Kendi anlatımlarıyla 'Evanjelikler''

“Biz 1970’li yılların başında ilk olarak Antep’e geldik. Evanjelik ilk adım atması hemen hemen. Türkiye’nin sekizinci ticaret şehri ve pamuk endüstrisinin merkezi Antep. Geldikten sonra şehirdeki manevi karanlığı anlamamız uzun sürmedi.

 

Örneğin İstanbul’daki Hristiyanlar günlük yaşama daha fazla katılırken ve kültür ile daha fazla ilgiliyken yerel bazı okült inanışların(büyü yapma, yaptırma vs.) İslam’a adapte edilerek günlük yaşamda kullanıldığını görünce çok şaşırdık.

 

Eşim David, Türklerin ve Kürtlerin beraber yaşadığı bu şehirde maddi durumları iyi olan ailelerin çocuklarının devam ettiği bir Süper Lise’de öğretmen olarak işe başladı. Böylece vize alarak burada kaldık. Köylerde kolera ve bazı bulaşıcı hastalıklar vardı. Suyla hastalık kapılması oldukça yaygındı.

 

Bir gün mutfaktan iki çocuğu yiyecek çalarken gördüm ve kendi çocuklarım için endişe edip dua etmeye başladım. Benim çocuklarımda nefisleriyle mücadele edemez ve aynı hataya düşerlerse ben ne yapardım? Dua ettim ve burada bir görevimin olduğunu ve İsa’nın bu topraklarda bilinmesi gerektiğini düşündüm. Ama şehirde ‘inançlı’ bir kişiyi tanımıyordum. Dualarımızı evde yapıyorduk. Müslüman arkadaşlarımızla tatil günlerinde pikniğe gideceğimize biz iki ve dört yaşımda oğullarımla evde dua ediyorduk.

 

Sonra evimizdeki kötü durumdaki bir katı temizleyip eşya yerleştirdim. Kapıya da ,“Bu evi Tanrı dışında sadece emek inşaa etti” yazılı tabela koydum. Evimizi ziyaret edenler bu tabelanın manasını sorunca anlatmaya başladım.

 

Yeni Ahit’ten ayetler okuyup onların sorularını cevaplamaya çalıştım. Bir süre sonra ilk olarak Almanya’da işçi olarak çalışan ‘AB’ vaftiz olmak istediğini söyledi. Daha sonra eşi ve kardeşi bizi kanatları altına aldı.

 

AB bizi Karkamış’a yakın bir köye götürdü. Ve orada yaşlılarla tanıştık. Eşim David için bu yaşlılara vaaz vermesi için imkan doğmuş oldu.”

Bir zamanlar Evanjelikler

 

“Buradaki Amerikan hastanesi 1800’lerin ortasında evanjelik sağlık misyonu tarafından kuruldu. Onların mezarları hastane civarındaki yerlerde görülebilir. Gene o ekipten birinin yazdığı hastane tarihini anlatan kitapta yapılan çalışmalarda  bahsedilirken binlerce insanın da Hz.İsa’ya döndüğü anlatılır.

 

Ama ilerleyen yıllarda çok sayıda Kürt ve Türk o baskıcı ve korku dolu yıllarda hayatlarını kaybettiler. 1970’li yıllarda şehirdeki doktorlar ve hemşirelerin çoğu inanç konusunda seküler ve liberaldi. Bizim yaptığımız çalışmalara şiddetle karşıydılar. O dönem müzik, edebiyat sohbetleri ile Hz.İsa’yı anlatırken çabalarımıza rağmen umduğumuz gibi gitmedi.

 

Ara ara şehirden ayrılıp Malatya’ya ve civarına gitme fırsatımız oldu.

 

Bir gün sol görüşlü bir öğrencinin ders kitabının arasına gizlediği bir bombayı kapıcımıza teslim ettiğini ve kapıcının da durumu fark ederek eşim David’i haberdar etmesiyle öğrendik. Polis gelerek şehrin dışında bunu imha etti. O kişi tutuklandı.

 

İki yılın sonunda cılız bir grup inanç sahibi olmuştu. Bu gruptan birçok kişi yaşanan dönemden dolayı Avrupa’ya gitti.(12 Eylül 1980 darbesi öncesi)”

Tunceli’de Evanjelik kilise kurulabilmesi için destek ve yardım talebi ve bölge hakkındaki izlenimler

 

Türkiye’deki Evanjelikler

 

Irak ve Suriye’deki gelişmeler Türkiye’de başta Protestan Kiliseleri olmak üzere Hristiyan cemaatler tarafından yakından takip ediliyor.

