İttifak bloklarının çelişkileri

AK Parti-MHP ittifak bloÄŸundaki en önemli çeliÅŸki tüm Türkiye'nin partisi olma iddiasında olan AK Parti'nin yaÅŸadığı zorluktur. AK Parti, MHP ile olan ittifakından dolayı Ä°ç Anadolu, Karadeniz ve kısmen de doÄŸu Marmara'daki oylarını koruyup sabitlerken iki kesimden oy almakta zorlanmaktadır: Kürtler ve gençler. Cumhur ittifakındaki Türk milliyetçiliÄŸi tonu belirginleÅŸtikçe arttıkça DoÄŸu ve Güney DoÄŸu Anadolu'da zorluk yaÅŸayacaktır. MHP Türkiye aidiyeti üzerinden bunu yumuÅŸatmaya çalışmaktadır. Ama çeliÅŸki ittifakın önünde hala çözülmeyi beklemektedir.

ÇeliÅŸkinin gençler ayağında olan yansıması ise ÅŸöyledir: Türk milliyetçiliÄŸi zorunlu olarak kimlik siyasetini öne çıkarmakta ve söylem düzeyinde sertleÅŸmeyi getirmektedir. YaÅŸ parametresinden bakıldığında orta yaÅŸ ve üstü seçmen kitlesinde bunun olumlu karşılığı bulunurken, yeni oy kullanmaya baÅŸlayan genç kuÅŸaklarda bu tavrın olumsuz etkisi bulunmaktadır. Genç kuÅŸaklar için ideolojiler, kimlik siyaseti ve "büyük anlatılar" kendi deneyimleri yanında çok da deÄŸerli deÄŸildir. Ä°letiÅŸim teknolojilerinin oluÅŸturduÄŸu alışkanlıkların da etkisi ile gençlerde esnek ve çoklu kimlik oluÅŸumu yaygınlaÅŸmaktadır. AK Parti'nin 18 yıl iktidar yükünü omuzlarında taşıyor olması da gençlere ulaÅŸmada zorluk nedeni olabilmektedir.

CHP, Ä°YÄ° Parti, Saadet ve Demokrat Parti ve resmi olmayan ortağı HDP ittifakındaki çeliÅŸkiler daha büyüktür. HDP de dahil tüm bu partilerin AK-MHP ittifakı karşısında beraber hareket ettiÄŸi tüm toplum tarafından bilinmektedir. Bu bloktaki ilk çeliÅŸki de yine Türk-Kürt milliyetçiliÄŸi konusundadır. CHP'nin ulusal kanadı ile Ä°yi Parti arasında Kürt milliyetçiliÄŸinin taleplerine yönelik açık bir çeliÅŸki bulunmaktadır. Bu çeliÅŸki müzmin Ak Parti ve Tayyip ErdoÄŸan'a yönelik muhalefet duygusunun altında saklı bulunmaktadır. HDP'nin PKK ve YPG'den ayrışamaması CHP'nin ulusal kanadını da Ä°yi Parti tabanını da ciddi ÅŸekilde rahatsız etmektedir. Mızrak yakında çuvala sığmayacaktır. HDP il ve ilçe örgütlerinden PKK'ya militan devÅŸirilmesi ve Kürt analarının çocuklarını talep etmesiyle bunun görünür hale gelmesi; PKK marÅŸlarının HDP toplantılarında okunması, HDP'lilerin PKK cenazelerine katılımları, ÅŸehit asker cenazelerinin geliÅŸi, Kulp gibi baskınlarında ölenler, PKK'nın orman yangınları eylemleri gibi olaylar CHP'nin ulusal kanadı, Saadet ve Ä°yi Parti tabanları tarafından kabullenilebilecek durumlar deÄŸildir. Yukarıda sayılan olaylar DoÄŸu ve Güney DoÄŸu Anadolu'da yaÅŸayan Kürt vatandaÅŸlarımız tarafından tarihsel arka plan ve yaÅŸanılan coÄŸrafyanın gerçekleri sebebiyle farklı anlaşılıp yorumlanabilmektedir. Bu durumu büyük bir kırılma oluÅŸturacak gerilimin biriktiÄŸinin iÅŸaretidir.

