Güncel
Yargıda reform paketi mecliste kabul edildi
Follow @dusuncemektebi2
Yargı Reformu Strateji Belgesi kapsamında belirlenen amaç ve hedefler doğrultusunda düzenlemeler içeren Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapan Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek yasalaştı.
Buna göre Cinsel istismar maÄŸduru çocukların soruÅŸturma evresindeki beyanları, bunlara yönelik hizmet veren merkezlerde cumhuriyet savcısının nezaretinde uzmanlar aracılığıyla alınacak. Ayrıca haber verme sınırlarını aÅŸmayan veya eleÅŸtiri amacıyla yapılan düÅŸünce açıklamaları suç oluÅŸturmayacak. Baroya kayıtlı, en az 15 yıllık avukatlara yeÅŸil pasaport verilebilecek. Ä°dari yargıda da ses ve görüntü nakledilmesi yoluyla duruÅŸma yapılabilecek.
UzlaÅŸtırma ve ön ödeme kapsamındaki suçlar hariç, cumhuriyet savcısı, üst sınırı 3 yıl veya daha az süreli hapis cezasını gerektiren suçlarda, kamu davasının açılmasını 5 yıl süreyle erteleyebilecek.
Yargı Reformu Strateji Belgesi'nin ilk paketi, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilerek yasalaştı.
Ä°ÅŸte detaylar:
Avukatlara hususi pasaport verilecek
Kanuna göre, baroya kayıtlı ve en az 15 yıl kıdemi bulunan avukatlara hususi damgalı pasaport verilecek. Ancak avukatların haklarında, Türk Ceza Kanunu'nda belirtilen suçlar ile Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlardan dolayı soruÅŸturma veya kovuÅŸturma bulunmaması ÅŸartı aranacak.
OHAL'de iptal edilen pasaportlara şartlı iade
OHAL döneminde çıkartılan KHK'lerle pasaportları iptal edilenlere, haklarındaki idari veya adil iÅŸlemler lehine sonuçlanmışsa pasaportları iade edilecek. Bu ÅŸekilde pasaportları iptal edilenler veya pasaport talepleri reddedilenlere, belirli koÅŸulların bulunması durumunda kolluk birimlerince yapılacak araÅŸtırma sonucuna göre Ä°çiÅŸleri Bakanlığınca pasaportları verilebilecek.
Bu maddeden, OHAL kapsamında kabul edilen kanunlar uyarınca kamu görevinden çıkarılmaları veya rütbelerinin alınması nedeniyle pasaportları iptal edilenler, OHAL Kapsamında Alınan Tedbirlere Ä°liÅŸkin KHK'nin DeÄŸiÅŸtirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanun'un 5. maddesi ve 375 sayılı KHK'nin geçici 35. maddesi uyarınca pasaportları iptal edilenler, mahkemelerce yurt dışına çıkmaları yasaklananlar hariç olmak üzere pasaportları iptal edilenler ile haklarında pasaport verilmemesine yönelik idari iÅŸlem tesis edilmiÅŸ olanlar yararlanacak.
Ancak haklarında aynı nedenlerden dolayı devam eden herhangi bir idari, adli soruÅŸturma, kovuÅŸturma bulunmaması, kovuÅŸturmaya yer olmadığına, beraatine, ceza verilmesine yer olmadığına, davanın reddine veya düÅŸmesine karar verilmesi, mahkumiyet kararında cezasının tümüyle infaz edilmesi veya ertelenmesi, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmesi ÅŸartları aranacak.
Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı
Avukatlık staj ve noterlik staj başvurularında, Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı'nda başarılı olma şartları aranacak.
Ä°lgili kanunlarda belirtilen ÅŸartlara ek olarak; hakim adaylığı sınavına girmek ve avukatlık veya noterlik stajına baÅŸlamak için, Hukuk Mesleklerine GiriÅŸ Sınavı'nda veya Ä°dari Yargı Ön Sınavı'nda baÅŸarılı olmak ÅŸartı gerekecek.
