Erhan Afyoncu: Eşine işkence yapıp öldürtmeye kalkan paşazadeyi astılar
Follow @dusuncemektebi2
19. yüzyılın ortalarında eşine işkence yapan Paşazade Celal bey, Sultan Abdülmecid tarafından önce sürgüne gönderilmiş, ancak akıllanmayıp karısını öldürtmek için suikasta teşebbüs edince idam edilmişti
Her gün psikolojisi bozuk insanların eÅŸlerine uyguladıkları ÅŸiddetle ilgili çok üzücü haberlere rastlıyoruz. Osmanlı döneminde makamı ne olursa olsun eÅŸine karşı ÅŸiddet uygulayanlara çok ağır cezalar verildiÄŸini görüyoruz. Yaptığı ilginç araÅŸtırmalarla tanınan Ahmet Uçar 19. yüzyılın ortalarında mirasyedi bir paÅŸazâdenin karısına yaptığı iÅŸkenceler ve sonunda idamıyla neticelenecek macerasını bir makalesinde ortaya çıkarmıştır.
HAYIRSIZ EVLAT
Alaeddin PaÅŸa'nın oÄŸlu Kapıcıbaşı Celal bey, hayırsız bir evlattı. Babasının saÄŸlığında ailenin mallarını har vurup harman savurmaya baÅŸlamıştı. Babasının vefatıyla da meÅŸhur mirasyedilerden biri olmuÅŸtu. Gününü eÄŸlence ve fuhuÅŸ âlemlerinde geçiriyordu. Bu durumdan en çok dertli olan ise eÅŸiydi. EÅŸi Safiye hanımı, aldattığı yetmiyormuÅŸ gibi sürekli baskı ve iÅŸkence de yapmıştı. EÅŸine geceleri bıçak, deÄŸnek, tokat ve tekme ile darp ve eziyet ediyordu. Bir odaya hapsedilen Safiye hanım akrabalarını deÄŸil cariyeleri bile göremiyordu. Celal beyin aileden birçok kiÅŸiye ve çalışanlara da yaptığı eziyet ve darplar sayıla sayıla bitmiyordu.
On iki senedir evli olan Safiye hanımın özellikle evliliÄŸinin son iki senesi baÅŸtan sona eziyet hâline gelmiÅŸti. Anne ve babası vefat ettikten sonra koruyucusu kalmadığı için evliliÄŸinin son iki senesi tam bir kâbusa dönmüÅŸtü.
Ümitsiz bir ÅŸekilde hayatını sürdüren Safiye hanım, bir gün oda kapısının açık kalmasını fırsat bilerek konağın karşısındaki bir eve kaçtı. KomÅŸularının ve akrabalarının yardımıyla Sivas Valisi Abbas PaÅŸa'nın hareminde korumaya alındı. Kızın kolunda kırıklar, vücudunda da ÅŸiÅŸlikler gören ve evliliÄŸinin bu ÅŸartlar altında yürümeyeceÄŸini anlayan paÅŸa durumu padiÅŸaha arzetmeye karar verdi. 1849'da Sivas vilayet meclisinin de devreye girmesiyle Celal beyin iÅŸkenceleri bir bir dönemin hükümdarı Sultan Abdülmecid'e arz edildi. Sultan Abdülmecid, Celal beyin yaptıklarına çok kızdı. EÅŸini boÅŸaması ve yaptıklarından dolayı hapsedilmesi emredildi. EÄŸer rızasıyla boÅŸamazsa eÅŸi bir akrabası yanına verilip, Celal beyin malından nafaka baÄŸlanacaktı. Mirasyedinin uzak bir mahalle sürülmesi kararlaÅŸtırıldı. Ancak ferman gelene ve tahkikat tam bitene kadar Tokat'a sürüldü. Ancak Tokat-Sivas arası 100 kilometreydi ve paÅŸazadenin vazgeçmeye niyeti yoktu. Nitekim katli kabul edeceÄŸini ancak eÅŸini boÅŸamayacağını inatla söylemiÅŸti.
EŞİNÄ° ÖLDÜRTMEYE KALKTI
Sultan Abdülmecid'in hadiseye müdahalesi ve sürgün kararı PaÅŸazâde Celal beyi çok kızdırmıştı. Fakat padiÅŸaha itiraz edecek durumu yoktu. Hırsını içine atıp sürgün günlerini yaÅŸayacağı Tokat'a gitti. Başına gelenleri eÅŸinin suçu olarak görüyordu. Kendisine yapılanların acısını Sivas'taki eÅŸinden çıkarmaya karar verdi. Tokat'a vardıktan sonra hadiseden birkaç ay sonra eÅŸine karşı bir karalama kampanyası baÅŸlattı.
