İslam dünyasında hac için boykot çağrıları

Foreign Policy'de Ahmed Rwaij imzasıyla yayınlanan haberde Muhammed bin Selman'ın saldırganlığı ve insan hakları ihlalleri sebebiyle Müslüman dünyasında hacca yönelik protesto söylemlerinin arttığı belirtildi.

16 BÄ°NDEN FAZLA TWEET ATILDI

Konunun sosyal medyada da tartışıldığı ve #Boycotthajj etiketiyle 16 binden fazla tweet atıldığının belirtildiÄŸi haberde daha önce yapılmış boykot çaÄŸrıları hatırlatıldı.

Öte yandan bu aralar ön plana çıkan "Hac için boykot" çaÄŸrılarına bakıldığında önceki dönemden farklı olarak Åžii alimlerden deÄŸil, Sünni dünyanın tanıdığı önemli isimlerden ve kurumlardan geldiÄŸi görülüyor.

İşte ayrıntılar...

"SUUDÄ° REJÄ°MÄ°NE PARA VERMEYÄ°N"

Libya Müftüsü Sadık Giryani, Nisan ayında yaptığı bir çaÄŸrıyla "Bir kez Hac ve Umre yapan bir kere daha yapıp Yemen ve Libya'da Müslümanları öldüren, Sudan ve Cezayir'de ise öldürmek için hazırlık yapan Suudi Arabistan rejimine para vermesin. Allah'ın huzurunda ben bu sorumluluÄŸu üstleniyorum" demiÅŸti.

TUNUS'TAN ELEÅžTÄ°RÄ°

Tunus Ä°mamlar BirliÄŸi de Haziran ayında "Suudi yetkililere giden para dünyadaki fakir Müslümanlara yardım etmek için kullanılmıyor. Bunun yerine ÅŸu anda Yemen'de olduÄŸu gibi insanları öldürmek ve yerinden etmek için kullanılıyor. Haccın Ä°slam'ın beÅŸ ÅŸartından biri olduÄŸu düÅŸünüldüÄŸünde boykot çaÄŸrısı gerçek bir kaygıya iÅŸaret ediyor. Bu tutum devam ederse Suudi Arabistan'ın Ä°slam'ın evi olduÄŸu iddiası risk altında olacak ve ülke ekonomik olarak da etkilenecektir" dedi.

YUSUF EL KARADAVÄ°'NÄ°N FETVASI

Haberde Yusuf El Karadavi'nin 2018 AÄŸustos ayında yayınladığı hac fetvasına da yer verildi. Söz konusu fetvada Karadavi de birden fazla hac yapmayı eleÅŸtirmiÅŸti. Karadavi "Allah'ın hac ibadetine muhtaç olması söz konusu deÄŸildir. Çünkü Allah, kullarına muhtaç olmaktan müstaÄŸnidir. Allah tarafından bir ÅŸeyin farz kılınması, nefislerimizi temizlememiz, ruhen ve ahlaken yükselip Rabbimize yakınlaÅŸmamız ve çeÅŸitli faydaları temin etmemiz içindir. Aç olanı doyurmak, hastaları iyileÅŸtirilmek, evsize kucak açmak veya önemli bir projeye katkıda bulunmak; her sene hac ve umre yapmaktan daha faziletlidir. Bunlardan hissedilen ruhi lezzet, ihrama girip, 'Lebbeyk Allahumme Lebbeyk' diyerek Kabe'yi tavaf ederken hissedilenden daha yoÄŸundur” demiÅŸti.

Suudi yetkililerden Karadavi'ye yönelik sert eleÅŸtiriler gelmiÅŸti.

MUHAMMED BÄ°N SELMAN FAKTÖRÜ

Yemen'de Suudi Arabistan bombalarıyla öldürülen siviller, Ä°stanbul KonsolosluÄŸu'nda yaÅŸanan Cemal Kaşıkçı cinayeti, Riyad'ın Ä°ran ile nükleer krize yönelik saldırgan tutumu, "Arap Baharı" sırasında askeri rejimlerin yaptığı karşı darbelerin finanse edilmesi, Bahreyn'deki gibi bizzat Suudi Arabistan tarafından yapılan kanlı müdahaleler...

Suudi Prens'in kadınların araba kullanımına ve stadyumlara girmelerine izin vermesi, ülkede uzun zaman sonra ilk kez sinema açması, yabancı sanatçıları konser vermeleri için Riyad'a getirmesi gibi liberal reformlarının hatırlatıldığı haberde bu durumun ülkeyi "ışık altında tutmaya çalışmak" ve agresif iç ve dış politikanın kamuoyundan gizlenme çalışılması olduÄŸu ifade edildi.

HAC ve UMRENÄ°N SUUDÄ° ARABÄ°STAN'A KAZANDIRDIKLARI

Suudi ekonomisi için büyük önem taşıyan ve yıllık 12 milyar dolar deÄŸerinde gelir getiren Hac ve umre ibadetleri, Suudi Arabistan'da ekonominin yüzde 20'sini oluÅŸturuyor. Yakın zamanda ülkelere ek kontenjanlar açan Suudi Arabistan, 2022 yılında bu gelirin 150 milyar dolara çıkmasını bekliyor.

Ä°RAN Ä°LE HAC KRÄ°ZÄ°

Öte yandan Hac ile ilgili tek sorun protesto çaÄŸrıları deÄŸil. Suudi Arabistan yakın zamana kadar hem Katar hem de Ä°ran ile hac krizleri yaşıyordu.

2015'teki hac ibadeti sırasında Mina'da yaÅŸanan izdihamdan sonra vatandaÅŸlarını kutsal topraklara göndermeyen Ä°ran, Suudi Arabistan'ı gerekli önlemleri almamakla suçlamıştı. Tahran yönetimi, 769 hacı adayı için Suudi yönetiminden 'kan parası' talebinde bulunmuÅŸ, bu durum uzun süreli bir kriz oluÅŸturmuÅŸtu. Daha önce Ä°ranlı Hacılar 1987-88 ve 2006 yıllarında da benzer durumlardan ötürü Hac ibadeti için kutsal topraklara gidememiÅŸti. Ä°ki ülke arasındaki sorun 2017 Temmuz ayında uzlaÅŸma ile çözüldü.

KATAR Ä°LE HAC SORUNU

Suudi Arabistan, BirleÅŸik Arap Emirlikleri, Bahreyn ve Mısır'ın 5 Haziran 2017'de Katar ile tüm diplomatik iliÅŸkilerini kesmeleri ve ekonomik abluka uygulamaları Körfez bölgesinde krize yol açmıştı.

Körfez bölgesindeki kriz nedeniyle Katarlı hacı adaylarının Suudi Arabistan'a geliÅŸleri konusunda bazı sıkıntılar yaÅŸanmıştı. Kral Selman bin Abdulaziz'in talimatıyla hacı adaylarının Katar'a ait olmayan bir hava yolu ÅŸirketi ya da kara yoluyla ülkeye gelebileceÄŸi açıklanmıştı.

Katar'daki Ulusal Ä°nsan Hakları Komitesi (NHRC), 2019 Åžubat ayında yaptığı açıklamada da Suudi Arabistan'ın hac ve umre ibadetini siyasete alet ettiÄŸini ileri sürerek, buna karşı uluslararası mekanizmalara baÅŸvuracaklarını duyurmuÅŸtu. Açıklamada, Suudi Arabistan'ın Katar vatandaÅŸları ile bu ülkede ikamet edenlerin üç yıldır hac ibadetlerini yerine getirmelerinin önüne birtakım engeller çıkardığı belirtilmiÅŸti.

kaynak: timeturk.com