BM'den ABD'ye ''petrol muafiyeti'' uyarısı

BirleÅŸmiÅŸ Miletler Güvenlik Konseyi (BMGK), bugün 5 daimi üyesi ve Almanya ile Ä°ran arasında 2015'te imzalanan "Kapsamlı Ortak Eylem Planı" (KOEP) konusunu görüÅŸmek üzere toplandı.

DiCarlo, burada yaptığı konuÅŸmada, Ä°ran ile nükleer anlaÅŸmanın 12 yıllık diplomatik çaba ve teknik müzakerelerin sonucu olduÄŸuna iÅŸaret ederek, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumunun, Ä°ran'ın anlaÅŸmanın nükleer konusundaki ÅŸartlarına uyduÄŸuna dair raporunu memnuniyetle karşıladıklarını belirtti.

Bunun yanı sıra BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in son geliÅŸmelerden dolayı endiÅŸe duyduÄŸunu aktaran DiCarlo, "Guterres, ABD'nin Ä°ran ile petrol ticareti yapan ülkelere saÄŸladığı muafiyeti geniÅŸletmeme ve KOEP çerçevesindeki silahsızlanma projeleri konusundaki muafiyetleri yenilememe kararını esefle karşılıyor. Bu tür eylemler Ä°ran'ın ve diÄŸer üye ülkelerin KOEP'in belirli ÅŸartlarını uygulama yeteneÄŸine sekte vurabilir."uyarısında bulundu.

Ä°RAN'IN KARARLARINA TEPKÄ°

DiCarlo, Guterres'in Ä°ran'ın nükleer anlaÅŸma kapsamındaki taahhütlerinin bir kısmını durdurdukları ve anlaÅŸmada belirlenen 300 kilogram uranyum stok sınırının aşılacağı ve uranyum zenginleÅŸtirme iÅŸlemlerinin hızlandırılacağı açıklamalarının esefle karşıladığını belirtti.

Bu tür eylemlerin, anlaÅŸmanın taraflarının çıkarına olmadığına dikkati çeken DiCarlo, "BM Genel Sekreteri, Ä°ran'ı karşılaÅŸtığı zorluklara raÄŸmen nükleer anlaÅŸma kapsamındaki nükleer taahhütlerini uygulaması konusunda teÅŸvik etmektedir." mesajını verdi.

Guterres'in, Körfez bölgesindeki gerginlik hakkında endiÅŸe duyduÄŸunu ve "itidal" çaÄŸrısı yaptığını hatırlatan DiCarlo, "Körfez'deki son geliÅŸmeler, kritik bir kavÅŸakta olduÄŸumuzun hatırlatıcısıdır." dedi. 

AB'DEN ABD'YE NÜKLEER ANLAÅžMA TEPKÄ°SÄ°

Avrupa BirliÄŸinin (AB) BM Daimi Temsilcisi Joao Vale de Almeida da AB Dış Ä°liÅŸkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini adına yaptığı konuÅŸmada, AB'nin KOEP'e tam baÄŸlılığını sürdüreceÄŸini söyledi.

KOEP'in alternatifi bulunmadığını vurgulayan Almeida, "ABD'nin nükleer anlaÅŸmadan tek taraflı çekilmesi ve tek taraflı olarak Ä°ran'a yönelik yaptırımları tekrar uygulamasından dolayı derin üzüntü duyuyoruz. ABD'nin petrol konusundaki muafiyetleri geniÅŸletmemesi ve silahsızlandırma projelerindeki muafiyetleri yenilememesi, Ä°ran ekonomisi üzerinde büyük etkiye sahip." ifadelerini kullandı.

Almeida, Ä°ran ile ABD arasında son dönemde yaÅŸanan gerilime de dikkati çekerek, "AB, tüm aktörleri gerginliÄŸi ve bölgesel askeri hareketliliÄŸi azaltmaya davet ediyor." çaÄŸrısında bulundu.

ABD-Ä°RAN GERÄ°LÄ°MÄ°

ABD'nin Mayıs 2018'de nükleer anlaÅŸmadan tek taraflı çekilerek yaptırımları yeniden uygulamaya baÅŸlamasından sonra Tahran-Washington hattında gerginlik yaÅŸandı.

Ä°ran Devrim Muhafızları Ordusu'nun geçen hafta perÅŸembe günü ABD'ye ait insansız hava aracını (Ä°HA) Hürmüz BoÄŸazı üzerinde vurarak düÅŸürmesinden sonra söz konusu gerginlik tırmandı.

Ä°ran, Ä°HA'nın "hava sahası ihlali nedeniyle vurulduÄŸunu" savunurken ABD ise uçağın "uluslararası hava sahasında vurulduÄŸunu" öne sürüyor.

ABD BaÅŸkanı Donald Trump, cuma günü Ä°ran'a yönelik hava saldırısına onay verdiÄŸini ancak 150 civarında Ä°ranlının ölebileceÄŸi bilgisini alınca, saldırı emrini durdurduÄŸunu açıkladı.

ABD yönetimi, Ä°HA'nın düÅŸürülmesinin ardından dün, Ä°ran lideri Ali Hamaney'i de kapsayacak ÅŸekilde Tahran'a yönelik yeni yaptırımlar getirdi. ABD Hazine Bakanı Steven Mnuchin, Ä°ran DışiÅŸleri Bakanı Cevad Zarif'in de bu hafta ABD tarafından yaptırım listesine ekleneceÄŸini duyurdu.