 

Mültecilere yardım, Suriye’de Ezidilere yardım ulaştırılması konusunda Diyarbakır, Mardin ve Van civarındaki kiliseler oldukça büyük role sahip.

 

Özellikle Ezidilere yönelik yardımların kısıtlı olması sebebiyle kiliseler hem yerelde hem de sınır ötesine yardım ulaştırabilecek şekilde organize edilmiş.

 

1980’li yıllara nazaran daha fazla yeni açılan kilisenin olduğu belirtiliyor.

 

1980 Darbesi öncesi ve sonrası Güney Doğu bölgesindeki Hristiyanlar tercihlerini Almanya ve İsveç’ten yana kullanmış.

 

Bölge kiliselerinde bir konu dikkat çekiyor. Bir kısmı eskiden Müslüman olanların kurduğu kiliseler diğerleri ise Ermeni Evanjelik Kiliseleri.

 

ABD, Ermenistan ve Türkiye’deki Evanjelik kiliseler tek bir çatı altında toplanmak için günümüzde çalışmalarını devam ettiriyorlar.

 

Türkiye’de yarısı ‘ev kilisesi’ olmak üzere yaklaşık 100 Protestan kilisesi var. Aynı zamanda bir buluşma yeri olarak kiliselerin oluşturulmasında ya bir dükkân ya da bir ofis kiralanmaya çalışılıyor.

 

Evanjelik grupların Türkiye için verdikleri iş ilanları

 

2005’te çıkan yasayla beraber kayıt dışı olan bu ev kiliseleri kayıt altına alınmaya başlanmış.

 

Bir yer kiralanmak istendiğinde oranında ‘ev kilisesi’ olacağı öğrenildiğinde işler tersine dönüp mal sahipleri kiralamaktan vazgeçiyor.

 

Bu cemaatler yaptıkları çalışmaların toplumda Türk karşıtı, devlet karşıtı ve memlekete tehdit olarak görüldüğünü söylüyor. İnsanların hiçbir şekilde bu misyoner gruplarla bağlantılı ya da yardım eder bir şekilde görüntü vermek istemediğinin altını çiziyor.

 

Küçük ve yaygın olmadıkları için bazı kiliseler kendi cemaatlerinden olmayan Protestanları, Anglikanları, Evanjelikleri, Ermenileri ibadet edebilmeleri için kiliselerine kabul ediyor.

 

Evanjelikler Türk aile yapısından dolayı daha çok erkeklere ulaşabiliyor. Saklı olarak din değiştirenlerin olduğunu ama her pazar bir bahane ile kiliseye ayine gelen bu kişilerin çevresinde baskı altında kalmamak için sessiz kaldığı da biliniyor.

 

Günlük konuşmalarda İncil’e atıfta bulunarak kurulan bir cümle sonrası karşılaşılan, “Sen bunu nereden biliyorsun?” sorunun yanıtı genellikle, “Araştırıyordum” ya da “İnternette okudum ya da gördüm” oluyor.

 

Din değiştirme meselesinin aileler tarafından öğrenilmesi sonrası şiddetli tepkiler verilerek “ailenin haini” olarak ilan edilenler olduğu gibi 30-40 yıllık devam eden küslükler mevcut hatta evlatlıktan reddeden aileler çoğunlukta.

 

Türkiye’deki Evanjelikler yurtdışından farklı olarak sadece kiliseye gitmiyor “inançlı bir aile” oluşturmaya çalışıyor. Burada dikkat çeken nokta “yüzyıllardır Hristiyanlığın giremediği” topraklarda çalışmalarına devam ettiklerinin hem zorluğu hem de farkında olmaları.

 

Evanjelikler Türkiye’deki ‘Deist’ tartışmalarını yakından ve dikkatle takip ettikleri anlaşılıyor.

 

ABD Merkezli bir Evanjelik kuruluşunun yöneticisi Richard “Müslüman bir ülkede kilise kurma ve oluşturulmasında” çok “hassas çalıştıklarını” belirtiyor. Richard, “önümüzdeki 20 yıl içerisinde Türkiye’de 100 yeni kilise açma” hedeflerinin olduğunu ve “Amerikalı Hristiyanların Tanrı’nın burada gücü ile ne yaptığını göreceklerini” söylüyor.

 

Özellikle Asya’ya yönelen Evanjelik kiliseler burada eğittikleri Kore ve Japon kökenli ‘eğitmenlerini’ Türkiye’ye gönderiyor.

 

Evanjelik kiliselerin cemaatlerini artırmak için özellikle çalışma yaptıkları bölgeler Türkiye’nin güneydoğusu ve Suriye’nin kuzeydoğusu.

 

 

 

_____________________

 

Müellif: Mehmet Softaoğlu / Kaynak: Mücerret