Sosyal Medya

Güncel

Facebooktan nefret ve İslamofobiyi körükleyen İsrail merkezli gizli ağ deşifre edildi

Aşırı sağcı kuruluşların Facebook sayfalarına sızan oluşum, eşgüdümlü paylaşımlarıyla 1 milyondan fazla kişiye ulaşıyor. Grubun hedefinde İlhan Ömer, Rashida Tlaib, Sadık Han ve Jeremy Corbyn gibi isimler de bulunuyor



Guardian gazetesinin yürüttüÄŸü ve “Nefret fabrikasının içyüzü: Facebook aşırı saÄŸ kazancı nasıl körüklüyor?” baÅŸlığıyla duyurduÄŸu özel araÅŸtırma, Ä°srail merkezli gizli bir ağın komplo kurarak aşırı saÄŸcı hesaplar üzerinden nefret söyleminin ve Ä°slamofobinin yayılmasına hizmet ettiÄŸini ortaya koydu.
 
Gizli aÄŸ içindeki kullanıcıların dünyanın baÅŸka yerlerinde aşırı saÄŸcı görüÅŸler yayan Facebook sayfalarına “editör” olma talebi gibi sahte bir gerekçeyle sızdığı, sürecin bundan sonrasında hazırlanan yalan haberler ve içeriklerin ilgili sayfalar üzerinden yüz binlerce kiÅŸiye ulaÅŸtırıldığı anlaşıldı.
 
Amerika’yı Birinci Yapmak (Making America 1st) isimli Donald Trump yanlısı Facebook sayfası bulunan New Yorklu Ron Devito, Ä°srail merkezli oluÅŸumun hedefindeki site sahiplerinden yalnızca biri.
 
Kendisini “iyi bir editör” olarak tanıtan ve site içeriÄŸini geliÅŸtirerek sayfanın beÄŸeni sayısını artırmak istediÄŸini söyleyen Tehila adlı kiÅŸiden mesaj alan Devito, muhatabına bir ÅŸans verdi ve sonrasında süreç karşı tarafın propagandasına dönüÅŸtü.
 
Gazetenin yaptığı inceleme, Tehila gibi kiÅŸilerden gelen bu tür mesajların, aralarında bir terör örgütünün de olduÄŸu bazı aşırı saÄŸcı sayfaları kontrol altına almak ve Ä°slamofobik nefret üzerinden kazanç elde etmek için baÅŸlatılan “ticari” bir giriÅŸimin parçası olduÄŸunu gün yüzüne çıkardı.
 
Facebook’ta 21 sayfaya sızan grup, haftada binden fazla yalan haber paylaşıp 1 milyondan fazla kiÅŸiye ulaÅŸtı. Bu paylaşımların hedeflediÄŸi nefret ve Ä°slam karşıtı düÅŸmanlık, Batılı ülkelerde yayıldı, Avustralya, Kanada, BirleÅŸik Krallık ve ABD gibi ülkelerde siyasete de nüfuz etti.
 
Manipülatif ve sahte paylaşımlar Avustralya’da aşırı saÄŸcı Tek Ulus hareketi gibi ırkçı partiler tarafından güçlendirildi, Londra Belediye BaÅŸkanı Sadık Han, ABD Kongresi’nin ilk Müslüman üyeleri Ä°lhan Ömer ve Rashida Tlaib’in yanı sıra Avustralyalı Mehreen Faruqi gibi önde gelen siyasetçilere karşı iftira ve linç kampanyalarına “yakıt” oldu.
 
Ä°lhan Ömer'le ilgili aynı anda yayılan yalan haberlerden bir kesit (Guardian)
 
Nefret ve yalan haber kampanyası yürüten ağın haberleri her ne kadar “sahte” olsa da gerçek hayatta ciddi sonuçlara yol açtı.
 
New York’tan Trump destekçisi bir kiÅŸi mart ayında Minnesotalı Demokrat Kongre üyesi Ä°lhan Ömer’i hedef aldı.
 
Ömer’i “terörist” olmakla suçlayan kiÅŸi, “Birileri onun kafasına kurÅŸun sıkmalı” tehdidinde bulundu. DiÄŸer taraftan birbirinin aynı paylaşımlar yapan Facebook sayfaları Ömer’e karşı saldırıya geçti.
 
