Sosyal Medya

Rusya, İran ve Esad İdlib'i uçuruma sürüklüyor

28-12-2019 17:25

Esed rejimi, İran ve Rusya'nın Astana Anlaşmalarını hiçe sayarak İdlib'de karadan ilerleyişinin, Türkiye ve Avrupa'ya büyük bir göç dalgasını başlatması ihtimali kaygı uyandırıyor. Kaynak: Rusya, İran ve Esed İdlib'i Trajediye Sürüklüyor



Ä°dlib, Suriye'nin kuzeybatısında, Türkiye'nin Hatay ilinin karşısındaki Suriye topraklarında yer alıyor.
 
Türkiye ile 130 kilometrelik sınır hattını paylaÅŸan Ä°dlib'in kuzeybatısında Hatay, doÄŸusunda Halep, kuzeydoÄŸusunda Halep'in Afrin ilçesi, güneyinde Hama, kuzeybatısında Lazkiye bulunuyor.
 
6 bin kilometrekare alan üzerine kurulu Ä°dlib ilinde iç savaÅŸtan önceki son nüfus sayımına göre 2 milyona yakın kiÅŸi yaşıyordu. Mart 2011'de baÅŸlayan iç savaÅŸta yoÄŸun çatışmalara sahne olduÄŸu için nüfus 1,2 milyona düÅŸtü.
 
Ä°ç savaÅŸtaki konumu
 
Mart 2015'te muhalif ve rejim karşıtı silahlı grupların eline geçen Ä°dlib, o dönemden itibaren "muhaliflerin kalesi" olarak anıldı.
 
Ä°dlib, Türkiye sınırında yer alması nedeniyle iç savaÅŸ boyunca da en fazla göç alan il oldu.
 
 
BeÅŸÅŸar Esed rejimi ve destekçilerinin ülke genelindeki saldırı ve ablukaları nedeniyle il, milyonlarca sivilin sıkıştığı bir alan haline geldi.
 
Yerel sivil idare kayıtlarına göre, Ä°dlib’de halihazırda 2 milyon 600 bin civarında yerli nüfus, yaklaşık 1,4 milyon da iç göçle gelmiÅŸ vatandaÅŸ barınıyor.
 
Rusya’nın Ekim 2015’te iç savaÅŸa dahil olmasının akabinde, Ä°dlib ÅŸiddetli hava saldırılarının hedefi olmaya baÅŸladı.
 
Ä°dlib, 4-5 Mayıs 2017'deki Astana toplantısında Türkiye, Rusya ve Ä°ran tarafından çatışmaların en yoÄŸun olduÄŸu dört alanda belirlenen GerginliÄŸi Azaltma Bölgeleri'nden biri ilan edildi.
 
Türkiye, Ekim 2017'de Astana AnlaÅŸmaları kapsamında Ä°dlib'de 12 ateÅŸkes gözlem noktası kurdu.
 
Rejim ve destekçileri, diÄŸer üç GerginliÄŸi Azaltma Bölgesi'ni (Humus, DoÄŸu Guta ve güney cephesindeki Dera-Kuneytra) kısa süre içinde ele geçirirken 4 milyon sivil, Ä°dlib bölgesinde Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) güvencesi altında barınma imkanı elde etse de rejim ve destekçileri, Astana AnlaÅŸmalarını hiçe sayarak Ä°dlib'i trajediye sürüklemeye devam etti.
 
Halihazırda Ä°dlib'deki yerleÅŸimlere dağılan sivillerin bir milyon 200 binden fazlası, Türkiye sınırına sıfır sayılabilecek bin 300 civarı kampta barınıyor.
 
Stratejik önemi
 
Ä°dlib, konumu nedeniyle birçok açıdan önem teÅŸkil ediyor.
 
Kentten geçen M5 otoyolu, Türkiye, Suriye ve Ürdün'ü birbirine baÄŸlıyor. Suriye içinde ise Akdeniz'e çıkış kapısı niteliÄŸindeki Ä°dlib, Lazkiye, Hama ve Halep illerine komÅŸu bulunuyor.
 
Rusya'ya ait Hımeymim Üssü'nün de bulunduÄŸu Esed rejiminin "kalbi/kalesi" Lazkiye'ye komÅŸu olması, Ä°dlib'in stratejik deÄŸerini artırıyor.
 