Bu ittifak bloÄŸundaki ikinci büyük çeliÅŸki "din anlayışlarıdır." CHP tabanı büyük ölçüde laik-pozitivist din anlayışını devam ettirmektedir. CHP'li aydınlar bile bu hususta henüz hiçbir muhasebe yapmamışken, HDP'nin muhafazakar Kürt tabanı, Saadet ve Ä°yi Parti'nin tabanlarıyla CHP'nin söz konusu din anlayışı arasındaki çeliÅŸki nasıl giderilecektir?

CHP-HDP-Saadet ve Ä°yi Parti ittifakı bu iki çeliÅŸkiyi yönetmek için yaygın olarak üç yöntem kullanmaktadır: 1) AK Parti ile Tayyip ErdoÄŸan'a olan öfke, kini düÅŸmanlığı canlı tutmak ve her türlü sorunda suçu AK Parti'ye ve Recep Tayyip ErdoÄŸan'a atmak 2) ÇeliÅŸki ve kriz konularında bilinçli bir ÅŸekilde susmak ve görmezden gelmek, 3) Suriyeli göçmen karşıtlığını diÄŸer tüm meselelerin üstünü örtecek ÅŸekilde topluma pompalamak.

Bu ne kadar taşınabilir?Mesela Kürt anaları PKK'nın kaçırdığı çocuklarını HDP'den isterken, Selahattin DemirtaÅŸ bile Kürt analarına desteÄŸini açıklarken bu partilerin genel baÅŸkanları daha ne kadar Türk devletini sorumlu tutabilirler. Saadet ve Ä°yi Parti yönetimi kendi tabanlarını daha ne kadar ikna edebilirler? Üstelik AK Parti hükümetleri döneminde özellikle FETÖ'nün de askeriyeden temizlenmesinden sonra, Devletin terör karşısında Ä°HA ve SÄ°HA'ların da katkısıyla bariz bir baÅŸarısı vardır. Bölgede güvenlik saÄŸlanmıştır. Türkiye artık PKK terörünü ülke sınırları dışına itmiÅŸtir.

Bu ittifak bloÄŸundaki üçüncü büyük çeliÅŸki Kürt siyasetinin içinden çıkmaktadır. Kürt ana-babaların maslahat ve beklentileri ile HDP'li "Beyaz Kürtlerin" ve PKK'lı yöneticilerin menfaatleri arasında açık bir çeliÅŸki vardır. Kürt ana-babalar kendi çocuklarıyla HDP'li elitlerin yurt dışında eÄŸitim gören çocukları arasındaki farklılığın oluÅŸturduÄŸu çeliÅŸkiyi açıkça görmektedirler. Onlar da çocuklarının yanında olmasını ve çocuklarına iÅŸ, aÅŸ ve iyi bir gelecek saÄŸlanmasını istemektedirler. Beraber mutlu bir aile olmak istemektedirler. Çocuklarının kurban edilmesini istememektedirler. Çocuklarının ölümü anlamına gelen "Beyaz Kürtlerin", elit insanların çıkar davalarının anlamsızlığını görmüÅŸlerdir. EÄŸer çocukları ölüyorsa "özgürlük" onlar için baÅŸkalarının kendi menfaatleri için kullandığı buharlaÅŸan bir kavramdır artık. PKK ve YPG'ye seve seve yardım eden ABD'nin bölge halklarına mutluluk ve huzur getirmediÄŸini Afganistan'da, Irak'ta ve Suriye'de yakinen görmektedirler.

Kürt siyaseti içinde büyüyen bu çeliÅŸkinin HDP'nin muhafazakar Kürt tabanında, CHP'nin ulusal kanadında, Ä°yi ve Saadet Parti tabanlarında karşılık bulmaması imkansızdır. Bu çeliÅŸkileri yönetmek ittifakların kaderlerini ve baÅŸarılarını belirleyecektir.

Müellif: Prof. Dr. Atilla Arkan / Fikriyat web sitesi