Sosyal Medya

Türkiye nükleer silah üretir mi?

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Çarşamba günü Sivas'ta yaptığı konuşmada Türkiye'nin nükleer silaha sahip olma konusunda çalışma yaptığını açıklaması yeni bir tartışma yarattı. Acaba Erdoğan'ın bu çıkışı sık sık yaptığı mevcut uluslararası sistem eleştirilerinden birisi mi, yoksa nükleer silahlarla ilgili keskin bir politika değişikliğini mi işaret ediyor?



CumhurbaÅŸkanı, geliÅŸmiÅŸ ülkelerin hemen hepsinin nükleer baÅŸlıklı füzelere sahip olduÄŸunu ancak diÄŸer ülkelerin bu silahlara sahip olmasını engellediÄŸini kaydetti ve ÅŸunları söyledi:
 
"Hatta isim vermeyeceÄŸim, bir tanesi ÅŸu anda cumhurbaÅŸkanı deÄŸil, ziyarete gittiÄŸimde bana, 'Bize böyle böyle diyorlar benim elimde ÅŸu anda 7 bin 500 kadar nükleer baÅŸlıklı var ama Rusya'nın Amerika'nın elinde 12 bin 500, 15 bin nükleer baÅŸlıklı füze var, ben de yapacağım.' dedi. Hale bakın, onlar nerede, neyin yarışını yapıyor, bize de 'sakın ha sen yapma' diyorlar. Yanı başımızda Ä°srail var mı? Var. Bütün her ÅŸeyiyle onunla korkutuyor. DeÄŸerli kardeÅŸlerim, biz ÅŸu anda çalışmamızı yürütüyoruz."
 
Cumhurbaşkanlığı sitesi bu kısmı yayınlamadı
CumhurbaÅŸkanı'nın konuÅŸmalarını yayımlayan resmi cumhurbaÅŸkanlığı sitesinin ErdoÄŸan'ın bu konuÅŸmasını verirken nükleer silahlarla ilgili kısmını koymaması da dikkat çeken bir ayrıntı oldu.
 
CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan, geçmiÅŸte de nükleer silaha sahip olan ve olmayan ülkeler arasındaki eÅŸitsizliÄŸe dikkat çekmiÅŸti.
 
Kasım 2017'de düzenlenen Teknoloji Bağımlılığı Konferansı'nda bir konuÅŸma yapan ErdoÄŸan, nükleer silahlara sahiplik konusundaki eleÅŸtirilerini dile getirmiÅŸ ve "Ä°stediÄŸin anda istediÄŸin yerde bunu kullanma hakkına sen sahip olacaksın. Ama öbür tarafta diÄŸerlerine diyeceksin, 'Sen yapamazsın.' Hemen parmak sallamaya baÅŸlıyorlar. Ä°ÅŸte sıkıntı burada. Bu da bir bağımlılık. Bunu da dikkatle deÄŸerlendirmek lazım. Bu da bir zihni bağımlılıktır," demiÅŸti.
 
Ancak ErdoÄŸan o zaman bu eleÅŸtirilerin ardından Türkiye'nin bu silahlara sahip olması konusunda bir imada bulunmamıştı.
 
Ä°srail eleÅŸtirisi
ErdoÄŸan, nükleer silahlar kapsamındaki en ciddi eleÅŸtirilerini ise Ä°srail'in bu silahlara sahip olması üzerinden yapmıştı.
 
2009'da Ä°ran'a nükleer programıyla ilgili baskıların arttığı bir dönemde gerçekleÅŸtirilen BirleÅŸmiÅŸ Milletler Genel Kurulu dönüÅŸünde gazetecilere açıklama yapan ErdoÄŸan ÅŸunları söylemiÅŸti:
 
"KonuÅŸanların hepsi de kendilerinde nükleer silah olanlar. Biz OrtadoÄŸu'da nükleer silaha tamamen karşıyız. OrtadoÄŸu'da da nükleer silahı olan ülke var, örneÄŸin Ä°srail. Bir fark var, Ä°srail Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'na üye deÄŸil, Ä°ran üye... Kaldı ki Gazze'de fosfor bombaları kullanıldı. Bu ne? Kitle imha silahı. Bunun neticesinde 1400 kadın, çocuk orada öldü, 5000 yaralı. Niçin bunlar masada yok, niçin bunlar konuÅŸulmuyor? Yatıyoruz kalkıyoruz Ä°ran... Yani daha adil olmamız lazım. Dürüst davranmamız lazım. EÄŸer küresel barışı istiyorsak", demiÅŸti.
 
