Uçak kazası öldürememişti cunta darağacına gönderdi: Adnan Menderes
Follow @dusuncemektebi2
Menderes ve beraberindeki heyet, 17 Şubat 1959 tarihinde Londra'da yapılacak Kıbrıs görüşmelerine katılmak için Ankara Esenboğa Havalimanı'ndan yola çıktı. Viscount tipi dört motorlu "Sev" isimli uçak, önce yakıt ikmali için İtalya'nın başkenti Roma'da mola verdi, daha sonra ise Londra'daki Heathrow havaalanına hareket etti. Ancak yoğun sis nedeniyle uçağın Heathrow havaalanına inişine izin verilmedi. Uçağın önce Paris'e indirilmesi planlandı, ardından ise Londra'nın 40 kilometre güneyindeki Gatwick havaalanına yönlendirildi.
Ancak "Sev" uçağı yine yoÄŸun sisin etkili olduÄŸu Gatwick havaalanına yaklaşık 5 kilometre kala Surrey bölgesindeki Newdigate köyü yakınlarında ormanlık bir alana düÅŸtü. AÄŸaçlara çarpan uçağın iki kanadı koptu ve ters döndü. Uçakta bulunan 8 mürettebattan 5'i, 16 yolcudan ise 9'u hayatını kaybetti.
BaÅŸbakan Adnan Menderes kazadan hafif yaralanarak saÄŸ kurtuldu ancak aralarında dönemin Anadolu Ajansı Genel Müdürü Åžerif Arzık, Basın-Yayın ve Turizm Bakanı Server SomuncuoÄŸlu ve BaÅŸbakanlık Özel Kalem Müdürü Muzaffer Ersü'nün de bulunduÄŸu 14 kiÅŸi hayatını kaybetti. Feci kaza, Türkiye'nin yanı sıra Ä°ngiltere gündeminin de ilk sırasına oturdu.
KAZA, Ä°NGÄ°LÄ°Z GAZETELERÄ°NÄ°N MANÅžETLERÄ°NDE
Kazanın gerçekleÅŸtiÄŸi 17 Åžubat'tan bir gün sonra dönemin Ä°ngiliz gazetelerinin hemen hepsinin manÅŸetlerinde Menderes'in kurtulduÄŸu uçak kazası yer aldı.
AA'nın British Library'ya baÄŸlı gazete arÅŸivlerinde yaptığı araÅŸtırma sonucu elde ettiÄŸi 18 Åžubat 1959 tarihli ulusal gazetelerin çoÄŸunun manÅŸetinde uçak kazası haberi ile Menderes'in fotoÄŸrafları bulunuyor.
Daily Mail gazetesi kazayı "Menderes Mucizesi" manÅŸetiyle, Daily Herald gazetesi "Barış uçağında dehÅŸet: 12 ölü", Manchester Guardian gazetesi "Menderes uçak kazasından saÄŸ kurtuldu", Daily Telegraph gazetesi "Menderes kazadan saÄŸ kurtuldu", Daily Mirror gazetesi ise "Uçak kazasında 12 kiÅŸi ölürken, Türk BaÅŸbakanı kurtuldu" baÅŸlıklarıyla duyurdu.
Londra'daki Kıbrıs konferansına gelirken ormanlık bir alana uçağı düÅŸen Menderes'in saÄŸ kurtulduÄŸunu vurgulayan gazeteler, sayfalarında uçağın enkazından ve itfaiye ekiplerinin enkaz aramasından fotoÄŸraflara da yer verdi. YoÄŸun sisin etkili olduÄŸunu belirten dönemin Ä°ngiliz gazeteleri, haberlerinde ilginç detaylara dikkati çekti.
"BEN TÜRKÄ°YE'NÄ°N BAÅžBAKANIYIM"
Daily Mail gazetesi, kaza olduktan hemen sonra olay yerine giden kiÅŸilere, enkazdan çıkarak, yanında duran Menderes'in, "Ben Türkiye'nin BaÅŸbakanıyım. Ä°çeride baÅŸkaları da var. Lütfen onlara yardım edin" dediÄŸini aktardı.
Kaza dolayısıyla Londra'da yapılacak Kıbrıs konferansının ertelendiÄŸini yazan gazete, o akÅŸam Londra'da bir kliniÄŸe kaldıran Menderes'i dönemin Ä°ngiltere BaÅŸbakanı Harold Macmillan ile Yunanistan BaÅŸbakanı Constantine Karamanlis'in ziyaret ettiÄŸini kaydetti. "Menderes'in kıl payı kazadan kurtulduÄŸunu" belirten Daily Mail, Londra'da etkili olan yoÄŸun sis nedeniyle uçağın Gatwick havaalanına yönlendirildiÄŸini bildirdi.
Manchester Guardian gazetesi ise Macmillan ile Karamanlis'in 12 dakika süren hastane ziyaretlerinde Menderes'le konuÅŸamadıklarını çünkü kendisinin verilen aÄŸrı kesicilerin ve sakinleÅŸtirici ilaçların etkisiyle uyumakta olduÄŸunu bildirdi.
