Sosyal Medya

Özel / Analiz Haber

Turan Kışlakçı: İslam dünyası neresi?

01-09-2019 10:32

Yaşadığımız çağ, insanların kendilerini tamamen batılı kavramlarla tanımladığı bir dönem. Bugün İslam dünyası üzerine konuştuğumuzda dahi yine batının termolojisine başvurmak zorunda kalıyoruz. İslam âlemi neresi? Hududu nereden başlar, nerede biter? Müslüman coğrafya nasıl bir yerdir? Bu coğrafyada yaşayan insanlar nasıl birileridir?



Bu soruları Müslüman zihin dahi hâlihazırda cevaplamaya çalıştığında akla gelecek belli baÅŸlı ilk kavramlar ÅŸunlardır: OrtadoÄŸu, Pakistan, Afganistan, Irak, Somali, Filistin, kaos, Taliban, el-Kaide, terörizm, diktatörlükler, askeri rejimler, geri kalmışlık, kültürsüzlük, sefalet ve petrol? Ä°ÅŸte, batının Müslümanlar dâhil dünyanın bilinçaltına yerleÅŸtirdiÄŸi Ä°slam dünyası imajı bu kodlarla ifade edilmektedir.
 
Batının okuduÄŸu bir ?DoÄŸu? olduÄŸu gibi, ?DoÄŸu? olarak adlandırılan bölgenin de kendisini içeriden okuduÄŸu ve tanımladığı baÅŸka bir ?DoÄŸu? vardır. Bugün dünyanın ?doÄŸu? hakkında sahip olduÄŸu imaj, genel bir bakış açısının ürünüdür. Gazetelerin dış politika sayfalarında yer alan ?doÄŸu? ya da ?Ä°slam âlemi? ile ilgili haberlerin kâhir ekseriyeti yanlı veya çatışma endekslidir. Maalesef entelektüellerimizin de bu dünyaya ilgileri ise gazetelerin ya da televizyonların sunduÄŸu karelerden ibarettir. Oysa ki, Ä°slam âlemi bu gösterilmek istenin dışında çok farklı bir dünyadır.
 
Ä°SLAM ÂLEMÄ° ORTADOÄžU DEĞİLDÄ°R
 
Bugün sorumsuzca kullanılan ?OrtadoÄŸu? sözcüÄŸü kavram olarak hâlâ tartışılan bir kavramdır. Genel anlamıyla bununla Ä°slam dünyası kastedilse de biz bunu kabul etmiyoruz. Çünkü coÄŸrafi kurallara baÅŸvurduÄŸunuzda dahi bunun doÄŸru olmadığını rahatlıkla göreceksiniz. Ayrıca küremizin hiçbir yeri baÅŸka bir noktaya göre ?orta? deÄŸildir.
 
OrtadoÄŸu sözcüÄŸü ilk kez Ä°ngilizler tarafından Osmanlı’nın çöküÅŸünden sonra baÅŸta Ä°ran ve Irak kastedilerek kullanılan bir kavramdır. Daha öncesinde Ä°ngilizler, Osmanlıyı kastederek ?YakındoÄŸu? sözcüÄŸünü kullanıyorlardı. Kadim zamanlarda ?Mezopotamya? olarak adlandırılan bu bölge Ä°slam dünyasının sadece küçük bir cüzünü oluÅŸturuyor. ?OrtadoÄŸu? sözcüÄŸünden kalkarak Ä°slam dünyasını tanımladığınızda geniÅŸ bir coÄŸrafyayı da devre dışı bırakmak zorunda kalacaksınız.
 
PEKÄ°, Ä°SLAM DÜNYASI NERESÄ°?
 
Ä°slam âlemi Cebel-i Tarık’tan Malaka BoÄŸazına, Tuna Nehri’nden Arap denizine kadar olan bölge için kullanılmaktadır. Yaklaşık birbuçuk milyar nüfusu ihtiva eden Ä°slam dünyası, batıdan doÄŸuya 15 bin kilometre, kuzeyden güneye 9 bin kilometre boyunca Urallardan Moritanya’ya uzanan çok geniÅŸ bir alanı kapsamaktadır.
 
Ä°slam âlemini bu eksen içinde ele aldığınızda baÅŸta Samuel P. Huntington gibi ?Medeniyetler Çatışması? tezini ortaya atan insanların, Hindu ve Budist dünyayı nasıl bu evren dışında bırakıp Müslüman ve Hıristiyanları çatıştırdıklarını çok açık bir ÅŸekilde göreceksiniz. Yine bu genel bakış Sarı Nehir, Hind, Mezopotamya, Mısır ve Roma gibi kadim medeniyetlerin mirası üzerinde bulunan Ä°slam coÄŸrafyasının nasıl zengin bir kültüre sahip olduÄŸu ortaya çıkaracaktır. Nil, Akdeniz, Ege, Karadeniz, Fırat, Dicle, Basra, Hazar ve Amu Derya gibi zengin deniz, göl ve nehirlere sahip olan Ä°slam dünyası yeraltı zenginlikleri bakımından da dünyanın en zengin topraklarına sahiptir.
 
Kısacası Afrika’nın Atlantik kıyılarından Güney Pasifik’e, Sibirya bozkırlarından Güney Asya’nın uzak adalarına kadar uzanan çok geniÅŸ bir toprak yapısını kuÅŸatan Ä°slam dünyası Çinli, Hintli, MoÄŸol, Malay, PeÅŸtun, Tacik, Türk, Fars, Çeçen, Arap, Kürt, Rumi, Berberi, Svahili ve Afrika’dan birçok ırkı içinde barındırmaktadır.

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.