Türkiye'nin politikası
ErdoÄŸan'ın 2009'daki konuÅŸmasında dile getirdiÄŸi "Biz OrtadoÄŸu'da nükleer silaha tamamen karşıyız" açıklaması, aslında Türkiye'nin uzun dönemli politikasını yansıtıyor.
 
Türkiye, 1968'te imzaya açılan BM Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi AnlaÅŸması'nı (NPT) 28 Ocak 1969'ta imzalamış ve 17 Nisan 1980 tarihinde ise onaylamıştı.
 
Nükleer silahsızlanmanın temel dayanağını oluÅŸturan bu anlaÅŸma ABD, Sovyetler BirliÄŸi (ÅŸimdi Rusya Federasyonu), Ä°ngiltere, Fransa ve Çin'e nükleer silaha sahip olma hakkını tanırken, küresel sistemi de nükleer silaha sahip olan ve olmayan ülkeler olarak ikiye ayırmıştı.
 
Bugünkü durumda, bu ülkelerin yanı sıra Pakistan, Hindistan ve Kuzey Kore'nin de nükleer silaha sahip olduÄŸu biliniyor. NPT'yi onaylamayan Ä°srail'in de bu silahlara sahip olduÄŸu konusunda kuvvetli iÅŸaretler var ama Ä°srail yönetimi bu konudaki iddiaları ne doÄŸruluyor ne de yalanlıyor.
 
AntlaÅŸmaya göre, NPT'ye imza atan ülkeler deÄŸiÅŸen güvenlik tehditlerini gerekçe göstererek antlaÅŸmadan çekilmek istediklerini çekilme tarihinden 3 ay önce BM'ye bildirmek durumundalar.
 
ürkiye, anlaÅŸmaya taraf olarak nükleer silaha sahip olmayacağı taahhüdünü vermiÅŸ bunun karşılığında nükleer enerjiyi barışçıl amaçlarla kullanma açısından bazı avantajlar elde etmiÅŸti.
 
O tarihlerden itibaren nükleer enerjinin barışçıl kullanımı konusuna ilgi gösteren Türkiye, bugün nükleer santral inÅŸa etme aÅŸamasına ulaÅŸtı.
 
Türkiye, bu adımları atarken nükleer teknolojiyi barışçıl amaçlar dışında kullanmayacağını sık sık dünyaya duyurmayı ihmal etmedi.
 
Bunun yanı sıra, NPT antlaÅŸması gereÄŸi, Türkiye'nin nükleer enerjiyle ilgili tüm faaliyetleri UAEK'nin denetimine tabii.
 
Türkiye NPT'den çıkar mı?
Türkiye, NPT antlaÅŸması dışında nükleer silahların test edilmesini yasaklayan birçok farklı sözleÅŸmeye de taraf olduÄŸu gibi, kimyasal ve biyolojik silahların üretilmesi ve yayılmasını önleme amaçlı uluslararası sözleÅŸmeler ve giriÅŸimlere de aktif ÅŸekilde katıldı.
 
Bu silahların kullanılmasının insanlığa karşı bir suç oluÅŸturacağı, dünyayı geri döndürülemez bir tahribata sürükleyeceÄŸi pozisyonunu benimseyen Türkiye, bu nedenle bu silahları edinme konusunda kesin bir tavır geliÅŸtirdi.
 
Ä°ran'ın nükleer programı ile ilgili uzun dönemli gerginlik sırasında da Türkiye, "hiçbir ülkenin bu silahlara sahip olmaması gerektiÄŸini" belirterek, Ä°ran yönetimine UAEK ile tam ve eksiksiz iÅŸbirliÄŸi yapması tavsiyesinde bulunuyordu.
 
NATO ülkesi olan ve uluslararası sistemin önemli bir parçası durumundaki Türkiye'nin NPT'den imzasını çekmesi ve nükleer silah geliÅŸtirmeye baÅŸlaması, hem uluslararası statüsü, hem de bölgesel güvenliÄŸi açısından önemli sonuçları doÄŸurabilir.
 
Böyle bir durumda uluslararası sistemin dışına itilme durumuyla karşı karşıya kalabilecek olan Türkiye'nin yaptırımlar dahil ÅŸiddetli bir uluslararası tepkiyle karşılaÅŸması öngörülebilir.
 
Bunun ötesinde bölge ülkeleri arasındaki güvenlik dengesini sarsacak bu hamle, yeni bir silahlanma yarışıyla birlikte bölgesel istikrarsızlığı derinleÅŸtirebilir.
 
BBC Türkçe

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.