Kazanın ardından Sivil Havacılık Bakanlığı yetkilisinin görüÅŸlerine yer veren gazete, yetkilinin "Birçok kaza gördüm ama hiç bu kadar kötüsünü görmedim. Uçak ormanlık alanda sürüklenmiÅŸ ve kuyruÄŸu kopmuÅŸ. Enkaz buruÅŸturulup atılmış bir kağıt parçası gibiydi" sözlerini aktardı.
"MENDERES ÅžOKTAYDI, ZOR KONUÅžUYORDU"
Daily Telegraph gazetesi de uçağın düÅŸtüÄŸü yerin yakınında bulunan Newdigate köyündeki çiftçi bir çiftin Menderes'e yardım ettikleri bilgisini paylaÅŸtı. Uçağın düÅŸme sesini duyan ve evinden çıkan Margaret ve Anthony Bailey'nin olay yerine gittiÄŸini aktaran gazete, üç kiÅŸinin çifte doÄŸru yürüdüÄŸünü ve Bailey çiftinin bu üç kiÅŸiyi arabalarına alarak evlerine götürdüÄŸünü bildirdi.
Margaret Bailey'nin sözlerini aktaran Daily Telegraph, 37 yaşında hemÅŸire olan Bailey'nin "Üç kiÅŸi enkazdan bize doÄŸru tökezleyerek yürüyordu, dehÅŸet içerisindeydiler. Arabaya aldım ve eve döndük. Menderes'in bu üç kiÅŸiden biri olduÄŸunu o an bilmiyordum. Bu üç kiÅŸiye yardım ettim. Menderes ÅŸoktaydı ve zor konuÅŸuyordu. Ambulans çağırdım. Ambulansı beklerken onlara battaniye ve kahve verdim. Türk BaÅŸbakanı çok iyi Ä°ngilizce konuÅŸuyordu. Sürekli bana 'Çok kibarsınız, çok teÅŸekkürler' diyordu" sözlerine sayfalarında yer verdi.
Gazete, olay yerine ilk giden kiÅŸilerden 58 yaşındaki bahçıvan John Marshall'ın ise "Enkazdan çok sayıda insan çıkardım. Çıkardıklarım arasında çok feci ÅŸekilde yanan ama hala hayatta olan bir hostes de vardı. Onu çıkarırken zorlandık, enkazın bir kısmını kesmek zorunda kaldık" dediÄŸini bildirdi.
KRALÄ°ÇE'DEN MENDERES'E "GEÇMÄ°Åž OLSUN" TELEFONU
Daily Mail gazetesi, 19 Åžubat 1959 PerÅŸembe günkü sayısının manÅŸetini de Adnan Menderes'e ayırdı. Gazete, "Kraliçe'den Menderes'e telefon" baÅŸlığıyla verdiÄŸi haberde, Ä°ngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth'in Türkiye'nin Londra BüyükelçiliÄŸi'ni arayarak, Menderes'in saÄŸlık durumu hakkında bilgi aldığı ve geçmiÅŸ olsun dileklerini ilettiÄŸi kaydedildi. Haberde, o sırada Londra'da bulunan Rum lider BaÅŸpiskopos Makaryos'un da telgraf göndererek, kazada ölenlere baÅŸsaÄŸlığı, yaralılara acil ÅŸifalar dilediÄŸi belirtildi.
Daily Herald gazetesi de kazayla ilgili haberi okuyucularına aktarırken, Menderes'in uçağı düÅŸtükten 15 dakika sonra Yunanistan BaÅŸbakanı Karamanlis'i getiren uçağın Gatwick havaalanına saÄŸ salim indiÄŸine dikkati çekti. Yine aynı gazete Menderes'in enkazdan BaÅŸbakanlık Özel Kalem Müdür Muavini Åžefik Fenmen tarafından kurtarıldığını aktardı.
"BAÅžUCU ANLAÅžMASI"
Ä°ngiliz basını kazanın hemen ardından 19 Åžubat 1959 tarihinde imzalanan ve "Kıbrıs Cumhuriyeti'nin bağımsız bir devlet olarak 16 AÄŸustos 1960 tarihinde kurulmasını" saÄŸlayan Londra AnlaÅŸmasına da sayfalarında yer verdi. 20 Åžubat 1959 tarihli Daily Mail gazetesi manÅŸetinden "BaÅŸucu AnlaÅŸması" baÅŸlığıyla verdiÄŸi haberde, "Menderes'in uçak kazası nedeniyle tedavi gördüÄŸü Londra kliniÄŸindeki odasında Macmillan ve Karamanlis ile birlikte Londra AnlaÅŸması'na imza attığını" kaydetti.
Gazete ayrıca, hastanedeki odasında baÅŸucunda Kıbrıs görüÅŸmelerine iliÅŸkin kalın dosyalar bulunan Menderes'in bunları okumak için yakın gözlüÄŸü sipariÅŸinde bulunduÄŸu, çünkü gözlüÄŸünün uçak kazası sırasında kırıldığı detayını aktardı.
Henüz yorum yapılmamış.