Yalnızca Müslümanlar hedefte deÄŸil
 
"Nefret fabrikası" yalnızca Müslüman politikacıları hedef almadı, diÄŸer ülkelerin ulusal seçim kampanyalarında solcu siyasetçilere karşı da karalama kampanyası yürütüldü.
 
OluÅŸum, BirleÅŸik Krallık’ta bir süredir antisemitizme göz yummakla suçlanan Ä°ÅŸçi Partisi BaÅŸkanı Jeremy Corbyn’in Yahudiler için “küresel terörün kaynağı” dediÄŸi gibi yalan haberler üretti; Kanada BaÅŸbakanı Justin Trudeau’yu “IŞİD mensuplarının Kanada’yı istila etmesine izin vermekle” itham etti.
 
Corbyn hakkında da eşzamanlı yalan haberler yapıldı (Guardian)
 
Zuckerberg’in “özrü” maÄŸduriyeti bitirmedi
 
Facebook’ta kök salan grubun örtülü icraatları, sosyal medya devinin, bazı üyelerinin bu platformu nefret ve yanlış bilgi yaymak için kullanmasını engellemede baÅŸarısız olduÄŸunu da gösterdi.
 
Veri analiz ÅŸirketi Cambridge Analytica’nın 50 milyon kullanıcının gizli bilgilerine ulaÅŸtığı ve bunları ABD’de 2016’da yapılan baÅŸkanlık seçimleri ve Brexit referandumunda seçmen tercihlerini etkilemek için kullandığı iddiası Facebook’un kurucusu Mark Zuckerberg’i zor durumda bırakmıştı.
 
KiÅŸisel verilerin mahremiyetinin ihlali anlamına gelen skandal nedeniyle ilk kez geçen yıl nisan ayında ABD Kongresi’nde ifade veren Zuckerberg, kullanıcı bilgilerinin izinsiz paylaşılması nedeniyle hata yaptığını kabul ederek özür dilemiÅŸti.
 
Zuckerberg, sitenin karıştığı skandallar nedeniyle Kongre'de ter dökmüÅŸtü 
 
Ne var ki Guardian yürüttüÄŸü araÅŸtırma konusunda Facebook’u bilgilendirdiÄŸinde firma “görünüÅŸte mali destekli” bazı sayfaları ve hesapları kaldırdı.
 
Facebook sözcüsü, “Bu sayfalar ve hesaplar, kiÅŸileri platform dışı sitelere yönlendirmek için tık getiren içerikler yayımlayarak spam ve sahte hesaplara karşı politikamızı ihlal etti. KiÅŸilerin Facebook'ta kendilerini yanlış tanıtmasına izin vermiyoruz ve yeni taktiklere karşı koyma kabiliyetimizi daha da geliÅŸtirmek için sahte davranışlara dair politikamızı güncelledik” dedi.
 
Ancak bu, gizli ağın bazı kurbanları için geç kalınmış bir adım oldu.
 
Avustralya’nın ilk Müslüman senatör Faruqi, geçen yıl aÄŸustos ayında nefret propagandasını ağır derecede hissetti.
 
AÄŸa baÄŸlı 10 sayfa 550 bine yakın takipçisini harekete geçirmek için, parlamentoda ırkçılık karşıtı konuÅŸmalar yapan Faruqi hakkında eÅŸgüdümlü saldırıya geçti.
 
“Irkçılık, nefret ve yalan haber çılgınlığıyla” suçlanan Faruqi hakkında “burka giysin”, “çenesini kapasın” ve “vatandaÅŸlıktan çıkarılıp sınır dışı edilsin” gibi nefret dolu paylaşımlar hızla yayıldı.
 
 
“Kar getiriyor diye bu iÅŸleri engellemediler”
 
Söz konusu ağın “yeni bir aşırı saÄŸ örgüt ve koordinasyonu” temsil ettiÄŸini söyleyen Faruqi, sosyal medya firmalarını suçladı:
 
Facebook gibi sosyal medya devleri, ırkçı ve yanıltıcı paylaşımlara izin vererek nefret söylemi ve suistimalin yayılmasından kazanç elde ediyor. Facebook daha fazlasını yapabilir ve bu sayfaları kapatabilirdi ancak eriÅŸim ve etkileÅŸimlerden kar elde etmeye devam ettikleri sürece kararlı eylemlerde bulunmakla ilgilenmiyor gibiler.
 
