Sosyal Medya

''İsraf'' kavramını zulüm açısından değerlendirmek

30-12-2019 13:42

İsraf, zulümdür. Zulüm insanın başkasının zararından nefsinin menfaat temin etmesidir. İsraf, hakk’a karşı duruş, nefsinden taraf olma halidir.



Ä°nsanın hayat serüveninde en önemli husus, insan ile nimetler arasındaki iliÅŸkilerde ortaya çıkanlardan ibarettir. Ä°nsan dünya’ya Allah’ın yarattığı nimetler sofrasına konuk olarak gelir, tüm ömrünü de bu sofrada geçirir. Ä°nsan hayatı, Allah’ın insan için yarattığı nimetler sofrasında misafir olmaktan baÅŸka bir ÅŸey deÄŸildir.
 
Ä°nsan, ruh halindeyken elest bezminde Allah ile sözleÅŸmiÅŸtir. Ä°nsanın dünyadaki hayatının amacı, Allah’a verdiÄŸi sözün yerine getirilmesi iken bu defa insan kendisi için yaratılmış, kendisini çepeçevre kuÅŸatan her türlü, maddi, manevi nimetler sofrasında, nimetlerle iliÅŸkilerini artırarak, onlarla oyalanarak Allah’a verdiÄŸi sözünü unutur ve kendisi için olan nimetleri araç olacağı yerde amaç haline getirir.
 
Dinin çıkış noktası buradan kaynaklanır. Her Peygamberin misyonu insana yaratılış amacını ve ezeli misakı hatırlatmaktan ibarettir.
 
Kur’an’da bütün ilkesel uyarılar, öÄŸütler hep bu minval üzeredir. Yani Allah’ı unutup, Allah’ın nimetlerini öncelemenin ve bunun sonucunda dünyada yaÅŸanacak olumsuz hallere dikkat çekilmesidir.
 
Ä°nsan, dünya nimetlerinden yararlanırken daima Allah’ın koyduÄŸu sınırlar içinde olmak durumundadır. Allah’ın koyduÄŸu sınırlar aynı zamanda insan doÄŸasının, fıtratının sınırlarıdır. Åžu kadar ki insan kendi doÄŸasının sınırlarında kalırsa doÄŸru, sınırları aÅŸarsa yanlış yapmış olur.
 
Ä°nsanın fıtrat dairesinde yaÅŸaması, kendini yaratılış amacını göre gerçekleÅŸtirmesinde en ideal durumdur. Ama gel gör ki insan nimetlerin çekimi ile fıtrat dairesinin dışına her zaman ve mekanda çıkmış ve acı sonlarla karşılaÅŸmıştır. Bu da bir gerçek durumdur. Burada lafı uzatmadan, kalem azmadan konumuza gelelim.  Konumuz fıtrat sınırları dışına taÅŸma olan “ Ä°SRAF” tır.
 
Ä°nsanın Allah’ın yarattığı sınırların dışına çıkma halinin adı israftır. Bu denge halini kaybetmesinin adıdır israf. Allah’ın evrensel dininin ölümsüz deÄŸerleri içinde israf konusuna çok vurgu yapılır. Ve israf davranışına neden olarak da nefs gösterilir. Çünkü insanın bütün sorunlarının kaynaağı nefstir. Dünya’daki tüm olumsuz olaylar ve olguların temelinde insan nefsinin arzu ve isteklerine girmesinden baÅŸka bir etken yoktur.
 
Ünlü bir sufi olan Ä°brahim Hakkı Efendi “ Nefsin kötü huyları kalbin huzurunu bozar. Bu da akla zarar verir, gönül rahatlığı elde edilemez. Kötü huyların başında” açgözlülük”  gelir. Açgözlülük huzuru bozar, tokgözlülük ise gönül rahatlığı saÄŸlar.” DemiÅŸtir. Ä°sraf açgözlülüÄŸün sonucudur.
 
Ä°sraf, insanın dünya nimetleriyle, çevresiyle iliÅŸkilerinde ortaya çıkar. Oysa ki 2/29 ayette: “ O, Allah ki, yeryüzündeki nimetlerin hepsini sizin için yaratmıştır.” Denilerek, nimetlerin insanlar için olduÄŸu, insanların nimetler için olmadığı vurgulanmıştır. Ä°nsan bu gerçeÄŸin bilincinde olmazsa, kendini nimetlere araç haline getirir ve  tüm sorunları da burada ortaya çıkmaya baÅŸlar.
 
Dünya nimetleri konusunda tarihte farklı deÄŸerlendirmeler, önyargılar ortaya çıkmıştır. Hz. Peygamberden önceki ümmetlerde “ dünya nimetlerinden uzak kalınması, bir lokma bir hırka ile iktifa edilmesi” anlayışının varlığı bir gerçektir. Hz. Muhammed böyle bir anlayış, algıyı 7/32 ayetle : “ Allah’ın kulları için yarattığı nimetlerin haram olduÄŸunu kim demiÅŸ? “ diye kökünden kaldırmıştır. 
 
7/31: “ Ey AdemoÄŸulları, mescide her gidiÅŸinizde süslü, temiz elbiyselerinizi giyin, yiyin için fakat israf etmeyin. ALLAH, Ä°SRAF EDENLERÄ° SEVMEZ.” Diye bildirmiÅŸtir bu yanlış yagıyı kazımıştır. Ä°nsanlığın maddi, manevi denge haline gelmesini önermiÅŸtir. Ä°slam’da maddi, manevi dünya ayrımı yoktur. Maddi, manevi denge ve bütünlük hali vardır.
 
Ä°sraf, nefsin açgözlülük sıfatından türeyen bir illet ve dengeyi kaybetme halidir.
 
Ä°sraf, zulümdür. Zulüm insanın baÅŸkasının zararından nefsinin menfaat temin etmesidir.  Ä°sraf, hakk’a karşı duruÅŸ, nefsinden taraf olma halidir. Ä°sraf, açgözlü nefsin kudurmasıdır. Ä°nsanın kendi hakk’ının dışına çıkması, ötekinin hakkını gasp etmektir. Ä°sraf öyle bir illetir ki hakk olan fıtratın dışına savruluÅŸ, insanı insan yapan tüm güzelliklerin yok oluÅŸudur. Ä°sraf, azma, kudurma, yolunu ÅŸaşırma halidir. Ä°sraf, insanın nefsine yenilmesidir, esarettir. Sorumluluk akıldandır. Sorumsuzluk hayvanlıktır. Ä°sraf, ahlaksızlıktır, Allah’a ait olanları insanın kendinin zannetmesi, bir nevi ÅŸirk halidir. Ä°sraf baÅŸkalarının hakkını yemektir ki bu da hırsızlıktır. Ä°sraf, diÄŸer insanlara zulümdür, onların küfre girmesine neden olur. Ä°sraf, aklın nefsin emrine girmesidir. Ä°sraf, ruhun bataklığıdır. Ä°nsanın manevi geliÅŸimini de engelleyen bir illettir. Yani hastalıklı bir haldir. Ä°SRAF, Ä°NSANIN BOZULMASI, YIKILIÅžI, YOK OLMASIDIR. Ä°sraf, öyle bir illetir ki tarihte yıkılan, yok olan medeniyetlerin çoÄŸu israf nedeniye yok olmuÅŸtur.
 
 
Müellif: Ömer AÄŸaçlı

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.