Ä°nsan, toplum ve toplumsal deÄŸerlerin deÄŸiÅŸimi
Follow @dusuncemektebi2
Değerler, insan hayatının özü. Dayanakları ve güç alınan özsuları.
Her milletin kendine özgü deÄŸerleri bulunuyor. OluÅŸmuÅŸ ve artık vazgeçilemeyen. Hayatın kimi zaman aşırılıkları ve fazlalıkları olabiliyor. Ä°nsan doÄŸasına uygun. Çünkü insan sürekli arayışta. Her gün yeni bir baÅŸlangıç yapmak istiyor. DuraÄŸanlık insana aykırı. Müslümanlar için ise hayat düzeni ve disiplini, hem doÄŸal, hem doÄŸasında hem de sürekli bir devinim gerektiriyor. Kendi kendini yenileyen bir yapısı var. Bunu insanın gençlik dönemlerinden çok yaÅŸlılık dönemlerinde daha açık bir biçimde görüyoruz.
Gençlik enerjisi, insanı kabına sığmaz kılıyor. EÄŸer, saÄŸlıklı bir yol üzerine ise hayatı çok daha verimli olabiliyor, olmalıdır da. Günümüz insanını meÅŸgul eden baÅŸka aşırılıklar, hem enerjisini tüketiyor hem de verimsiz kılıyor. GençliÄŸin bugün içinde bulunduÄŸu açmaz da bu. Bu meÅŸguliyetlerin aşırılığı, gençlere zaman bırakmıyor. DüÅŸünmelerine, geliÅŸmelerine fırsat vermiyor. Dar alana hapsediyor, ufkunu köreltiyor.
Gençler, oluÅŸum süreçlerini yeterince ve saÄŸlıklı deÄŸerlendiremiyor
Genç bir kitleye mensubuz. GençliÄŸin alanını daraltan diji dünya. Bu da ister istemez gereksiz meÅŸguliyet alanlarına itiyor. Uçlarda ve olmadık dünyalarda geziniyor. Elbette diji bugünün bir gerçeÄŸi. Ä°nsanı denetim altına alınca kendi dünyasına çekince âdeta boÄŸuyor. Bireysel ve yalnız yaÅŸama durumu ağır basıyor. Aile ortamında aynı evde yaÅŸandığı hâlde yalnız kalıyor, kendini bir odaya hapsediyor. Bütün bakış açısı bir ekran. Bir ekrana mahkûm oluyor.
DeÄŸerler hayat düzenini oluÅŸturuyor. Ä°badetler bunun başında geliyor. Normal hayatın doÄŸası bunu gerektiriyor. Diji gençlik manevî ruhtan ve dünyadan yoksun. Kimileri gençlere haksızlıkta bulunduÄŸumuz sanısına varabilir. SokaÄŸa çıkıldığında sel gibi akan bir genç insan kitlesi var. YaÅŸlıların sığınacak alanları çok daha sınırlı. Kahve kültürünün yerini gençlerin eÄŸlence alanları kaplıyor. Ä°nsanlar ticarî endiÅŸelerle kâr getiren, para kazandıran giriÅŸimleri tercih ediyor. Bunda, meÅŸruiyet, helâl, haram, haklı haksız gibi bir durum söz konusu olmuyor. Hayat neredeyse bütünüyle bunun üzerine kurgulu. Hemen bütün bu kurumların gayrimeÅŸruluk üzerine kurgulu olduÄŸunu söylemek istemiyoruz. Ä°ÅŸleyen mantık böyle.
Ä°nsanlar, gençler uçlarda gezindiklerinden ister istemez aşırılıklara kapılıyorlar. Toplumu saran cinayetlerin geleneÄŸe veya ataerkil özelliklere dayandığını ileri sürmek bütünüyle haksızlık. Cinsel doyumsuzluklar, yanılsatıcı hayat göndergeleri insanları çileden çıkarıyor, azdırıyor dersek yanlış olmuyor.
Diji dünya ile birlikte hayat disiplinsizlik üzerine kurgulu. Ve artık gençlerin maneviliklerden uzaklaÅŸmalarının sıradan bir duruma dönüÅŸtüÄŸünü ifade edebiliriz.
Kendi dar kozamızda dünyaya bakarsak çok ÅŸeyi görmeyebiliriz. Oysa dışımızda yaÅŸanan hayatlar ve çevreler var.
Emekli olan erkeklerin geçmiÅŸte daha çok ağırlıkta kahve kültürleri vardı. Gene de var ama artık eskisi gibi deÄŸil. Oralar en azından meÅŸguliyet alanları. Fakat emekli maaÅŸlı insanların harcamaları da sınırlı. Bir yerlere takılma sonuçta onlar için masraf. MaaÅŸ yetmiyor. Emekli olunduktan sonra evinde özgür yaÅŸamaya alışmış ev hanımları veya hanımlar, erkek eve mahkûm olunca onların da dünyası daralıyor. Birbirlerini çekemiyorlar. O zaman Müslüman erkekler için ve varsa hayat disiplinlerinde ibadet etme, camiye gitme, bu, onlar için bir ÅŸans olabiliyor. DeÄŸilse kendilerine meÅŸguliyet alanları bulanlar az çok soluklanabiliyorlar. Emeklilik sonrası çöküÅŸ dönemleri desek yeridir.
Ä°nsan deÄŸerlerle hayatının bütün boÅŸluklarını doldurabiliyor. Gençler deÄŸerler skalasından uzak kalınca ciddî bir savurganlık baÅŸlıyor. Hayat boÅŸa düÅŸüyor. Hayat dengesi baÅŸlangıçtan itibaren önemli. Hayat sadece bulunulan andan ibaret deÄŸil. Ä°nsanın bir geleceÄŸi var ve zaman çok da çabuk tükeniyor. Ä°nsan, bir anda kendini bir baÅŸka yer ve konumda buluyor.
Müellif: Ali Haydar Haksal / Kaynak: Milli Gazete
Henüz yorum yapılmamış.