DeÅŸifre edilen gizli aÄŸ nasıl çalışıyor?
 
Arkasında Ä°srail merkezli yöneticilerin olduÄŸu belirtilen sistemde her ÅŸey tek bir paylaşımla baÅŸlıyor, genelde dikkat çeken baÅŸlıklarla kullanıcıların ilgisi harekete geçiriliyor.
 
ÖrneÄŸin Müslümanlar için “ÅŸeriat isteyen teröristler, çocuk tacizcileri” gibi ifadeler kullanılarak yalan haberler hazırlanıyor. Sonra bu paylaşım, ağın 21 Facebook sayfasında neredeyse eÅŸzamanlı iletiliyor. Neticede bu nefret söylemi ve yalan haber aynı anda küresel çapta 1 milyonu aÅŸkın kiÅŸiye ulaşıyor.
 
 
Gizli aÄŸ yalnızca Ekim 2019’da eÅŸgüdümlü 5 bin 695 paylaşım yaparak en üst noktaya vardı. Bu iletiler bir ayda yaklaşık 847 bin beÄŸeni, paylaşım ya da yorum aldı.
 
Toplamdaysa en az 165 bin paylaşım yapıldı, 14,3 milyon beÄŸeni, paylaşım ya da yorum geldi. Nefret söyleminin yer aldığı paylaşımları kuvvetlendiren gruplar arasında, Avrupa BirliÄŸi (AB) ve göçmen karşıtlığıyla tanınan BirleÅŸik Krallık Bağımsızlık Partisi (UKIP) de yer aldı.
 
Dijital medya analizlerinin sonucu: Bu tek bir oluÅŸum
 
Bu arada Guardian araÅŸtırması için Queensland Teknoloji Üniversitesi’nden (QUT) dijital medya uzmanlarıyla da temasa geçti. Uzmanların yaptığı analiz, tıpatıp uyuÅŸan içeriklere sahip 21 Facebook sayfasının tek bir oluÅŸum tarafından koordine edildiÄŸini gösterdi.
 
QUT’tan Profesör Axel Bruns ve ekibi, gizli ağın arkasındaki itici gücün ticari olduÄŸunu; nefret, bölünme ve siyasi nüfuzun kar arayışında ikincil unsurlar olabileceÄŸini söyledi.
 
2018’den bu yana büyüdü
 
Öte yandan habere göre oluÅŸum her zaman bu kadar büyük deÄŸildi.
 
EÅŸgüdümlü içerik paylaşımı Ä°srail ve ABD’de bir avuç sayfayla 2016’da baÅŸladı. AÄŸ, 2018’den sonraysa Avustralya, Avusturya, Kanada, ABD ve BirleÅŸik Krallık’ta zaten var olan Facebook sayfalarına eriÅŸerek büyüdü, içlerinde Yahudi Savunma Ligi gibi FBI’ın terör eylemlerinde bulunduÄŸunu belirttiÄŸi aşırı saÄŸcı gruplara kadar ulaÅŸtı.
 
Kilit isim: Ariel1238a
 
Gazetenin araÅŸtırması, “Ariel1238a” kullanıcı adına sahip bir kiÅŸinin ağın kilit aktörü olduÄŸunu da gösterdi.
 
Ä°ÅŸe Aralık 2017’de “Sitemden para kazanmak için daha fazla yol arıyorum” gibi sıradan bir iletiyle baÅŸlayan kullanıcının izini süren Guardian, bu kiÅŸinin Tel Aviv yakınlarında yaÅŸayan Ariel Elkaras isimli bir mücevher satıcısı olduÄŸunu iddia etti.
 
Gazetenin Elkaras’la irtibata geçmesi sonrası aÄŸa dahil web sitelerinden bazıları ya kapatıldı ya da paylaşımlarından önemli kısmı silindi. Facebook profilinde halka açık paylaşımları kaldırdığı görülen Elkaras ise hakkındaki iddiaları yalanladı.

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.