Hukuk Mesleklerine GiriÅŸ Sınavı'na, hukuk fakültesi mezunları, yabancı bir hukuk fakültesini bitirip denklik belgesi alanlar girebilecek. Sınav yılda en az bir defa yapılacak.
Ä°dari Yargı Ön Sınavı'na, hukuk bilgisine programlarında yeterince yer veren siyasal bilgiler, idari bilimler, iktisat ve maliye alanlarında en az 4 yıllık yükseköÄŸrenim yapmış veya bunlara denkliÄŸi kabul edilmiÅŸ yabancı öÄŸretim kurumlarından mezun olanlar girebilecek. Sınav, 2 yılda en az bir defa olacak ÅŸekilde diÄŸer sınav gibi Adalet Bakanlığı ile imzalanacak protokole göre Ölçme, Seçme ve YerleÅŸtirme Merkezince yapılacak.
Sınavlar test ÅŸeklinde olacak, en az 100 soru yöneltilecek ve 100 puan üzerinden en az 70 puan alanlar baÅŸarılı sayılacak.
3 ay içinde karara baÄŸlanacak
Aynı veya farklı bölge idare mahkemesi dairelerince benzer olaylarda verilen kesin nitelikteki kararlar arasındaki aykırılık veya uyuÅŸmazlığın giderilmesine iliÅŸkin gerekçeli istemler, uyuÅŸmazlığın konusuna göre Danıştay Ä°dari veya Vergi Dava Daireleri kurullarınca 3 ay içinde karara baÄŸlanacak. Aykırılık veya uyuÅŸmazlığın giderilmesine iliÅŸkin olarak verilen kararlar kesin nitelikte olacak.
Kanunla hukuk yargılamasında uygulanan ses ve görüntü nakledilmesi yoluyla duruÅŸma yapılmasına dair hükümler, idari yargıda da uygulanacak.
Aday sayısının yüzde 20'sini geçemeyecek
Ä°dari yargı hakim adaylığına hukuk fakültesi mezunu olmayanlar arasından yapılacak atamalarda, alan ve sayı sınırlaması getiriliyor. Siyasal bilgiler, idari bilimler, iktisat ve maliye alanlarından mezun olanlar, hakim adaylığına atanabilecek. Ancak bu kiÅŸilerden atananların sayısı, her dönemde atanacak toplam aday sayısının yüzde 20'sini geçemeyecek.
Hukuk fakültesi mezunlarının Adli veya Ä°dari Yargı Hakim Adaylığı Yazılı Yarışma Sınavı'na girebilmeleri için Hukuk Mesleklerine GiriÅŸ Sınavı'nda; hukuk fakültesi mezunu olmayanların Ä°dari Yargı Hakim Adaylığı Yazılı Yarışma Sınavı'na girebilmeleri için Ä°dari Yargı Ön Sınavı'nda baÅŸarılı olmaları gerekecek.
Adli yargı hakim adaylığı yazılı yarışma sınavı alan bilgisi konuları arasında iş hukuku da yer alacak.
Mülakat Kurulu 7 üyeden oluÅŸacak
Mülakat Kurulunun üye sayısı 5'ten 7'ye çıkarılacak, Hakimler ve Savcılar Kurulu Genel Sekreteri ile Türkiye Adalet Akademisi Danışma Kurulundan bir üye de kurulda bulunacak.
Türkiye Adalet Akademisi Danışma Kurulunda; Yargıtay veya Danıştay mensubunun birden fazla olması halinde bu kiÅŸiler arasından, Yargıtay veya Danıştay mensubu bulunmaması halinde kurulda görev yapan hakim ve savcılar arasından her sınav için Danışma Kurulunca, üye tam sayısının salt çoÄŸunluÄŸunun gizli oyuyla, sınavın türüne göre bir asıl üye Mülakat Kuruluna seçilecek.
Kanun, Türkiye Adalet Akademisinde ders verenlere ödenecek ders ücretlerini de düzenliyor. Akademiye öÄŸretim elemanı olarak atanan veya görevlendirilen hakim ve savcılar ile YükseköÄŸretim Kanunu hükümlerine göre akademide görevlendirilen öÄŸretim elemanlarına haftalık 10 ders saatini aÅŸan kısım için ders ücreti ödenecek.
