Güncel
Hikmet üzerine ne düşünebiliriz?
Follow @dusuncemektebi2
Hikmet, her doğruyu her yerde söylemek değildir. Az bir bilgi ile herkese aynı usul ve yöntemlerle tebliğ etmeye çalışmak değildir. Hikmet, her daim lafı gediğine koymak, her konuya yorum yapmak, sosyal medyada sürekli ahkâm kesmek değildir. Çokbilmiş edası ile insanları kendinden nefret ettirmek, bulunduğun her ortamda kimseye konuşma hakkı vermemek değildir. Karşınızdakini dinlerken biraz sonra vereceğiniz cevabı düşünmek, dinlediğiniz kişiyi nasıl mat ederim diye hesap etmek hiç değildir.
Büyüklerimizden sürekli dinlediÄŸimiz, ara sıra birbirimize hatırlattığımız, güzel örneklerini duyduÄŸumuzda heyecanlandığımız ama iÅŸ uygulamaya geldiÄŸinde pek de yanına sokulmadığımız bir kavram, “hikmet”. Hikmet kavramının birçok anlamı olsa da bazıları ÅŸu ÅŸekilde: Mesela, bir insanın iÅŸini gücünü en doÄŸru, güzel ve uygun ÅŸekilde yapmasıdır. EÅŸyanın hakikatinden, bir konunun özünden bahseden ilimdir. Bir hadisenin künhüne vakıf olmak yani, gizli, pek bilinmeyen yönlerini bilmektir. Ä°lmin amelle doÄŸru orantılı yol almasıdır. Ä°lmin faydalı, amelin ise salih olanıdır. Yani hikmet, insan aklının ifrat ve tefrite kaçmadan, orta yol üzere, tebliÄŸ esaslarına vakıf olarak fonksiyonlarını yerine getirmesi anlamına gelmektedir. Cenab-ı Allah Kur’an-ı Kerim’in Nahl Suresi’nde Müslümanlara, “Ä°nsanları Rabbinin yoluna hikmetle ve güzel sözle davet et” diye seslenmektedir.
Ä°ÅŸte hikmet kavramının can bulduÄŸu nokta bu ayetle bildirilmektedir. Ä°nsanları Rabbinin yoluna davet etmek. Davet ehli olmak. TebliÄŸ faaliyetinde bulunmak. Ä°yiliklerin yaÅŸanır hale gelmesi ve kötülüklerin ortadan kaldırılması için daha fazla insanı çalışır hale getirmek. DoÄŸru, faydalı ve Hak olanı konuÅŸmak. Åžeytan ve nefisle mücadelenin yollarını düÅŸünmek, konuÅŸmak ve yaÅŸamak. Hikmetle ve güzel sözle. Ayette hikmetle dedikten sonra hemen güzel sözle diye devam edilmektedir. Yani hikmet, güzelliklerin, güzel olan her ÅŸeyin en saÄŸlam dostudur. Fakat sadece iyilik ve güzelliklerle yapılan tanımlar eksiktir. Tam tanım için konunun dört başı mamur ele alınması gerekir. Evveli, sonrası, detayları, direk ve dolaylı anlamları, hangi baÄŸlamda kullanıldığı, kimin, ne zaman, ne ÅŸekilde, hangi ÅŸartlarda, hangi usul ve yöntemlerle dile getirdiÄŸi bilinmelidir. Yani birkaç sıfatı arka arkaya dizerek tanım yapılmaz. Tanımların daha açık ÅŸekilde anlaşılması için örneklerin hayatın kalbinden, yaÅŸam alanlarında olup bitenlerin içinden, insanların arasından verilmesi gerekmektedir.
SokaÄŸa çıkıp insanların arasına karıştığımızda gördüklerimizden örnek vermek gerekirse, bir insan bir dönem bazı yanlışlar yaptı diye ilânihaye tecride mahkûm edilemez. Cenab-ı Allah’ın Rahman ve Rahim sıfatlarını bilerek bize de affetmek, unutmak, görmezden gelmek, olaylara hüsnü zanla yaklaÅŸmak düÅŸer. Yapılan her iÅŸin neticesinin insanlığa faydaya çıkması gerekmektedir. Ä°nsanların kurtuluÅŸu için çalışmak bazı kızdığımız insanlarla iletiÅŸimi tamamen koparmak anlamına gelmemektedir. Hikmet, bazen haram kelimesini kullanmadan haramı anlatmak, ayet ve hadis konuÅŸmadan Ä°slâm’ı tanıtmaktır. Hikmet, doÄŸru yöntem ve tekniklerle sonuca gitmektir. Kime, neyi, nerede, ne zaman, nasıl anlatacağını bilmektir. Hikmet, gülümsemek, selam vermek, hâl hatır sormak, anlamaya çalışmak, tanımak ve ona göre hareket etmektir. Hikmet, her konuya müdahil olmamak, bazen onaylamasak da itiraz etmemektir. Samimi olabilmek, samimiyet kurabilmek ve samimiyetle iletiÅŸime geçmektir.
Hikmet, her doÄŸruyu her yerde söylemek deÄŸildir. Az bir bilgi ile herkese aynı usul ve yöntemlerle tebliÄŸ etmeye çalışmak deÄŸildir. Hikmet, her daim lafı gediÄŸine koymak, her konuya yorum yapmak, sosyal medyada sürekli ahkâm kesmek deÄŸildir. ÇokbilmiÅŸ edası ile insanları kendinden nefret ettirmek, bulunduÄŸun her ortamda kimseye konuÅŸma hakkı vermemek deÄŸildir. Karşınızdakini dinlerken biraz sonra vereceÄŸiniz cevabı düÅŸünmek, dinlediÄŸiniz kiÅŸiyi nasıl mat ederim diye hesap etmek hiç deÄŸildir.
Bırakın zaman iÅŸlesin, bırakın büyükler karar versin, bırakın biraz istemediÄŸimiz gibi olsun. Belki de olanda hayır vardır. Belki de verilen kararları beÄŸenmesek de daha hayırlıdır. Belki bilmediklerimiz vardır. Belki daha öÄŸreneceklerimiz vardır. Bırakın bakalım görelim, belki yaÅŸadıklarımızda, karşımıza çıkan tabloda bilmediÄŸimiz hikmetler vardır. Biraz sabır, bakalım, görelim. Hikmet, bazen beklemek, biraz sabretmek bu arada hayata gülümsemektir.
Fatih Yılmaz / Milli Gazete
Henüz yorum yapılmamış.