Sosyal Medya

Dücane Cündioğlu: Dindarlığın en büyük trajedisi

18-11-2019 13:57

Varlığıyla toplumun seviyesini/kalitesini yükselttiğine inanır entelektüel; âdeta topluma şeref bahşettiğine... değer kattığına... Bu nedenle de kendisini alacaklı hisseder.



Modern entelektüelin en büyük zaafı nedir? Elbette, toplum karşısında kendisini alacaklı hissetmesi.
 
Toplum hep ona borçludur. Her daim. Üstelik niteliklerinden ötürü de deÄŸil, bizatihi varlığından ötürü.
 
Varlığıyla toplumun seviyesini/kalitesini yükselttiÄŸine inanır entelektüel; âdeta topluma ÅŸeref bahÅŸettiÄŸine... deÄŸer kattığına... Bu nedenle de kendisini alacaklı hisseder.
 
Toplumdan yüksek imtiyazlar talep etmesi de iÅŸbu hissiyat sebebiyledir.
 
* * *
İnsanın beynini, beyinciğini bağırsaklarından daha kıymetli yapan nedir, ah bir bilebilsem!
 
Hepsi hepsi, etten, kemikten, kıkırdaktan oluşmuş, damarlarla, sinirlerle sarmalanmış bir iskelet!
 
Tabiat yani. Dört unsurun oluÅŸturduÄŸu bir tabiat!
 
Bir vicdana sahip olduÄŸu tasavvur edilmedikçe bu iskeletin, bizatihi iskelet olmak itibariyle ne kıymeti var?
 
Vicdan, yani insanın doğal olmayan tek tarafı!
 
Evet, insanın sızlayan, sızlayabilen tek tarafı!
 
Ä°nsan müstesna, hiçbir hayvanın vicdanı sızlamaz!
 
Hayvanlar bu yönleriyle talihli sayılırlar, piÅŸman olacakları hatalar yapamazlar çünkü!
 
Suçluluk duyma yetisi olan yegâne hayvan türü biziz! Bir tek insan!
 
* * *
Erdemli toplum, her ÅŸeyden önce vicdanı olan toplumdur; vicdanına karşı sorumlu olan... vicdanının sesini bastırmayan... dahası, sızlayabilen bir vicdana mâlik olmayı bir lütuf, bir fazilet addeden toplum...
 
Kitlesi/kütlesi kadar cânı da, cânânı da olabilen bir toplum... yani kendine özgü bir ideâli, bir ütopyası, aklı kadar gönlü, bedeni kadar ruhu, hesabı kadar hayâli de olan bir toplum... kısacası, vicdanı olan bir toplum...
 
Modern entelektüel, artık toplumun vicdanını temsil etmiyor. Üstelik o vicdandan hissesine düÅŸecek mütevazı payı da elinin tersiyle itip reddediyor. Gerçekte biricik ödülü olarak algılaması gereken o sızlama yetisini, o inleme hassasını, düÅŸünce ve sanatın yegâne sermayesi o cânım hüznü basit bir ücret karşılığında satmakla kalmıyor, bu ücreti sınıfsal duruÅŸunun mükâfatı hâline getirecek sözde ittifaklar inÅŸâ ediyor.
 
Aklın yanında yer alarak. Her daim gücün ve kârın...
 
Halkın zaaflarına hitab eden tiraj ve rayting avcılarının tüm marifeti bu!
 
Abarttığımı düÅŸünenler, bir anlığına olsun, bütün o malum şımarıklıklarıyla gazeteciler taifesini gözlerinin önüne getirebilirler; toplumsal vicdanın belirtilerini EKG testleriyle anlamaya/kavramaya çalışan habercileri ve yorumcuları...
 
* * *
Seyredenler hatırlayacaklardır, Stalker''ın sonunda, entelektüellerin, ruhlarındaki en küçük kıpırtı için dahi bir karşılık görmeyi umduklarına iliÅŸkin nefis bir eleÅŸtiriye yer verir Tarkovski!
 
1980''de bir gazeteci kendisine bu ifadeyi hatırlattığında ise ÅŸöyle der:
 
— “Bugünün dünyasında insanlar her ÅŸeyin karşılığını almak istiyorlar. Bunun kelimesi kelimesine maddî bir karşılık olması gerekmiyor. Ahlâklı bir davranış gösteren kiÅŸi de ''ahlâklı'' olarak tanınmak istiyor. Modern insanın bakışaçısı bu!”
 
Bu durumun sebebi de, ünlü yönetmene göre, maneviyat yoksunluÄŸu.
 
Dindarlığın en büyük trajedisi de bu deÄŸil mi: maneviyat yoksunluÄŸu?
 
Çevrenize baksanıza, herkes yaptıklarının karşılığını hemen almak istiyor. Hemen, yani bu dünyada. Ä°lk fırsatta!
 
Maneviyata, en çok dindarların ihtiyacı var! Çünkü çektikleri meÅŸakkatleri telâfi etmekte sadece mahir deÄŸil, aynı zamanda çok süratliler de.
 
Ahlâklı görünmek ihtiyacında olanlar ÅŸimdilik bir tek onlar!
 
Olmanın karşılığı görünmek!
 
(Bilenler bilirler, görüntünün olduÄŸu yerde ihlâs olmaz!)
 
* * *
Genç ÅŸairlerin daha ilk dörtlüklerini yazar yazmaz basılmasını istediklerine iÅŸaret eden Tarkovski''nin Picasso ile Kafka arasında kurduÄŸu karşıtlık hakikaten ürkütücüdür.
 
“Picasso” der;
 
— “Bir çizim yapar, imzasını atar, o iÅŸi yüklü bir paraya satar, sonra bu parayı Fransız Komünist Partisi''ne verirdi. MuhteÅŸem! Ama bana öyle geliyor ki bunun sanatla ilgisi yok!”
 
Peki Kafka?
 
Tesbit fevkalade yerindedir:
 
— “Daha önceleriyse, sanatçı, Kafka gibi, romanlarını yazar ve ölür; dostuna ve vasiyetini yerine getirecek olan kiÅŸiye de bütün çalışmalarını yakması için bir not bırakırdı. Kafka kendi devrine hazır olmayan bir insandı.”
 
* * *
Ey tâlib, meydanı, olmadan görünenlere bırakmalıyız, gücü ehl-i siyasete, kârı ise ehl-i ticarete...
 
Demek ki öncelikli vazifemiz, görünmeden olmak! Ancak Tebrizli Åžems''in ÅŸu uyarısını aklımızdan çıkarmamak kaydıyla:
 
— “Vicdanıyla meÅŸgul olan kiÅŸi Kur''an''ı ezberinde tutamaz!”
 
 
Kaynak: YeniÅŸafak

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.