Akademide ders vermekle görevlendirilen Yargıtay ve Danıştay üyeleri, hakim, savcılar, avukatlar, noterler ve alanında uzman kiÅŸiler, verdikleri her ders için ders ücreti alacak.
Akademide ders verenlerden üniversite öÄŸretim elemanı olmayanlar bakımından birinci derecede olanlar için profesörlere, ikinci derecede olanlar için doçentlere, üç veya daha aÅŸağı derecede olanlar ile kamu görevlisi olmayanlar için öÄŸretim görevlilerine, YükseköÄŸretim Personel Kanunu'na göre ödenen kadar ders ücreti ödenecek.
Üniversite öÄŸretim elemanlarının akademide ders vermesini saÄŸlamak amacıyla bu kiÅŸilere YükseköÄŸretim Personel Kanunu'na göre ödenenin bir kat fazlası ders ücreti ödenmesi de öngörülüyor.
Terörle Mücadele Kanunu'na yapılan eklemeyle, haber verme sınırlarını aÅŸmayan veya eleÅŸtiri amacıyla yapılan düÅŸünce açıklamaları suç oluÅŸturmayacak.
Kanunla, uzmanların aile mahkemesi bünyesine atanmaları usulünden vazgeçiliyor, adliyelerde kurulacak müdürlükler bünyesine alınıyor. Aile mahkemelerinde, Adalet Bakanlığınca adliyelerde görevlendirilen psikolog, pedagog ve sosyal çalışmacılardan yararlanılacak.
Soruşturma aşamasında tutukluluk
SoruÅŸturma aÅŸamasında tutukluluk süresi, ağır ceza mahkemesinin görevine girmeyen suçlarda 6 ayı geçemeyecek, ağır cezanın alanına giren suçlarda bu süre en fazla 1 yıl olacak.
Kanuna göre, uzlaÅŸma kapsamındaki suçlar hariç, yalnız adli para cezasını gerektiren veya kanun maddesinde öngörülen hapis cezasının yukarı sınırı 6 ayı aÅŸmayan suçlarda, ön ödeme miktarı birer ay ara ile üç eÅŸit taksitle ödenebilecek. Taksitler süresinde ödenmezse, ön ödemenin gereÄŸinin yerine getirilmediÄŸi kabul edilecek ve soruÅŸturmaya devam edilecek.
Cinsel saldırı ve cinsel istismar suçu maÄŸdurlarının ifade ve beyanlarının hukuka aykırı olarak baÅŸkalarına verilmesi, yayılması, baÅŸkalarınca ele geçirilmesi fiilleri, söz konusu suçun nitelikli hali olarak kabul edilecek ve ceza bir kat artırılacak.
SoruÅŸturma evresinde tutukluluk süresi, ağır ceza mahkemesinin görevine girmeyen iÅŸler bakımından 6 ayı, ağır ceza mahkemesinin görevine giren iÅŸlerde ise 1 yılı geçemeyecek. Ancak Türk Ceza Kanunu'nun 2. kitap 4. kısmında yer alan "devletin güvenliÄŸine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin iÅŸleyiÅŸine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar ve devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk; Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar ve toplu iÅŸlenen suçlar" bakımından bu süre en çok 1 yıl 6 ay olacak, gerekçesi gösterilerek 6 ay daha uzatılabilecek.
Bu maddede öngörülen tutukluluk süreleri, fiili iÅŸlediÄŸi sırada 15 yaşını doldurmamış çocuklar bakımından yarı oranında, 18 yaşını doldurmamış çocuklarda ise dörtte üç oranında uygulanacak.
UzlaÅŸtırma ve ön ödeme kapsamındaki suçlar hariç, cumhuriyet savcısı, üst sınırı 3 yıl veya daha az süreli hapis cezasını gerektiren suçlardan dolayı, yeterli ÅŸüphenin varlığına raÄŸmen kamu davasının açılmasının 5 yıl süreyle ertelenmesine karar verebilecek. Suçtan zarar gören veya ÅŸüpheli, bu karara itiraz edebilecek.
