Sosyal Medya

Ermenilerin tazminat hayalleri resmen bitti

25-08-2019 17:28

ABD'de yaşayan Ermenilerin 1915 olayları sırasında ailelerinin varlıklarına el koyulduğu iddiasıyla Türkiye aleyhine açtıkları davalar uzun yargı sürecinin ardından reddedilince ABD'deki Ermenilerin Türkiye'den tazminat ve toprak taleplerine ilişkin defter büyük ölçüde kapandı.



Ermeni kökenli ABD vatandaÅŸları Garbis Davoyan ve Hrayr Turabian tarafından 29 Temmuz 2010'da, Alex Bakalian, Anais Haroutunian ve Rita Mahdessian tarafından ise 10 Aralık 2010'da California Eyaleti Bölge Ä°dare Mahkemesinde Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile Merkez Bankası ve Ziraat Bankası aleyhinde açılan iki ayrı tazminat davasına temyiz aÅŸamasında ret kararı verildi.
 
ABD mahkemelerinde 9 yıl süren yargı sürecinde davayı açan Ermeni kökenli ABD vatandaÅŸları, Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu tarafından 1915 olayları sırasında ailelerinin mal varlıkları ve arazilerine el koyulduÄŸu, hazine ve devlet bankaları lehine haksız kazanç saÄŸlandığını iddia ediyordu. Davalarda, uluslararası hukuk ve insan hakları ihlali açısından mirasçıların uÄŸradığı zararların tazmini isteniyordu.
 
Türk bankaları tarafından yapılan savunmada egemen bağışıklık ilkesi temel alındı. Savunmada ABD hukuk sisteminde yer alan 1976 tarihli "Yabancı Egemen Bağışıklıkları Yasası" uyarınca yargılama yapılamayacağı belirtildi. Davacı taraflar ise bu yasanın kamulaÅŸtırma ve ticari faaliyetlere dair istisnai hükümlerinin uygulanması gerektiÄŸini, böylelikle yabancı devlet ya da bankaların yargılanabileceÄŸini iddia etti.
 
California Eyaleti Bölge Ä°dare Mahkemesi, 26 Mart 2013'te aldığı kararda, özetle iddianın yargılamaya konu edilemeyecek ve özü itibariyle siyasi bir mesele olduÄŸu sonucuna varmıştı. Türkiye lehindeki bu karar Ermeni diasporasını durdurmadı.
 
ABD'deki Ermenilerin avukatları, kararı Nisan 2013’te temyiz mahkemesine taşıdı. California 9. Bölge Temyiz Mahkemesi iki davayı birleÅŸtirdi. Türkiye adına DışiÅŸleri Bakanlığının idaresinde yürütülen 9 yıllık hukuk mücadelesi sonunda California Temyiz Mahkemesi Türkiye’yi haklı buldu. Mahkeme 8 AÄŸustos 2019'da Ermenilerin temyiz itirazını dava konusu "zamanaşımına uÄŸradığı" gerekçesiyle reddetti. Böylece ilk derece mahkemesinin kararı onandı.
 
Temyiz Mahkemesi, kararını ilk derece mahkemesinin "siyasi mesele doktrini" yerine "zamanaşımı" gerekçesine dayandırdı. Bu Türkiye için daha güçlü bir karardı.
 
Temyiz Mahkemesi, kararında ayrıca, savaÅŸ dönemlerinin yarattığı güçlüklerin zamanaşımı sürelerini hakkaniyet gerekçesiyle durdurabildiÄŸini, davacılar bakımından böyle bir maÄŸduriyetin oluÅŸmadığını, çünkü davacıların iddia edilen ''katliamların'' gerçek maÄŸduru olmadıklarını, çoÄŸunun atalarının onlarca yıl önce ABD’ye göç ederek yerleÅŸtiklerini belirtti.
 
Mahkeme, Ermenilerin tarihi iddialarına ilişkin olarak ise herhangi bir incelemeye girmeden dava konusu talepleri oy birliği ile reddetti.
 
Davayı açan Ermeni kökenli Amerikalılar, temyiz incelemesinin aynı heyet tarafından veya 11 yargıçtan oluÅŸan yeni bir heyet tarafından yenilenmesi için 22 AÄŸustos 2019 tarihine kadar talepte bulunma imkanına sahipti.
 
Ancak davacılardan böyle bir talep gelmedi. Davacı Ermenilerin bu taleplerinde ısrar etmemelerinde, kararın çok saÄŸlam hukuki temellere dayalı olması ve oy birliÄŸiyle verilmesi etkili oldu.
 
Hukukçular, usulen davacıların konuyu 6 Kasım 2019 tarihine kadar ABD Yüksek Mahkemesine iletme hakları olduÄŸunu ancak bir sonuç elde etmelerinin olası görünmediÄŸini belirtiyor.
 
Davaları açan Ermeni kökenli ABD vatandaÅŸlarının avukatları, basına yaptıkları açıklamada, kararı "Ermeni kökenli Amerikalılar için üzüntü verici" ÅŸeklinde nitelemiÅŸti.
 
Hukuki yenilgiyi siyasi gerekçelere baÄŸlamak isteyen Ermeni haber sitelerinde ise "kararın ABD’nin NATO müttefiki Türkiye ile iliÅŸkileri normalleÅŸtirme arayışında olmaya devam ettiÄŸi ve dava konusu arazinin bir bölümünü oluÅŸturan Ä°ncirlik üssünün tartışmalı olduÄŸu bir dönemde alındığı" yorumu yapılmıştı. Oysa ABD yönetiminin hukuki sürece müdahil olmadığı biliniyor.
 
ABD temyiz mahkemesinde sonuçlanan süreci AA’ya deÄŸerlendiren diplomatik kaynaklar, bazı Ermeni çevrelerin on yıllardır hayalini kurduÄŸu taleplerin sonuçsuz kaldığına dikkati çekti.
 
Kaynaklar, kararın 1915 olaylarına iliÅŸkin Ermeni iddiaları ve talepleri açısından bir dönüm noktası olduÄŸuna vurgu yaptı.
 
Türkiye’den mal varlığı iadesi alma ya da tazminat koparma düÅŸüncesine sahip çevrelerin yıllardır yoÄŸun uÄŸraÅŸlar içinde olduÄŸunu anımsatan kaynaklar, mahkemenin hükmettiÄŸi sonucun benzer talepler karşısında Türkiye lehinde emsal karar teÅŸkil edeceÄŸinin altını çizdi.
 
Kararın California gibi Ermeni diasporasının son derece güçlü olduÄŸu ve kendi çıkarları için yasaları bile deÄŸiÅŸtirebildiÄŸi bir yerde alınması ayrıca önemli görülüyor.
 
KAYNAK: AA

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.