Eşine 1 bardak su vermeyi kölelik gören çarpık bilinç
Follow @dusuncemektebi2
Erkek patrona hizmet etmek iş, kocaya hizmet etmek hizmetçilik. Başka kadınların evde hizmet etmesi normal, kadının kendi evinde hizmet etmesi anormal. Bir modernite manyaklığı bu! Kadını kocasıyla ilişkisini eşitlik üzerinden tanımlayan bir manyaklık. Farklılıklara dayalı her rolü ayırımcılık gören bir manyaklık.
2010 yıllarıydı. Ä°stanbul’da çalıştığım bir üniversitede, bizi bir aile projesi tanıtımına davet etmiÅŸlerdi. ÅžaÅŸaalı bir tanıtım programıydı. Sonra programın içeriÄŸine geçildi. Avrupa BirliÄŸi’nden destek alınmıştı. Çocuk bakımı, ev ve yemek yapma, yaÅŸlı bakımı ve evde hizmet etme gibi alanlarda kadınlara eÄŸitim veren bir programdı. Açıkçası evde hizmetçilik yapacak kadınları yetiÅŸtiren bir projeydi. Elbette hizmetçi adı hiç geçmiyordu. Yardımcı kadın gibi ifadeler kullanılıyordu. Projenin sorumlusu da bir akademisyen kadındı. Tepem atmıştı, kızmıştım. Hemen oradan ayrıldım.
Bugün ülkemizde Özbekistan, Kırgızistan, Kazakistan ve Tacikistan’dan gelerek evde hizmet eden binlerce kadın var. Ezici çoÄŸunluÄŸu sigortasız çalışıyor. Ailelerini, çocuklarını ve kocalarını geride bırakarak çalışmaya geliyorlar. Para biriktirerek ailelerine bakıyorlar. KardeÅŸinin böbrek deÄŸiÅŸimi için yakın bir akrabamın yanında iki yıldır çalışan 20’li yaÅŸlarda bir kızı tanıyorum. Bunlar kadın deÄŸil mi? Bu çalışmaları meÅŸru deÄŸil mi? Hizmet yapmak, hizmetli olmak bir kölelik mi? Bu kadınlarla gurur duyulur. Helal yoldan çocuklarına, ailelerine bakmak için büyük fedakârlıklarda bulunuyorlar. KeÅŸke bu durumda kalmasalar.
Peki ofislerde, fabrikalarda, okullarda, ÅŸirketlerde, üniversitelerde çay servisi yapan, temizlik yapan, yemek hazırlayan ve servis yapan kadınlar yok mu? Nasıl olmaz! Türkiye’de de dünyada da kıyamet kadar var hem de. O halde neden evinde kocasına çay servisi yapan, bir tas su veren ve yemek yapan kadın “kadın hizmetçiniz deÄŸil” diye etiketleniyor? Burada da bir stigma var. Yani kadın davranışını damgalama. Evinde ailesine hizmet eden, çocuklarına bakan ve kocasına çorba kaynatan kadın davranışını damgalamadır bu. Ev içinde ailesine hizmet eden kadın stigmadır, lekelidir, kirlidir! Gericidir, cahildir, köledir. Kocayı, evi, çocukları kendisine aÄŸa görmektedir. Behemehal kurtarılması gerekir! Diyanet Ä°ÅŸleri BaÅŸkanlığı’nın reklamında bir hanımefendinin beyine hizmet etmesi tam da böyle damgalanıyor. Oysa reklamda ana mesaj oldukça önemli. Hanımınız size hizmet ediyor, etrafınızda pervane. Onun deÄŸerini bilin! Ama siz telefona esir olmuÅŸsunuz ve bunu göremiyorsunuz. Aile içi hatun-koca iletiÅŸimi açısından güzel bir temsil. Ama bizim feminist bilince çarpılmış insanlarımız, bu aile içi iletiÅŸim yerine çarpılmış bilinçleriyle yanlış algılama içine giriyorlar.
Kendi aile, hatun ve bey kültüne yabancılaÅŸan bilinç, doÄŸallığıyla yanlış algılıyor. Batılı feminist kültür üzerinden bakıyor. Kapitalizmin ikiyüzlülüÄŸünü maskeleyerek ortaya çıkan bir algılama bu. Kadınları ev dışında ve baÅŸkalarının evinde istediÄŸin kadar hizmet etmeye ve hatta kölece çalışmaya teÅŸvik et, ama kendi evinde gönüllü olarak çalışmaya “hizmetçi” de ve damgala! Ucuz iÅŸgücü ve bir de “hizmetçilik” adıyla aÅŸağılayarak kadınları, kızları çalıştır. Sonra da evinde eÅŸine bir bardak su götürmeyi kölelik yapmak olarak deÄŸerlendir.
Kadını, evinden nefret etmeye ve sokaÄŸa çağırmadır bu. Patronlara hizmet mubah, kocaya günah. Erkek patrona hizmet etmek iÅŸ, kocaya hizmet etmek hizmetçilik. BaÅŸka kadınların evde hizmet etmesi normal, kadının kendi evinde hizmet etmesi anormal. Bir modernite manyaklığı bu! Kadını kocasıyla iliÅŸkisini eÅŸitlik üzerinden tanımlayan bir manyaklık. Farklılıklara dayalı her rolü ayırımcılık gören bir manyaklık.
Kocanın ev dışı iliÅŸkilerde evinin rızkı için her çeÅŸit fedakârlıkta bulunduÄŸu bir durumda, hatunun ona evde hizmet etmesi kadar tabii bir ÅŸey olamaz. Bir rol paylaşımıdır bu. Kadın eliyle yapılan davranışın kocaya vereceÄŸi sükunet ve muhabbettir. Elbette kadın ve kocanın aynı yoÄŸunlukta çalıştığı ev dışı bir ortamda da buna baÄŸlı olarak evde de roller paylaşılacak. Sosyal hayatın pratiÄŸi ve ürettiÄŸi roller, aile içine de yansır. Sorun kategorik olarak hatunun evde kocasına bir tas su getirmeyi ve kahve yapmayı hizmetçilik diye damgalayan bilinçte. Unutmayın! Hatun dışarda hangi statüde olursa olsun evinde hanımefendidir, erkek de beyefendidir.
Ergün Yıldırım / YeniÅŸafak
Henüz yorum yapılmamış.