Sosyal Medya

Rasim Özdenören: Irkçılığı sabit sıradan bir yazara nobel verilmesi

12-12-2019 08:09

Bu yıl Nobel Edebiyat Ödülü yazar Peter Handke’ye verildi. Ödülün parasal karşılığı 9 milyon İsveç Kronu (yaklaşık 900 bin avro) tutuyor.



Aralarında Türkiye’nin de bulunduÄŸu bazı ülkelerin bu yılki edebiyat ödülünün Handke’ye verilmesini protesto sadedinde törene temsilci göndermediÄŸi bildiriliyor.
 
Ayrıca birbirinden farklı mahfiller tarafından, Bosna Hersek’te iÅŸlenen soykırımı inkâr eden ve her fırsatta eski Sırp lider Slobodan Milosevic’e duyduÄŸu hayranlığı dile getiren Avusturyalı yazar Peter Handke’ye ödül verilmesi protesto edildi ve Ä°sveç Kraliyet Bilimler Akademisi’nin kararını gözden geçirmesi talep edildi.
 
CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan da Nobel Edebiyat Ödülü’ne sert tepki gösterdi ve bu yılki ödülü: “Utanç verici ve rezalet” olarak niteledi.
 
Bu ödül bazı yıllar tarafgir davrandığı, ideolojik kayırmalara yer verdiÄŸi için tepkilere yol açmıştı.
 
Daha önce de bir münasebetle ifade etmiÅŸtik, sanat ve edebiyat ürünlerinin bizzat müellifi tarafından bir maksada veya herhangi bir ideolojiye alet olarak meydana getirilmesi bir ÅŸeydir; aynı ürünün müellifinin dışında kalan güçler tarafından siyasaya alet edilmesi baÅŸka bir ÅŸeydir.
 
Yazarın ideolojik tutumunun tartışılması edebiyat alanının içinde kalır. Yazar meydana getirdiÄŸi ürününün onun siyasal görüÅŸünü ne ölçüde yansıttığı tartışması edebiyat alanının içinde kalır ve bu kapsamda tartışmaya yol açar.
 
Oysa sanat ve edebiyat dışı “güçlerin”, aynı ürünü siyasal çıkar için kullanmak üzere istismar etmesi, olayı ÅŸaibeli hale getirir.
 
Vaktiyle bir Soljenitsin veya Pasternak, yaÅŸadıkları dönemde, muhalefet ettikleri Sovyet rejimini, edebiyat ölçülerini zedelemeden romanlarında eleÅŸtirdiler. Bu durum, edebiyatın iç deÄŸerlerini ihlâl etmeden gerçekleÅŸtirildiÄŸi için meÅŸrudur. Ancak aynı yazarların, aynı ürünleri, edebiyat dışı bir güç tarafından (diyelim ki Nobel Ödülü organizasyonu veya CIA tarafından), siyasal maksatlara alet edilirse, burada, o iÅŸin meÅŸruiyeti tartışmalı bir hale dönüÅŸür.
 
Vaktiyle soÄŸuk savaÅŸ döneminde ve halen, CIA’nin kültürel savaÅŸta, birçok ünlü yazarın (Ignacio Silone, Raymond Aron, Arthur Koestler, George Orwell, J.P. Sartre, vb) hizmetinden yararlandığına iliÅŸkin bir haber yayınlanmıştı (17 Haziran 2002 tarihli Yeni Åžafak). Adı geçen yazarların siyasal görüÅŸleri CIA ile yüzde yüz örtüÅŸse bile, onların adı geçen kuruluÅŸa ve o kuruluÅŸun siyasal emellerine kiÅŸisel olarak hizmet etme durumu ile, eserlerini aynı emele alet etme durumunu birbirinden ayırmamız gerekir, diye düÅŸünüyorum.
 
CIA’nin bu yazarların hasbî olarak meydana getirdiÄŸi eserlerden istifade etmesi anlaşılabilir bir olaydır. Ama aynı kuruluÅŸun, bu yazarlara eser sipariÅŸ etmesi iÅŸin mahiyetini tümüyle deÄŸiÅŸtirir.
 
Handke’nin durumu da bu çerçevede deÄŸerlendirilmelidir. Yazarın iflah olmaz bir ırkçı olduÄŸu sabit… Yazarlık deÄŸeri ise sıradan… Nobel ödülü üstün baÅŸarılı yazarlara ve bilim adamlarına mı veriliyor, yoksa Ä°sveç Kraliyet Akademisi’ne bir biçimde hulul edenlere mi? Akademi’nin bu tutumu tartışılmalı bence…
 
 
Kaynak YeniÅŸafak

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.