÅŸme oldu. Hollanda’da “casus gözlüÄŸü” denilen teleskobun icat edildiÄŸini duydu. Gözlük camlarını kullanarak ilk teleskobunu imal etti. Sonra kendi özel merceklerini üreterek dokuz kat büyüten bir teleskop yaptı. Teleskop kısa sürede gemilerde kullanılmaya baÅŸladı. Galile Venedik Senatosu’na teleskobunu tanıttı ve senatörleri çok etkiledi. Venedik donanması sipariÅŸ vermekte gecikmedi. Teleskopla baÅŸka neleri gözlemleyebilirdi? Artık elinde daha önce kimsenin göremediÄŸi nesneleri görebilecek bir alet vardı. Casus Camı daha sonra uzağı görmek anlamında teleskop olarak kullandı. 1609 yılının sonbaharında Ay’a bakmaya karar verdi. Her geçen gün yeni keÅŸiflerde bulunuyordu. Asıl heyecanı Jüpiter’e gözünü çevirdiÄŸinde yaÅŸadı. Bu an Dünya’nın deÄŸiÅŸmesine neden oldu.
 
Her ÅŸeye raÄŸmen Dünya dönüyor!’
 
Galile, kendisini meÅŸhur eden ve idamın eÅŸiÄŸine getiren teleskop ile 1609’un Aralık ayı ile 1610’un Ocak ayı boyunca gökyüzünü inceledi. Galile’nin teleskobu, eski fikirleri bilim dünyasından silecekti. Gördüklerini özetleyen kitabı, 1610’da “Yıldız Habercisi” adı ile yayınladı. Kitapta ayın yüzeyinde daÄŸlar olduÄŸu, samanyolunun yıldızlardan oluÅŸtuÄŸu ve Jüpiter’in çevresinde dönen küçük uydular anlatılıyordu. Bu kitapla Toskana Dükü Medicci’nin hamiliÄŸini kazanan Galile, Pisa üniversitesine baÅŸ matematikçi oldu ve Dük’ün danışmanlığına getirildi.
 
Jüpiter ve Galile’nin gözlemlediÄŸi uydular.
 
Ancak Galileo tüm bu çabalarına raÄŸmen Engizisyon mahkemesinden kurtulamadı. Galile 1630’da “Dünyanın Ä°ki Temel Sistemi Hakkında Diyalog” adlı kitabını yazdı. Bir Cizvit papazı, kitabı bir ÅŸikayet dilekçesiyle Engizisyon Mahkemesi’ne gönderdi. Kitabın dağıtımı yasaklandı ve Galile Engizizsyon Mahkemesi’ne çıkarıldı. Ancak bilim adamı olduÄŸu için hapishane veya zindanda atılmadı.
 
Fikirleri kilisenin her ÅŸey dünyanın etrafında dönüyor dayatmasına karşı geldiÄŸi için 20 Eylül 1633 tarihinde Ä°spanyol engizisyon mahkemesi tarafından yargılandı.
 
‘Her ÅŸeye raÄŸmen dünya dönüyor!’ dediÄŸi için mahkemeye çıkarılan Galileo, doÄŸruyu söylediÄŸi için hapse atıldı ve iÅŸkence gördü. Engizisyon mahkemesinde son anda ‘yok dünya dönmüyor’ dediÄŸi için cezası ev hapsine çevrildi. 1642 yılında ölünceye kadar ev hapsinde kaldı ancak yine kitaplar yayınlamaya devam etti.
 
Söylentilere göre 1633 yılında yapılan mahkemede ‘dünya dönmüyor’ demiÅŸti ancak mahkeme çıkışında ‘yine de dönüyor!’ diye mırıldandığı duyulmuÅŸtu. Bu nedenle ceza aldığı belirtiliyor.
 
Galile’nin kendi çizdiÄŸi Ay resimleri
 
Sonunda Avrupa’da inandı
 
Galileo’nun öÄŸretisi, ölümünden yıllar sonra bile Kiliseyi huzursuz etmeye devam etti. 1752 yılına gelindiÄŸinde, ancak 100 yılı aÅŸkın bir süre sonra Galileo’nun öÄŸretisi nihayet onaylandı ve kabul görmeye baÅŸladı. Günümüzde diÄŸer yıldızların etrafındaki gezegenlerde dünya dışı yaÅŸamlar, karanlık madde ve bilinmeyen enerji gibi sıradan insanların hayallerini zorlayan konularla ilgili araÅŸtırmalar bile, Galileo’nun bilgileri kadar dünyayı deÄŸiÅŸtirmedi.
 
Uzaydaki dev kara deliklerin varlığını kanıtlamaktan, evrenin yaşına dair tahminleri geliÅŸtirmeye kadar, modern gökbilimin bir çok önemli aÅŸamasında Hubble'ın rolü var. Burada bir Meksika ÅŸapkasına benzetildiÄŸi için Sombrero Galaksisi de denilen M104 Galaksisi görülüyor.
 

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.