Bu madde hükümleri suç iÅŸlemek için örgüt kurmak, yönetmek veya örgüte üye olmak suçları ile örgüt faaliyetleri çerçevesinde iÅŸlenen suçlar, kamu görevlisi tarafından görevi sebebiyle veya kamu görevlisine karşı görevinden dolayı iÅŸlenen suçlar ile asker kiÅŸiler tarafından iÅŸlenen askeri suçlar, cinsel dokunulmazlığa karşı iÅŸlenen suçlar hakkında uygulanmayacak.
Ä°ade edilecek iddianameler
Kanunda, iade edilecek iddianameler ÅŸöyle sıralandı:
- Suçun sübutuna doÄŸrudan etki edecek mevcut bir delil toplanmadan düzenlenen iddianameler.
- Ön ödemeye veya uzlaÅŸtırmaya ya da seri muhakeme usulüne tabi olduÄŸu soruÅŸturma dosyasından açıkça anlaşılan iÅŸlerde ön ödeme veya uzlaÅŸtırma ya da seri muhakeme usulü uygulanmaksızın düzenlenen iddianameler.
- SoruÅŸturma veya kovuÅŸturma yapılması izne veya talebe baÄŸlı olan suçlarda izin alınmaksızın veya talep olmaksızın düzenlenen iddianameler.
SoruÅŸturma veya kovuÅŸturma evresinde, dava nakli veya adli tıp iÅŸlemleri nedeniyle yerleÅŸim yeri dışında bir yere gitme zorunluluÄŸu doÄŸması halinde maÄŸdurun yapmış olduÄŸu konaklama, iaÅŸe ve ulaşım giderleri, Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanacak.
Beyanlar uzmanlar aracılığıyla alınacak
Cumhuriyet savcısı veya hakimin, ifade ve beyanının özel ortamda alınması gerektiÄŸi ya da ÅŸüpheli veya sanıkla yüz yüze gelmesinde sakınca bulunduÄŸunu deÄŸerlendirdiÄŸi çocuk veya maÄŸdurların ifade ve beyanları, özel ortamda uzmanlar aracılığıyla alınacak.
Cinsel istismar maÄŸduru olan çocukların soruÅŸturma evresindeki beyanları, bunlara yönelik hizmet veren merkezlerde cumhuriyet savcısının nezaretinde uzmanlar aracılığıyla alınacak.
MaÄŸdur çocuÄŸun beyan ve görüntüleri kayda alınacak. KovuÅŸturma evresinde ise ancak maddi gerçeÄŸin ortaya çıkarılması açısından maÄŸdur çocuÄŸun beyanının alınması veya baÅŸkaca bir iÅŸlem yapılmasında zorunluluk bulunması halinde bu iÅŸlem, mahkeme veya görevlendireceÄŸi naip hakim tarafından bu merkezlerde uzmanlar aracılığıyla yerine getirilecek. MaÄŸdur çocuk yargı çevresi ve mülki sınırlara bakılmaksızın en yakın merkeze götürülerek iÅŸlemler yerine getirilecek.
Gizlilik için gerekli önlemler alınacak
Beyan ve görüntülerin kayda alınmasında maÄŸdurun rızası aranacak.
Alınan beyan ve görüntü kayıtları, dava dosyasında saklanacak, kimseye verilmeyecek, gizliliÄŸi için gerekli önlemler alınacak. Beyan ve görüntü kayıtları, yazılı tutanaÄŸa dönüÅŸtürülecek. Bu tutanak, talepte bulunan ÅŸüpheli, sanık, müdafili, maÄŸdur, vekil veya kanunu temsilciye verilecek. Beyan ve görüntü kayıtları, bu kiÅŸilere soruÅŸturma ve kovuÅŸturma makamlarının gözetiminde gizliliÄŸi korunmak suretiyle izletilebilecek.
Seri muhakeme usulü
Kanunla, seri muhakeme usulü yargı sistemine dahil ediliyor.
SoruÅŸturma evresi sonunda kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilmediÄŸi takdirde seri muhakeme usulü uygulanacak.
