Sosyal Medya

Özel / Analiz Haber

Evliya Çelebi Seyahatnamesinde İstanbul semtleri

22-08-2019 16:47

Osmanlı Devleti’nin hükümet merkezi ve yunanlıların tahtı Makedonya yani İstanbul şehrinin Hz. Süleyman tarafından kurulduğuna dair birçok tarihlerde kayıt vardır. Kuran’ı Kerim’de fethi tarihini ‘’Beldetün Tayyibetün’’ olarak bulmuşlardır. ‘’Elif lâm mim gulubet’ir rum...’’ dan murat İstanbul’dur ,demişlerdir. Bazı tefsirciler de ‘’Beldeler arasında onun gibisi yaratılmadı’’ sözünden Makedonya Kalesinin kastedildiğini söylerler. Kısacası, gulgule-i Rum, Tantana-i Rum, debdebe-i Rum ve galebe-i Rum öyle bir ülke ki, yeryüzünde eşi yoktur.



Yunan tarihleri ve diÄŸer tarihçiler Ä°stanbul’un kuruluÅŸu hakkında hepsi aynı düÅŸüncededirler. Ä°shak kavline göre, peygamberimizin doÄŸumundan 16 asır önce, Süleyman Peygamber ins ve cinlere, vahÅŸi hayvanlara, kuÅŸlara hükmetti. Ama Okyanus denizinde Ferenduz Adası’nda Sidon isimli büyük bir padiÅŸah Hz. Süleyman’a baÅŸkaldırdı. Hz. Süleyman büyük bir ordu ve hayvan sürüsü ile üzerine gitti. Sidon’un ülkesini harap, halkını esir etti. Sidon, huzurunda yakılarak öldürüldü.
 
Sidon’un yeryüzünde emsali olmayan, peri yüzlü, melek görünüÅŸlü çok güzel bir kızı vardı. Onu ganimet olarak aldı ve onunla evlenip Rumeli’ne götürdü.. Âline isimli bu kız daima aÄŸlar idi. Hz. Süleyman sebebini sorunca: ‘’Ey Allah’ın emini! Dilerim ki benim için bu yerde büyük bir saray yapıp, geri kalan ömrümü daima onda ibadet ederek geçireyim. Babamın resmini yaptırıp, gözüm ona iliÅŸtikçe aÄŸlamaktan vazgeçerim’’ diyerek ricalarda bulundu. Hz. Süleyman kızın ricasını hemen kabul etti. Bütün insanlara, cinlere ve perilere emir verdi. Makedonya diyarında yani Filibe, Edirne, islambol ve Ä°zmit’te suyu ve havası güzel yerleri gezerek yedi günde gelip Hz. Süleyman’a haber verdiler. Sonra Hz. Süleyman Atina’ya geldi. Orada ‘’TemaÅŸalık’’ adında güzel bir köÅŸk yaptırdı...
 
Atina’dan Ä°slambol’a geldi. Hala hünkâr bahçesi –ki Sarayburnu denilen yerdir- denilen yerde çadırını kurdurdu. Bir gece uyurken rüyasında orada büyük saray ve güzel köÅŸkler yaptı ki, dillere destan olup ‘’Dünya var oldukça mamur ve ÅŸenlik ola’’ diye Ä°slambol toprağı için hayır dua etti.
 
MeÄŸer talihi kötü kız, babasının resmine gizlice tapınırmış. Hz. Süleyman bu durumu öÄŸrenince kızı, babası gibi öldürdü.
 
Sonra, Süleyman Peygamber, Sarayburnu’nda o büyük eserleri olduÄŸu gibi bırakıp Filistin’e gitti.
 
Sonra Hz. Süleyman’ın oÄŸlu Ruhbaam, Yunanistan’a kadar hükümdar oldu. Ä°stanbul’da, babası Hz. Süleyman’ın yaptırdığı binalardan baÅŸka nice binalar yaptırdı. Burayı hükümet merkezi yaptı.
 
Ondan sonra üçüncü kurucu olan Madyan oÄŸlu Yanko hükümdar oldu ki, Hz. Âdem’den sonra 4600 yılına rastlar. Ä°stanbul’u bu hükümdar kurdu... Ä°stanbul’un suruna baÅŸladı. KardeÅŸi Yanko’da Yedikule’yi yaptırmaya baÅŸladı.
 
...Amma ben bilgisi az, hakir, Karadeniz ile Akdeniz’in arasını nice dostlar, ilim sahipleri ile güzel bir havada, kayıklarla Ä°stanbul’un Yedikule burnundan Üsküdar tarafında Kadıköy denilen semtin Kalamış burnuna kadar denizde gezip etrafı seyrettim. Allah’ın emri ile Yedikule burnundan Kalamış burnuna varınca, deniz üzerinde kırmızı bir çizgi çekilmiÅŸtir ki, sanki kudret elinin çizgisidir. Bu çizginin kuzey tarafı Ä°stanbul’a doÄŸrudur ki, Karadeniz’dir. Yine bu çizginin güney tarafına aÅŸağı (Kızıl Adalara) ve diÄŸer adalara doÄŸru çivit renginden beyaz olmak üzere Akdeniz’dir.
 
Bu iki renkli denizin arasında bir kırmızı perde çekilmiÅŸtir ki, Allah’ın yapısıdır. Burası yine deniz iken sekiz rüzgârın esmesinden deÄŸiÅŸmesi ihtimali yoktur. Ancak lodos rüzgârı Marmara adalarından esip geldiÄŸi zaman, bu çizginin rengi ve iki denizin araları deÄŸiÅŸir. Durgun havada nice kaptanlara ben bu yeri gösterdiÄŸimde hepsinin hoÅŸuna gitmiÅŸti. Allah’ın hikmeti, bu çizginin Karadeniz tarafı az tuzlu, Akdeniz tarafı ise acıdır. BoÄŸazın Hisardan sonrası da acıdır. Özellikle Ä°stanbul BoÄŸazı’nda olan lezzetli balıklar sanki Ä°sa sofrasıdır. Ä°stanbul BoÄŸazı’nda Akdeniz ile Karadeniz birbirine karıştığı için tarihçiler bu boÄŸaza Merc’elbahreyn derler.
 
Kaynak: Evliya Çelebi Seyatnamesi, Üçdal NeÅŸriyat,Ä°st.1993,1. Cilt.

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.