Bağımsızlık mücadelesinin 65'inci yılında Cezayir, Fransa'dan özür bekliyor
Follow @dusuncemektebi2
Cezayir'in 132 yıllık Fransız sömürgesini sonlandırarak bağımsızlık mücadelesine başlamasının üzerinden 65 yıl geçmesine rağmen Fransa bugüne kadar işlediği suçlardan dolayı Cezayir'den resmen özür dilemedi
Cezayir'in 132 yıllık Fransız sömürgesini sonlandırarak bağımsızlık mücadelesine baÅŸlamasının üzerinden 65 yıl geçti. Cezayirliler hâlâ iÅŸlediÄŸi suçlardan dolayı Fransa'dan resmi özür ve tazminat bekliyor.
Fransa, yüzyıllar boyunca Osmanlı yönetiminde kalan Cezayir'i 1830'da iÅŸgal etti ve 1 milyona yakın yerleÅŸimci göndererek buradaki varlığını pekiÅŸtirdi.
Fransa'nın iki dünya savaşı ve diÄŸer askeri operasyonlarında, daha fazla özerklik vaadiyle silah altına aldığı Cezayirliler ülkelerine döndüklerinde, "ikinci sınıf vatandaÅŸ" muamelesi görmeye devam etti. Cezayirlilerin eÅŸit ÅŸartlarda siyasi temsil çabaları da kanlı biçimde bastırıldı.
- 1,5 milyon cana mal olan bağımsızlık
Cezayir, Fransız iÅŸgaline karşı 1 Kasım 1954'te bağımsızlık mücadelesine baÅŸladı. Fransa'nın kanlı yıldırma çabalarına karşı koyan Cezayirliler, 8 yıl süren ve yaklaşık 1,5 milyon kiÅŸinin hayatına mal olan çetin mücadele sonucu 5 Temmuz 1962'de bağımsızlıklarını kazandı.
Fransa, bugüne kadar sömürgeci politikaları nedeniyle devlet olarak Cezayir'den resmen özür dilemedi.
Cezayirliler ise Fransa'nın yaptıklarını unutmadı. Ülkenin birçok kentinde haftalardır, eski CumhurbaÅŸkanı Abdulaziz Buteflika döneminde görev yapan isimlerin yönetimden uzaklaÅŸtırılması talebiyle düzenlenen gösterilerde de bunu görmek mümkün.
Protestocular, Cezayir'deki politik ve ekonomik durumun kötüye gitmesinden sadece "Buteflika rejiminin temsilcilerini" deÄŸil Fransa'yı da suçluyor.
Cezayirliler, Fransa'nın iÅŸlediÄŸi suçları kabul ederek özür dilemesini ve tazminat ödemesini istiyor.
- Fransa'nın nükleer denemeleri
Cezayir yönetimi ayrıca, Fransa'nın Cezayir topraklarında yaptığı nükleer denemenin maÄŸdurları için de tazminat talep ediyor.
Fransız hükümetinin 1960-1966 yıllarında Cezayir çölünde gerçekleÅŸtirdiÄŸi 17 nükleer deneme 42 bin kiÅŸinin ölümüne neden oldu. Nükleer radyasyona maruz kalan binlerce insan kronik hastalıklara yakalandı.
- Fransa-Cezayir arasında bekleyen dosyalar
Cezayir Mücahitler Bakanlığı, sömürge yılları ve sonrası dönemle ilgili 4 dosyanın iki ülke arasında hâlâ beklemede olduÄŸunu belirtiyor. Fransa, yüzlerce belge ve eser içeren Cezayir arÅŸivini ise ülkeye geri göndermeyi kabul etmiyor.
Bağımsızlık mücadelesinin 65'inci yıl dönümü etkinliÄŸinde konuÅŸan Mücahitler Bakanı Tayyib Zeytuni, masada bekleyen dosyalar konusunda Fransa tarafından hiçbir adım atılmadığını belirtti.
Zeytuni, daha önce yaptığı açıklamada, bekleyen dosyaları karara baÄŸlamak için uluslararası mahkemelere baÅŸvurma tehdidinde bulunmuÅŸtu.
Bakan Zeytuni, Paris'e, iÅŸlediÄŸi suçları kabul etme ve tazminat ödeyerek özür dileme çaÄŸrısını yinelemiÅŸti.
- "Fransa, Cezayir'e uyguladığı soykırımı tanımak zorunda kalacak"
AA muhabirine konuÅŸan Cezayirli tarihçi Muhammed el-Emin BelÄŸis, Fransa'nın söz konusu dosyaların kendisi için ne kadar tehlikeli olduÄŸunu anladığı için sürekli ötelediÄŸini ifade etti.
BelÄŸis, "Fransa'nın Cezayir'de iÅŸlediÄŸi suçlar bu dosyaların ötesine geçiyor. Fransa, 1830'dan bu yana Cezayir'e uyguladığı soykırımı tanımak zorunda kalacak." dedi.
Cezayir'in Fransa'nın vesayetinden kurtularak suçlarını itiraf etmeye zorlayabileceÄŸini dile getiren BelÄŸis, ülkede düzenlenen barışçıl gösterilerin ülkeyi yöneten "gizli çete" ile Fransa'nın Cezayir'e yönelik planlarını ortaya çıkardığı deÄŸerlendirmesinde bulundu.
Henüz yorum yapılmamış.