Seri muhakeme usulü, TCK'de yer alan hakkı olmayan yere tecavüz; genel güvenliÄŸin kasten tehlikeye sokulması; trafik güvenliÄŸini tehlikeye sokma; gürültüye neden olma; parada sahtecilik; mühür bozma; resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan; kumar oynanması için yer ve imkan saÄŸlama; baÅŸkasına ait kimlik veya kimlik bilgilerinin kullanılması suçları ile AteÅŸli Silahlar ve Bıçaklar ile DiÄŸer Aletler Hakkında Kanun, Orman Kanunu; Rulet, Tilt, Langırt ve Benzeri Oyun Alet ve Makinaları Hakkında Kanun; Kooperatifler Kanunu'nda yer alan bazı suçlarda uygulanacak.
Cumhuriyet savcısı veya kolluk görevlileri, ÅŸüpheliyi, seri muhakeme usulü hakkında bilgilendirecek.
Cumhuriyet savcısı, seri muhakeme usulünün uygulanmasını ÅŸüpheliye teklif edecek. Åžüphelinin müdafi huzurunda teklifi kabul etmesi halinde bu usul uygulanacak.
Cumhuriyet savcısı, suçun kanuni tanımında öngörülen cezanın alt ve üst sınırı arasında tespit edeceÄŸi temel cezadan yarı oranında indirim uygulamak suretiyle yaptırımı belirleyecek.
Sonuç olarak belirlenen hapis cezası, cumhuriyet savcısı tarafından koÅŸulları bulunması halinde Türk Ceza Kanunu'na göre seçenek yaptırımlara çevrilebilecek veya ertelenebilecek.
Bu madde kapsamında yaptırım uygulanması, güvenlik tedbirlerine iliÅŸkin hükümlerin uygulanmasına engel teÅŸkil etmeyecek.
Cumhuriyet savcısı, ÅŸüpheli hakkında seri muhakeme usulünün uygulanmasını yazılı olarak görevli mahkemeden talep edecek.
Mahkeme, ÅŸüpheliyi müdafi huzurunda dinledikten sonra eylemin seri muhakeme usulü kapsamında olduÄŸu kanaatine varırsa talepte belirlenen yaptırım doÄŸrultusunda hüküm kuracak; aksi takdirde talebi reddedecek ve soruÅŸturmanın genel hükümlere göre sonuçlandırılması amacıyla dosyayı cumhuriyet baÅŸsavcılığına gönderecek.
Mazeretsiz olarak mahkemeye gelmeyen ÅŸüpheli, bu usulden vazgeçmiÅŸ sayılacak.
Seri muhakeme usulünün herhangi bir sebeple tamamlanamaması veya soruÅŸturmanın genel hükümlere göre sonuçlandırılması amacıyla cumhuriyet baÅŸsavcılığına gönderilmesi hallerinde, ÅŸüphelinin seri muhakeme usulünü kabul ettiÄŸine iliÅŸkin beyanları ile bu usulün uygulanmasına dair diÄŸer belgeler, takip eden soruÅŸturma ve kovuÅŸturma iÅŸlemlerinde delil olarak kullanılamayacak.
Suçun iÅŸtirak halinde iÅŸlenmesi durumunda ÅŸüphelilerden birinin bu usulün uygulanmasını kabul etmemesi halinde seri muhakeme usulü uygulanmayacak.
Seri muhakeme usulü, yaÅŸ küçüklüÄŸü ve akıl hastalığı ile sağır ve dilsizlik hallerinde uygulanmayacak.
Resmi mercilere beyan edilmiÅŸ olup da soruÅŸturma dosyasında yer alan adreste bulunmama, yurt dışında olma, baÅŸka bir nedenle ÅŸüpheliye ulaşılamaması halinde seri muhakeme usulü uygulanmayacak.
Cumhuriyet savcısının talebi doÄŸrultusunda mahkemece kurulan hükme itiraz edilebilecek.
Basit yargılama usulü
Kanunla, yargı sistemine dahil edilmesi öngörülen ikinci düzenleme ise "basit yargılama usulü" olacak.
