Sosyal Medya

Fuat Keyman: 2020'lerde bizi nasıl bir dünya bekliyor?

04-01-2020 11:26

Seçenekleri yan yana yazalım: 2020’ler, küresel ve bölgesel çalkantının devam edeceği ama esas olarak (1) Güvenlik Dünyası; (2) Kurallar ve Kurumlar Dünyası; (3) Eşitsiz Dünya; (4) Kabile Dünyası; (5) Isınan Dünya; (6) Digital Dünya olarak şekillendirecek.



2020 yılı nasıl geçecek?  
 
Bu soru üzerine düÅŸünürken, aslında bir on yılı bitirdiÄŸimiz ve yeni bir on yıla da girdiÄŸimiz verisi içinde,  2019 yılında 2020’ler üzerine yapılmış bir çalışmayı okuyucuların dikkatine çekmenin daha yararlı olacağını düÅŸündüm. 
 
2010 yılında Tunus’da baÅŸlayan ve Mısır’a hızla geçen ve halkların “haysiyet ve adalet çaÄŸrısı”nı içeren “Arap Baharı”nın Suriye’deki iç savaÅŸ ve Mısır’daki darbeyle bölgesel istikrarsızlığa ve ve insan trajedisine dönüÅŸmesi; ve 2008’de Amerika’da baÅŸlayıp, Avrupa ve dünyaya yayılan “küresel ekonomik kriz”in bugüne kadar çözülememesi, bugün yaÅŸanan küresel ve bölgesel çalkantının iki net göstergesi. Bu göstergelere, iklimden iÅŸsizliÄŸe kadar insan hayatımızı etkileyen sorunların yarattığı insani güvenlik riskleri de ekleyebiliriz. 
 
***
 
2010’lu yıllar, gerek ciddi güvenlik riskleri, gerek ekonomik kriz, gerek küresel ısınma ve iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi, gerekse de yoksulluktan dışlanmaya ve zorunlu göçe kadar uzanan geniÅŸ bir alanda yaÅŸanan “adaletsizlikler ve insan trajedisi” içinde, ulusal-bölgesel-küresel düzeyde büyük bir savruluÅŸ ve çalkantı içinde geçti.   
 
Peki, tüm bu meydan okumalar, riskler, ve belirsizlikler içinde, küreselleÅŸen dünyamız  2020’li yıllarda nasıl bir dünyaya evrilecek, nasıl bir dünyada yaÅŸayacağız, hangi unsurlar gelecek on yılı ÅŸekillendirecek? 
 
Bu sorulara yanıt arama amacıyla ve ağırlıklı olarak uzmanlara sorularak yapılan önemli bir simülasyon çalışmasında, 2020’li yılların esas sorun olarak “altı farklı dünya”yı ortaya çıkarabileceÄŸini öneriyor.   
 
DiÄŸer bir deÄŸiÅŸle, küresel ve bölgesel çalkantı içinde ön plana çıkan sorunlar ve süreçlere baÄŸlı olarak 2020’lerde “altı farklı dünya”dan bahsedebiliriz: 
 
1) Güvenlik Dünyası: bu görüÅŸü savunalar, ABD-Çin arasında ÅŸimdiden “ticaret savaşıları”yla baÅŸlayan çatışmanın jeopolitik alana da yayılacağını ve 2020’li yıllara damga vuracağını, bu nedenle de “güvenlik alanı”nın ekonomi ve demokrasinin önüne geçeceÄŸi bir dünya da yaÅŸayacağımız söylüyor. Güvenlik Dünyası, ABD-Çin çatışması temelinde 2020’lere damga vuracaktır;  
 
 
2) Kurallar ve Kurumlar Dünyası: bu görüÅŸü savunanlar, tüm güvenlik, ekonomik, çevresel, ve insani sorunların devam edeceÄŸini kabul etmekle birlikte, II. Dünya Savaşı sonrası kurulan BM, NATO, AB, Dünya Bankası, Ä°MF, Dünya Ticaret Örgütü, ve benzeri önemli uluslararası ve bölgesel örgütlerin yeni on yılda etkilerini arttıracağını ve bu sorunlara çözüm bulma da önemli rol oynayacaklarını söylüyorlar.  Çok taraflı hareket eden “Kurallar ve Kurumlar Dünyası”, küresel-bölgesel çalkantıya karşı, “istikrar ve normalleÅŸme”ye 2020’lerde dönüÅŸü devletlerden daha etkili olarak  saÄŸlayacaktır;  
 