Safiye hanım altı ay kadar Sivas Valisi Abbas PaÅŸa'nın konağında kalmıştı. Daha sonra vali deÄŸiÅŸince bu sefer Sivas Valisi Münib PaÅŸa'nın koruması altına girdi. Celal bey ise eÅŸinin Sivas'ta paÅŸanın konağında fuhuÅŸ yaptığı dedikodularını çıkarıp, bu haberleri Sivas'ta da yaydı. BeÅŸ köleyle de eÅŸini öldürmeleri için para karşılığında anlaÅŸtı. EÅŸini öldürdükleri takdirde 2000 guruÅŸ verecekti. Ancak büyük bir hata yapmıştı. GeçmiÅŸi güven vermediÄŸi için eÅŸini öldürtmek için anlaÅŸtığı kiralık katiller paranın bir kısmını peÅŸin tahsil etmiÅŸler, kalan kısmı için ise senet almışlardı.
PaÅŸazâdeye göre her ÅŸey tamamdı ve kendisini sürgün ettiren karısından intikam vakti gelmiÅŸti. Ama öldürteceÄŸi eÅŸi Sivas Valisi'nin koruması altındaydı Münib PaÅŸa söylentileri duyuyor ve tedbir alıyordu. Katiller Sivas'a ulaÅŸtıktan sonra Münib PaÅŸa'nın konağına vardılar. Konağın bahçesinin sokak duvarından merdivenle birisi içeri girdi. Elinde bıçakla konağın içinde Safiye hanımı ararken fark edildi ve kaçtı. Ancak katiller kısa sürede yakalandılar. Bu olaydan sonra amcazâdeleri ve akrabaları da Celal beyin yapıp ettiklerini anlatan bir dilekçe verdiler ve kendilerinin de tehlike de olduÄŸunu ifade ettiler.
PaÅŸazâde Celal beyin adamları cinayete teÅŸebbüs suçlamasıyla Sivas'ta yargılandılar. Suikastçıların bir kısmı suçlarını itiraf ederken bir kısmı ise inkâr etti. Ancak yargılama sonucunda durum açıkça açığa çıkınca idam cezasına çarptırıldılar. Celal bey de Tokat'ta gözaltına alınarak Sivas'a getirilmiÅŸti. Münib PaÅŸa, mahkemenin kararını onaylanması için ele geçirilen senetleri ve itirafnameleri Sultan Abdülmecid'e gönderdi.
Ä°DAM EDÄ°LDÄ°
Sultan Abdülmecid, mahkemenin güvenilir olup olmadığını tespit etmeden kararı onaylamadı. Davaya herhangi bir müdahalenin olup olmadığını anlamak için soruÅŸturma baÅŸlattı. Sivas üzerinden yeni görev yerine gidecek olan Cidde Valisi Agâh PaÅŸa'ya Sivas'ta durumu araÅŸtırıp, sonucunu bir raporla kendisine bildirmekle görevlendirdi. Agâh PaÅŸa, Sivas'a ulaşınca Münib PaÅŸa ve Celal beyi dinledi. Durumu çevrede sorup soruÅŸturdu.
Celal bey, sanıkların ifadesinin iÅŸkence altında, baskıyla alındığını, kendisinin gıyabında idamla cezalandırıldığını, akrabalarının suçlamalarının doÄŸru olmadığını, Sivas valisinin mallarını aldığını, suçunu ikrar ettiÄŸi ileri sürülen bir kölesi ve veznedârını bir süre önce kovduÄŸu için kendisine iftira attıklarını söylemiÅŸti. Ayrıca araları açık olan Sivas Valisi Münib PaÅŸa'nın yönettiÄŸi bir yerdeki mahkemenin de tarafsız olamayacağını ileri sürerek Ä°stanbul'da yeniden yargılanma talebinde bulunmuÅŸtu. Sultan Abdülmecid, PaÅŸazâde Celal beyin bu itirazların da haklı olabileceÄŸi ihtimali karşısında, mahkemenin Ä°stanbul'da yeniden yapılmasına karar verdi.
Mahkemenin Ä°stanbul'da tekrar yapılabilmesi için Celal bey ve adamları Ä°stanbul'a getirildi. Ayrıca Celal beyin eÅŸi ve yargılamayı yapan hakim de Ä°stanbul'a çaÄŸrıldı. Ancak yapılan yeni yargılama da Celal bey ve arkadaÅŸları açısından neticeyi deÄŸiÅŸtirmedi. Çok kuvvetli deliller vardı. Ä°stanbul'daki ceza mahkemesi de Celal bey ve adamlarını idama mahkûm etti. Celal bey eÅŸine yaptıklarını hayatıyla ödedi.
KADINLAR VE MAHKEME
Osmanlı döneminde kadınların haklarını aramak için bizzat veya vekilleri aracılığıyla mahkemelere sık sık baÅŸvurduÄŸu görülmektedir. Ä°stanbul, Bursa, Kayseri, Trabzon mahkemelerindeki davalarda yüzde 7 ile yüzde 42 arasında deÄŸiÅŸen oranlarda kadınlar taraftır. Kadınların erkeklere karşı açtığı davalarda ise genellikle haklı çıkan taraf oldukları görülmektedir.
Henüz yorum yapılmamış.