Asliye ceza mahkemesince, iddianamenin kabulünden sonra adli para cezasını veya üst sınırı 2 yıl veya daha az süreli hapis cezasını gerektiren suçlarda basit yargılama usulünün uygulanmasına karar verilebilecek.
Basit yargılama usulünün uygulanmasına karar verildiÄŸi takdirde mahkemece iddianame, sanık, maÄŸdur ve ÅŸikayetçiye tebliÄŸ edilerek, beyan ve savunmalarını 15 gün içinde yazılı olarak bildirmeleri istenecek.
Tebligatta duruÅŸma yapılmaksızın hüküm verilebileceÄŸi hususu da belirtilecek. Ayrıca, toplanması gereken belgeler, ilgili kurum ve kuruluÅŸlardan talep edilecek.
Beyan ve savunma için verilen süre dolduktan sonra mahkemece duruÅŸma yapılmaksızın ve cumhuriyet savcısının görüÅŸü alınmaksızın hüküm kurulacak. Mahkumiyet kararı verildiÄŸi takdirde sonuç ceza dörtte bir oranında indirilecek.
Mahkemece, koÅŸulları bulunması halinde kısa süreli hapis cezası seçenek yaptırımlara çevrilebilecek veya hapis cezası ertelenebilecek ya da uygulanmasına sanık tarafından yazılı olarak karşı çıkılmaması kaydıyla hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilecek.
Hükümde, itiraz usulü ile itirazın sonuçları belirtilecek.
Mahkemece gerekli görülmesi halinde bu madde uyarınca hüküm verilinceye kadar her aÅŸamada duruÅŸma açmak suretiyle genel hükümler uyarınca yargılamaya devam edilebilecek.
Basit yargılama usulü, yaÅŸ küçüklüÄŸü, akıl hastalığı, sağır ve dilsizlik halleri ile soruÅŸturma veya kovuÅŸturma yapılması izne ya da talebe baÄŸlı olan suçlar hakkında uygulanmayacak. Bu kapsama giren bir suçun, kapsama girmeyen baÅŸka bir suçla iÅŸlenmiÅŸ olması halinde de bu usul uygulanmayacak.
Basit yargılama usulünde itiraz
Basit yargılama usulünce verilen hükümlere karşı itiraz edilebilecek. Süresi içinde itiraz edilmeyen hükümler kesinleÅŸecek.
Ä°tiraz üzerine hükmü veren mahkemece duruÅŸma açılacak ve genel hükümlere göre yargılamaya devam olunacak. Taraflar gelmese bile duruÅŸma yapılacak ve yokluÄŸunda hüküm verilebilecek.
Seri muhakeme ve basit yargılama usulleri, 1 Ocak 2020'den itibaren uygulanacak.
1 Ocak 2020 tarihi itibarıyla kovuÅŸturma evresine geçilmiÅŸ, hükme baÄŸlanmış veya kesinleÅŸmiÅŸ dosyalarda seri muhakeme usulü ile basit yargılama usulü uygulanmayacak.
Düzenlemenin yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarih itibarıyla; kovuÅŸturma evresine geçilmiÅŸ dosyalarda kamu davasının açılmasının ertelenmesi hükümleri uygulanmayacak.
Uzlaştırma kapsamı genişletiliyor
"Ä°ÅŸ ve çalışma hürriyetinin ihlali; güveni kötüye kullanma; suç eÅŸyasının satın alınması veya kabul edilmesi" suçları da uzlaÅŸtırma kapsamına alınıyor.
UzlaÅŸtırma kapsamına giren bir suçun, bu kapsama girmeyen baÅŸka bir suçla "aynı maÄŸdura karşı" iÅŸlenmiÅŸ olması halinde uzlaÅŸtırma hükümleri uygulanmayacak.
Bölge Adliye Mahkemeleri'nin kapsamı geniÅŸliyor
Bölge adliye mahkemesi ceza dairelerinin temyiz edilebilecek kararlarının kapsamı geniÅŸletiliyor.
TBMM Genel Kurulunda kabul edilen Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda DeÄŸiÅŸiklik Yapan Kanuna göre, bölge adliye mahkemesi ceza dairesinin duruÅŸma açmaksızın esastan ret kararı verebileceÄŸi kararların kapsamı geniÅŸleyecek.