Son geliÅŸmeler
 
Rejim güçlerinin ateÅŸkesi sık sık ihlal etmesi üzerine Türkiye ve Rusya, 17 Eylül 2018'de GerginliÄŸi Azaltma protokolüne ek mutabakata vardı. Mutabakat gereÄŸi, cephe hatları boyunca silahsızlanma bölgesi kuruldu,10 Ekim 2018'de muhalifler, söz konusu bölgeden ağır silahlarını çekti. Ä°dlib'de bir süreliÄŸine rejim ve Rusya'nın hava saldırıları sona erse de kısa süre sonra rejim ve Ä°ran destekli yabancı terörist gruplar, hiçbir silahlı grubun varlık göstermediÄŸi sivil yerleÅŸimlerde saldırılarına yeniden baÅŸladı.
 
Suriye Ä°nsan Hakları Ağı'na göre, mutabakattan bu yana Ä°dlib GerginliÄŸi Azaltma Bölgesi'nde rejim ve Rusya'nın saldırılarında 1300'den fazla sivil öldü.
 
2019 yılı içerisinde saldırıların yoÄŸun olduÄŸu alanlardan nispeten sakin yerlere ve özellikle Türkiye sınırı yakınına göç edenlerin sayısı ise bir milyonu aÅŸtı.
 
Yalnızca geçen ay başından bu yana bölgede yerinden edilenlerin sayısı 215 bini buldu.
 
 
"74'ü çocuk, 225 sivil hayatını kaybetti"
 
Ä°dlib GerginliÄŸi Azaltma Bölgesi'nde yerinden edilen sivillere iliÅŸkin veri çalışması yürüten Suriye Müdahale KoordinatörlüÄŸü Müdürü Muhammed Hallaj, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Ä°dlib halkı zor günler yaşıyor. Süreç çok kötü. Rejim güçleri karadan ilerlemeye baÅŸladı. Ruslar havadan vuruyor. Saldırılar aralık ayında zirve yaptı. Saldırıların yoÄŸun olduÄŸu bölgede yaklaşık 350 bin sivil yaşıyordu." ifadelerini kullandı.
 
"Kara operasyonunun yayılmasından endiÅŸe duyuyoruz." diyen Hallaj, ÅŸöyle devam etti:
 
"Operasyon sürdükçe göç sayısı artacak. Yüz binlerce sivil daha göç etmek zorunda kalacak. Kasım ayı başından itibaren 74'ü çocuk, 225 sivil hayatını kaybetti. Maaratünnuman'da yüzlerce aile, acil tahliye çaÄŸrısı yapıyor. Rus savaÅŸ uçakları tahliye yollarını da hedef alıyor."
 
Son 4 günde 35 yerleÅŸimi ele geçirdi
 
Rejim ve destekçilerinin son dönemde ÅŸiddetini artırarak sürdürdüÄŸü saldırılar neticesinde, halkın önemli kısmı, evlerini terk etmek zorunda kaldı. Yerinden edilenler, Türkiye sınırı hattındaki kampların dolu olması nedeniyle, tarım arazilerinde, taÅŸlık alanlarda ve zeytin aÄŸaçlarının altında yaÅŸam mücadelesi veriyor. Sivillerin çoÄŸu, ya çadır bulamıyor ya da bir çadırı birden fazla aile paylaşıyor. Temel yaÅŸam malzemeleri, tuvalet, banyo, içme suyu ve tıbbi desteÄŸe muhtaç siviller, soÄŸuk hava koÅŸulları, plastik gibi uygun olmayan maddeleri yakarak ısınma çabası, altyapı eksikliÄŸi ve foseptik çukurlarının kamp alanlarının yakınında olması nedeniyle de çeÅŸitli hastalıklarla boÄŸuÅŸuyor. Tüm bunlara raÄŸmen saldırılar sürdüÄŸü için nüfus sürekli Türkiye sınırına doÄŸru yığılıyor.
 
Rejim, Ä°ran destekli yabancı terörist gruplar ve Rus özel kuvvetlerinin karadan, Rus savaÅŸ uçaklarının hava desteÄŸiyle 20 Aralık'tan bu yana 35 yerleÅŸimi ele geçirdi.
 
Rejimin karadan ilerleyiÅŸini sürdürmesi, sivil katliamı ve göç dalgasının boyutlarının büyüyeceÄŸi endiÅŸesine yol açıyor.
 
CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan dünkü açıklamasında, "80 binin üzerinde Ä°dlibli kardeÅŸimiz ülkemiz sınırlarına doÄŸru göç etmeye baÅŸladı. Ä°dlib halkına yönelik vahÅŸet son bulmazsa bu sayı daha da artacaktır. Böyle bir durumda Türkiye bu göç yükünü tek başına taşımayacaktır." ifadelerini kullanmıştı.
 
 
Kaynak: Anadolu Ajansı

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.