3) EÅŸitsiz Dünya: bu görüÅŸü savunanlar, küresel ölçekte, gerek büyük çapta yaÅŸanan “iÅŸsizlik sorunu”nun, daha somutta, “genç iÅŸsizlik sorunu”nun ve dünya nufusunun 47%’sinin, yani 3.5 milyara yakın insanın, günde 12 Tl altında bir parayla yaÅŸamaya çalışmasını ifade eden “mutlak açlık sorunu”nun,  gerekse de zengin ile fakirin arasındaki gelir ve refah uçurumunun çok ciddi boyutlara ulaÅŸmasının  yarattığı “eÅŸitsizlik ve refahdan dışlanma sorunu”nun 2020’leri ÅŸekillendireceÄŸini söylüyorlar.  Gelecek on yılda, “EÅŸitsiz Dünya”yı yaÅŸayacağız ve bu soruna çözüm toplumun siyasetten temel talebini oluÅŸturacaktır; 
 
4) Kabile Dünyası: bu görüÅŸü savunanlar, bir taraftan, Suriye, Irak, Libya, Yemen, Sudan, v.b ülkelerde etnik, dinsel, aÅŸiret temelinde  yaÅŸanan “kimlik sorunları”nın, diÄŸer tarfatan, Amerika’dan Avrupa’ya, Rusya’dan Çin ve Japonya’ya uzanan Ä°slam korkusu, mülteci ve göçmen korkusu, yabancı korkusu temelinde yaÅŸanan “kutuplaÅŸma sorunu”nun, dünyayı “Kabile Dünyası”na dönüÅŸtürdüÄŸünü söylemektedirler. 2020’li yıllar, kimlik ve kutuplaÅŸma siyasetlerinin demokrasi ve hukukun üstünlüÄŸünün önüne geçtiÄŸi, ve ben-öteki ayrımı üzerinden  yaÅŸanan içe kapammanın ve milliyetçiliÄŸin güçlendiÄŸi bir on yıl olacaktır; 
 
 
5) Isınan Dünya: bu görüÅŸü savunanlar, güvenlik, ekonomi ve demokrasi sorunlarını yandan kesen, son yıllarda yaygınlaÅŸan ve derinleÅŸen, ve gençlerden baÅŸlayarak tüm kesimler tarafından aktivizm, sivil toplum, siyasi partiler yoluyla güçlü bir sesle dillendirilen bir sorunun 2020’li yılları ÅŸekillendireceÄŸini söylemektedirler.  Bu sorun, “küresel iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi ve küresel ısınma” sorunudur.  Küresel ısınma, tüm insanları, tüm ülkeleri, tüm canlıları tehdit eden bir sorundur. Gıdadan suya ve topraÄŸa, iÅŸsizlikten ekonomik istikrara, demokrasiden güvenliÄŸe, her alanda yaÅŸanmakta, ve ancak “küresel iÅŸbirliÄŸi ve yeni bir siyaset-toplum anlayışı”yla çözülebilecek bir sorundur.  2020’li yıllarda “Isınan Dünya” gerçeÄŸi artık inkar edilemeyecek bir gerçeklik olarak yaÅŸanacaktır; ve, 
 
6) Digital Dünya: bu görüÅŸü savunanlar, tüm bu sorunları ve riskleri kabul ederken, çözümün, son yıllarda giderek hızlanarak geliÅŸen bir gerçeklikte yattığını, ve bu gerçekliÄŸin 2020’lere damga vuracağını söylüyorlar: teknoloji de devrim niteliÄŸinde yaÅŸanan deÄŸiÅŸimler, 4. Sanayi Devrimi denilen digitalleÅŸme ve otomasyon, diÄŸer bir deÄŸiÅŸle “Digital Dünya”nın ortaya çıkması ve hayatın her alanına etki etmeye baÅŸlaması.  2020’lerde, KüreselleÅŸen dünya aynı zamanda giderek belirginleÅŸecek Digital Dünya da olacak. 
 
 
Bu seçenekleri yan yana yazalım: 2020’ler, küresel ve bölgesel çalkantının devam edeceÄŸi ama esas olarak (1) Güvenlik Dünyası; (2) Kurallar ve Kurumlar Dünyası; (3) EÅŸitsiz Dünya; (4) Kabile Dünyası; (5) Isınan Dünya; (6) Digital Dünya olarak ÅŸekillendirecek.      
 
Åžimdi, okuyucularla ÅŸu oyunu oynayalım: EÄŸer iki tercih hakkınız olsaydı, sizce bu altı seçenekten hangilerini birinci ve ikinci tercihiniz olarak seçerdiniz? 5 dakikanız var, düÅŸünün ve tercihinizi yapın. 
 
Yazının ikinci kısmında, son dönemde yurt içinde ve dışında yaptığım konuÅŸmalarda bu soruya dinleyicilerden aldığım yanıtları sizlerle paylaÅŸacağım ve bu yanıtlar temelinde “2020’li yıllarda dünya ve Türkiye’nin nasıl yönetilmesi” gerektiÄŸi üzerine görüÅŸlerimi aktaracağım. 
 
 
Kaynak: Karar / GörüÅŸler

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.