Bölge adliye mahkemesi ceza dairelerince duruÅŸma açılmaksızın, cezayı kaldıran veya cezada indirim yapılmasını gerektiren ÅŸahsi sebeplere ya da ÅŸahsi cezasızlık sebeplerine baÄŸlı olarak daha az ceza verilmesini veya cezaya yer olmadığına karar verilmesini gerektiren hallerde, hukuka aykırılığın düzeltilerek istinaf baÅŸvurusunun esastan reddine karar verilebilecek.
Kanunla, bölge adliye mahkemesi ceza dairelerinin bozma yetkisine yenileri ekleniyor.
Bölge adliye mahkemesi, soruÅŸturma veya kovuÅŸturma ÅŸartının gerçekleÅŸmediÄŸinin veya ön ödeme, uzlaÅŸtırma usulünün uygulanmadığının anlaşılması ya da davanın ilk derece mahkemesinde görülen bir dava ile birlikte yürütülmesinin zorunlu olması halinde, hükmün bozulmasına ve dosyanın yeniden incelenmek, hükmolunmak üzere hükmü bozulan ilk derece mahkemesine veya kendi yargı çevresinde uygun göreceÄŸi diÄŸer bir ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verebilecek.
Kanunla, istinaf aÅŸamasında uygulanması kabul edilen istisnai hükümlerin kapsamı geniÅŸletiliyor.
Buna göre sanık, müdafi, katılan ve vekilinin duruÅŸmaya gelmemesi halinde duruÅŸmaya devam edilerek, sanığın sorgu tutanakları anlatılarak dava yokluklarında bitirilebilecek. Sanık hakkında verilecek ceza, ilk derece mahkemesinin verdiÄŸi cezadan daha ağır ise her durumda sanığın dinlenmesi gerekecek.
Temyiz geniÅŸletiliyor
Kanuna göre, bölge adliye mahkemesi ceza dairelerinin temyiz edilebilecek kararlarının kapsamı geniÅŸletiliyor.
Türk Ceza Kanunu'nda yer alan hakaret, halk arasında korku ve panik yaratmak amacıyla tehdit, suç iÅŸlemeye tahrik, suçu ve suçluyu övme, halkı kin ve düÅŸmanlığa tahrik veya aÅŸağılama, kanunlara uymamaya tahrik, cumhurbaÅŸkanına hakaret, devletin egemenlik alametlerini, Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devleti'ni, kurum ve organlarını aÅŸağılama, silahlı örgüt, halkı askerlikten soÄŸutma suçları nedeniyle verilen bölge adliye mahkemesi ceza dairelerinin kararları temyiz edilebilecek.
Hükmü veren ilk derece mahkemesi deÄŸerlendirecek
Ayrıca, Terörle Mücadele Kanunu'nun, terör örgütlerinin; cebir, ÅŸiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meÅŸru gösteren, öven, bu yöntemlere baÅŸvurmayı teÅŸvik eden bildiri veya açıklamalarını basmak, yayınlamak suçları, Toplantı ve Gösteri YürüyüÅŸleri Kanunu'na aykırı toplantı veya gösteri yürüyüÅŸleri düzenlemek, yönetmek ve katılmak suçları, kanuna aykırı propaganda vasıtaları ve suç iÅŸlemeye teÅŸvik ile direnme suçları nedeniyle de verilen bölge adliye mahkemesi ceza dairelerinin kararları da temyiz edilebilecek.
Hüküm, kanunun yayımlandığı tarihten itibaren 15 gün içinde talep etmek koÅŸuluyla aynı suçlarla ilgili olarak bölge adliye mahkemelerince verilmiÅŸ kesin nitelikteki kararlar hakkında da uygulanacak. Cezası infaz edilmekte olan hükümlülerin, tutukluluÄŸunun devam edip etmeyeceÄŸi, hükmü veren ilk derece mahkemesince deÄŸerlendirilecek.
