Sosyal Medya

Güncel

Patarra'daki Osmanlı'nın ilk telsiz telgraf istasyonu müze olacak

17-02-2020 14:45

Antalya'da Patara Örenyeri'nde ortaya çıkarılan Osmanlı'nın Afrika'daki topraklarıyla iletişim için kurduğu istasyon, restorasyon çalışmalarının ardından müze haline dönüştürülerek ziyarete açılacak.



Antalya'nın KaÅŸ ilçesinde yer alan ve Likya BirliÄŸi'nin baÅŸkenti olarak bilinen Patara'da bulunan Osmanlı Devleti'nin 1906 yılında Afrika'daki toprakları ile iletiÅŸim için kurduÄŸu ilk telsiz telgraf istasyonu müzeye dönüÅŸtürülecek.
 
Patara Antik Kenti Kazı BaÅŸkanı ve Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü ÖÄŸretim Üyesi Prof. Dr. Havva Ä°ÅŸkan Işık, AA muhabirine, CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan'ın 2020'yi "Patara Yılı" ilan etmesiyle kente olan ilginin artacağına inandığını söyledi.
 
Işık, Patara'da antik tiyatro, hamam gibi yapıların dışında Türkiye'nin yakın tarihine iz düÅŸürmüÅŸ, unutulmaması gereken bir tarihi büyüklüÄŸü olan telsiz telgraf istasyonunun bulunduÄŸunu belirtti. Işık, buranın Osmanlı Devleti'nin ilk telsiz telgraf istasyonu olduÄŸunu bildirdi.
 
Burada birkaç üniteden oluÅŸan bir yapı bulunduÄŸunu aktaran Işık, "Burada makine teçhizatının, telsiz telgraf araçlarının konulduÄŸu bir yapı bulunmaktadır. Aslında lojmanları, depoları ve dört telsiz direÄŸiyle büyük bir külliye niteliÄŸindedir." dedi.
 
 
Telsiz telgraf istasyonunun 1906'da açıldığına ve dönemin en son teknolojiyle donatıldığına dikkati çeken Işık, "Osmanlı Devleti'nin Kuzey Afrika'da son toprakları bugün Libya sınırları içerisinde yer alan Trablusgarp ve Derne. Sultan 2. Abdülhamid Han o dönemde Ä°talya gibi bazı devletlerin baÅŸka toprakları ele geçirme niyetlerinin olduÄŸunu belirleyerek bu coÄŸrafya ile Anadolu'nun haberleÅŸmesinin çok büyük önem taşıdığını fark ediyor. O dönem aramızda önemli iliÅŸkilerin bulunduÄŸu Almanya'daki özel bir ÅŸirket aracılığıyla burası kuruluyor." diye konuÅŸtu.
 
"ÇaÄŸ açıcı bir geliÅŸim olarak nitelendirebiliriz"
 
 
Buranın 2. Abdülhamid Han'ın ne kadar vizyoner bir bakış açısına sahip olduÄŸunu gösterdiÄŸini ifade eden Işık, o dönem devletin bütçesi için çok önem arz eden bir meblaÄŸ olan 12 bin Osmanlı lirası harcanarak istasyonun kurulduÄŸunu söyledi.
 
Osmanlı'nın bu parayı tek kalemde çıkarabilecek bir durumda olmamasına raÄŸmen Libya ile bağın kopmaması önemsendiÄŸi için söz konusu meblağın gözden çıkarıldığını anlatan Işık, ÅŸunları kaydetti:
 
"Patara'daki istasyonun karşı taraftaki karşılığı ise Libya'nın Derne kentinde yer alıyor. Aradaki mesafe 850 kilometre. Bu kadar uzun bir mesafeyi o dönemde geçebilen baÅŸka bir telsiz telgraf yok. ÇaÄŸ açıcı bir geliÅŸim olarak nitelendirebiliriz bunu. Bu istasyonda günlük 4 bin kelimenin aktarılması hedefleniyor. Sultan Abdülhamid Han o dönem bu teknolojiyi öÄŸrenmek için Türk mühendisler Galip ve Hasan beyleri de Almanya'ya gönderiyor. Ardından biri Patara'da diÄŸeri de Derne'de görev yapıyor. O teknolojiye kendi öz gücümüzle sahip olma çabasını da görüyoruz. Gerçekten takdire ÅŸayan bir durum."
 
Ä°stasyonun açılışının Abdülhamid Han'ın tahta çıktığı günün yıl dönümünde yapıldığını aktaran Işık, "Galip Bey'in arÅŸivdeki bir yazısında 'Burada çalışanlar tümüyle yakın köylerdeki insanlar da buraya geldiler. Vekil kaymakamımız da 15 kilometre öteden atla geldi. Her yeri ışıklarla donattık. Çiçeklerle süsledik. Åžölen yemeÄŸi yedik ve padiÅŸahımız için dua ettik." cümleleri yer alıyor. Ä°stasyon sadece Osmanlı'nın askeri savunması deÄŸil, ticari hareketlilik açısından da önem taşıyor. Akdeniz'de seferde olan askeri gemiler ve uzak ticari gemiler de bu istasyondan baÅŸta meteorolojik bilgiler olmak üzere faydalanıyor." bilgisini de paylaÅŸtı.
 
 
"Ä°nsanın tüylerini ürperten bir tarihi anlatıyor"
 
Işık, 1911'de Ä°talyanların Derne'deki istasyonu bombaladığını belirterek ÅŸöyle devam etti:
 
"Tam tarihi tespit edemedik ama Ä°talyanlar ardından Patara'yı da bombalıyor. Bu istasyon bombalanıyor. Bu esnada antik tiyatronun güneydoÄŸu köÅŸesi de isabet alıyor. Bugün antik tiyatroda gördüÄŸümüz büyük göçük bu bombalardan kalma. Antalya ValiliÄŸi öncülüÄŸünde istasyonda restorasyon çalışmaları baÅŸlayacak. Yapıların orijinal resimleri var. Bu yapıların onarımları gerçekleÅŸtirilip buraya bir telsiz telgraf müzesi oluÅŸturulacak. Çok mutluyum, gururluyum. Yıkık, naif bir durumda görünen bu yapı bize Osmanlı'nın yeni adımları duyulmaya baÅŸlanan Türkiye Cumhuriyeti ile kesiÅŸtiÄŸi yerde duran, insanın tüylerini ürperten bir tarihi anlatıyor. Libya'da o dönem Ä°talyanlara karşı savaÅŸan kiÅŸi Sultan Abdülhamid'in ordusunun subayı olan Binbaşı Mustafa Kemal'di. O savaÅŸta gözünden yaralanmıştı. Bütün bunlar göz önüne alındığında, bu istasyonlar buradaki antik tiyatro, hamam kadar önemli. Bütün kalıntılar kadar korunması ve geleceÄŸe taşınması gerekiyor."
 
Işık, Patara Örenyeri'nin istasyonun yanı sıra tarihi 1500 yıl öncesine dayanan hurma bahçesi, Roma hamamları ve kentin simgelerinden olan takıyla da dikkati çektiÄŸini sözlerine ekledi. 

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.