Sosyal Medya

Güncel

Yılın her günü semaha duran dervişlerin tekkesi: Karabaş-ı Veli Dergahı

03-12-2019 16:49

Bursa’daki Karabaş-i Veli Dergâhı, 2006'da restore edilmesinden bu yana bir kültür merkezi olarak hizmet veriyor. Dünyada 365 gün sema töreni yapılan tek yer olarak bilinen tarihi mekân, feyz ile hâllenmek isteyenlere ev sahipliği yapıyor.


Bursa geçmiÅŸten taşıdığı, tarihten getirdiÄŸi kültürel mirasını bir bir gün yüzüne çıkarıyor. Farklı  medeniyetlere ev sahipliÄŸi etmiÅŸ ÅŸehir, birçok ÅŸeyh için de irÅŸat yuvası hükmündedir. Anadolu’dan gelen akıncılar ile halkı hakka davet etmek niyetinde olan ÅŸeyhler, meskûn bulundukları yerlere peÅŸleri sıra iyiliklerini güzelliklerini de getirmiÅŸlerdir. Bu bereketleri inÅŸa ettikleri ve halen ayakta kalan yapılarında görmek de mümkündür. 
 
 
16. yüzyılda Halveti ÅŸeyhlerinden Åžeyh Yakub Çelebi tarafından Ä°brahimpaÅŸa Mahallesi'nde yaptırılan KarabaÅŸ-i Veli Dergâhı, 2006'da restore edilmesinden bu yana, KarabaÅŸ-i Veli Kültür Merkezi adıyla hizmet veriyor. Dergâhın bir irÅŸat merkezi olarak içinde barındırdığı semahanesi, feyz ile hâllenmek isteyenlere ev sahipliÄŸi yapar. 19. yüzyıldan itibaren Kadiriye tarikatının EÅŸrefiye koluna baÄŸlı ÅŸeyhler tarafından idare edilen dergâhın, 1925 yılında tekkelerin kapatılmasının ardından içinde bulunan semahanesi bir müddet Ä°dman Yurdu, diÄŸer kısımları ise ev olarak kullanılır. Tüm bunlara raÄŸmen Bursa'da günümüze kadar ayakta kalabilen ender dergâh yapılarındandır. 
 
 
KarabaÅŸ-i Veli Kültür Merkezi’ne dönüÅŸen tarihi yapıda Mevlevilik kültürü yaÅŸatılırken, görsel bir ÅŸölen olan sema da Bursa’da yeniden hayat bulmaktadır. Tarihi binada temsil ettiÄŸi kültürü yansıtacak etkinliklerin gerçekleÅŸtirilmesi amacıyla “Mevlana Kültürünü Tanıtma ve YaÅŸatma DerneÄŸi” ile iÅŸbirliÄŸi saÄŸlanarak ve dergâha “Kültür Merkezi” olarak iÅŸlevsellik kazandırılır. Merkezde, aylık oluÅŸturulan etkinlik programı dâhilinde sema gösterileri, ney dinletileri, ÅŸiir geceleri ve eÄŸitimler düzenlenmekte. Haftanın her günü, akÅŸam saat 21.30’da sema ayinleri yapılan kültür merkezinde,  bu manevi atmosfere ücretsiz ikram edilen çay eÅŸlik eder. Dünyada 365 gün sema töreni yapılan tek yer olarak bilinen tarihi mekân, 12 yıldır aralıksız "Ne olursan ol gel" çaÄŸrısı üzerine konuklarını ağırlıyor.
 
6 aylık zorlu bir eğitim
 
Merkezde, Mevlana Celaleddin Rumi’nin Rabbine duyduÄŸu aÅŸkın timsali sema, aynı aÅŸk ve vecd ile pervane misali selâma durmak isteyenlere de bir fırsat veriyor.  Kültür Merkezi'ne gelen semazen adayları, hem bedenen hem ruhen kendilerini hazırladıkları en az 6 aylık bir sema eÄŸitimi alıyor. Ä°lk olarak bedenden dünyeviyatı arındırma seansları yapılıyor. Manevi olarak hazırlık aÅŸamasında toplu halde namazlar eda ediliyor. Küçük yaÅŸlarda bu eÄŸitimler için gelen masum yavrular görülmeye deÄŸer. Ä°çlerinde barındırdıkları saflıkları o bembeyaz elbiselere yansıyor adeta. Bedeni bu zorlu ritüele hazırlamak için de kol kasları için şınav ve çeÅŸitli kasları çalıştıracak hareketler yapıyorlar. 25 dakika kolunu yukarıda tutabilen eÄŸitimlere hazır hale geliyor. Bunlar sadece hazırlık aÅŸamaları. 
 
 
Hazırlık aÅŸamasını tamamlayan semazen adayı için artık Mevlana mirasını meÅŸk etme zamanı geliyor. Sema öÄŸrenecekler için özel olarak hazırlanan, taşınabilir, üzeri pürüzsüz ve yuvarlak olan ortasına çivi çakılmış sema meÅŸk tahtaları yere konuluyor. Daha sonra eÄŸitmen, toplu halde "destur" veriyor. Bunun üzerine semazen adayları, eÄŸilerek secde pozisyonunda, "eyvallah" anlamında ayak basacağı tahtadaki çiviyi öpüp kalkıyor, tuzunu alıp çivinin üzerine döküyor. Bir miktar tuzu, parmaklarının arasını piÅŸirmesinin ve yara olmasının önlenmesi amacıyla çivinin bulunduÄŸu yere döken aday, ayaÄŸa kalkıp, sol ayağının baÅŸ parmağı ile yanındaki parmağının arasına talim çivisini yerleÅŸtirip dönmeye baÅŸlıyor. Ä°lk olarak 18 çark, yani kendi etrafında 18 kere dönen semazen adayı için bu sayı gün geçtikçe artırılıyor. Her gün iki saat sema yapan adaylar, eÄŸitimlerin ikinci aÅŸamasında, ''görüÅŸmek'' adı verilen seremoniyle, tek tek her parçasını öperek kıyafetlerini giyiyor. Oldukça zorlu bir eÄŸitim sürecinden geçen semazen adayı  maneviyatına ve istikrarına göre en az 6 aylık bir sürede semazen unvanına kavuÅŸuyor. 
 
 
Semazenin giydiÄŸi kıyafetlerde sema gibi derin manalar içeriyor. Tennure saÄŸlık ve beyaz kefeni,  omuza alınan siyah hırka toprak ve mezarı, başına giydiÄŸi sikke tevhidi ve mezar taşını temsil ediyor. YaÅŸamdan ölüme doÄŸru bir hayatın varlığının yansıtıldığı ve faniliÄŸin sürekli hatırda tutulduÄŸu sema, günümüzde halen mevcudiyetini sürdürmekte.   KarabaÅŸ-ı Veli Kültür Merkezi’nde yapılan çalışmalar ile de yerli ve yabancı misafirlerine hem Hz. Mevlana’yı hem de semanın niceliÄŸini niteliÄŸini aktarıyor, sema gösterileri ile de manevi atmosferini yaÅŸatmaya çalışıyor.  
 
Rumeysa Kocamaz Akgün / Dnya bizim Web Sitesi

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.