Kanunla, bölge adliye mahkemesi ceza dairelerinin kesin nitelikteki kararlarına karşı yapılan itirazların öncelikle kararı veren ceza dairesi tarafından incelenmesi, dairenin itirazı yerinde görürse kararını düzeltmesi, yerinde görmez ise itirazın ceza daireleri baÅŸkanlar kurulu tarafından incelenmesi için bu kurula gönderilmesi saÄŸlanıyor.
Kurula gönderilen itiraz dosyası hakkında, kararına itiraz edilen dairenin baÅŸkanı veya görevlendireceÄŸi üye tarafından kurula sunulmak üzere bir rapor hazırlanacak. Dairenin itirazı yerinde görmemesi üzerine baÅŸkanlar kurulunun itiraz hakkında vereceÄŸi kararlar ise kesin nitelikte olacak.
Dörtten fazla ceza dairesi olan bölge adliye mahkemelerinde Hakimler ve Savcılar Kurulu tarafından daire baÅŸkanları arasından belirlenen ve dört üyeden oluÅŸan baÅŸkanlar kurulu bu incelemeyi yapacak. BaÅŸkanlar kurulunun bu maddeye iliÅŸkin çalışma usul ve esasları Hakimler ve Savcılar Kurulu tarafından belirlenecek.
Düzenlemeyle yapılan deÄŸiÅŸiklikler, kanunun yayımlandığı tarihten önce itiraz yoluna baÅŸvurulup reddedilmiÅŸ olan itirazlar hakkında uygulanamayacak.
İnfazın ertelenmesi ve durdurulması
Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin Ä°nfazı Hakkında Kanunu'nda yapılan deÄŸiÅŸiklikle infazın ertelenmesine iliÅŸkin nedenler arasına yeni bir neden ekleniyor.
Buna göre, bölge adliye mahkemesinde inceleme ve kovuÅŸturmalarda verilen kararların sanık lehine olması halinde, bu hususların istinaf isteminde bulunmamış olan diÄŸer sanıklara da uygulanma imkanı varsa bu sanıkların da istinaf isteminde bulunmuÅŸçasına verilen kararlardan yararlanması ile hükmün bozulmasının diÄŸer sanıklara etkisini düzenleyen maddenin uygulanma imkanı bulunduÄŸu hallerde hükmü veren ilk derece mahkemesinden infazın ertelenmesine veya durdurulmasına iliÅŸkin karar verilmesi istenebilecek.
Karar verilmeden önce cumhuriyet savcısı ve hükümlünün görüÅŸlerini yazılı olarak bildirmesi talep edilebilecek. Karar, duruÅŸma açılmaksızın verilecek ve bu karara karşı itiraz yoluna gidilebilecek. Erteleme veya durdurma talebinin kabulü, güvence gösterilmesine veya diÄŸer bir ÅŸarta baÄŸlanabilecek.
Kamu davasının ertelenmesinde 5 yıl
Çocuk Koruma Kanunu'nda yapılan deÄŸiÅŸiklikle, kamu davasının açılmasının ertelenmesine iliÅŸkin hapis cezalarının üst sınırı 15 yaşını doldurmamış çocuklar bakımından 5 yıl olarak uygulanacak.
Kanunla, Ä°nternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla Ä°ÅŸlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun'da yapılan deÄŸiÅŸiklikle, bazı suçlarda verilen eriÅŸimin engellenmesi kararları, ihlalin gerçekleÅŸtiÄŸi yayın, kısım, bölüm ile ilgili olarak (URL, vb. ÅŸeklinde) içeriÄŸe eriÅŸimin engellenmesi yöntemiyle verilecek. Ancak teknik olarak ihlale iliÅŸkin içeriÄŸe eriÅŸimin engellenmesi yapılamadığı veya ilgili içeriÄŸe eriÅŸimin engellenmesi yoluyla ihlalin önlenemediÄŸi durumlarda, internet sitesinin tümüne yönelik olarak eriÅŸimin engellenmesi kararı verilebilecek.
Teklifin yasalaÅŸmasının ardından TBMM BaÅŸkanvekili Celal Adan, birleÅŸimi 22 Ekim Salı günü saat 15.00'te toplanmak üzere kapattı.
Henüz yorum yapılmamış.