Sosyal Medya

Özel / Analiz Haber

Bardakçı: Türkiye Cumhuriyeti 1923’te kurulduğuna göre, bu tarihten önce ‘Türkiye’ kavramı nasıl mevcut olabilir?

18-06-2019 14:04

OKUYUCULARDAN ve seyircilerden aylardır, hattâ senelerden buyana devamlı şekilde gelen bir soru var:



Osmanlı Devleti’nden bahsederken yahut o devrin Anadolu’sunu anlatırken “Türkiye” sözünün kullanılması doÄŸru mu, deÄŸil mi?
 
Sorunun sahipleri hemen ardından bazı yorumlar da ilâve eder, “Türkiye Cumhuriyeti 1923’te kurulduÄŸuna göre, bu tarihten önce ‘Türkiye’ kavramı nasıl mevcut olabilir?” derler.
 
Söyleyeyim: Bu topraklara tâââ 13. yüzyıldan buyana sadece “Türkiye” denmiÅŸtir. Türkler, Anadolu’ya resmen geliÅŸ tarihleri olan 1071’den daha önceleri de gruplar halinde o zamanın Bizans’ına göçe baÅŸlamışlar, yarımadanın deÄŸiÅŸik yerlerinde Türk kolonileri kurulmuÅŸ ve bütün bu geliÅŸlerin Malazgirt sonrasında resmiyet kazanmasıyla beraber “Türkiye” ifadesi de yaygınlaÅŸmıştır. Batı dünyasında 13. asırdan itibaren yazılanlara baktığınız takdirde, Anadolu’dan bahsedilirken neredeyse tamamında “Türkiye” dendiÄŸini görürsünüz.
 
Bu ÅŸekildeki isimlendirme, 20. yüzyılın ilk çeyreÄŸine kadar devam edegelmiÅŸtir.
 
SEVRES’DE ‘OSMANLI’ YOKTUR
Bir misal vereyim: O meÅŸhur Sevres AnlaÅŸması’nın metnine bilmem hiç baktınız mı? Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu’nun çöküÅŸ, batış ve yokoluÅŸ belgesi olan meÅŸ’um belgenin resmî adı, “Türkiye ile Müttefik Devletler Arasındaki Barış AnlaÅŸması”dır. Sevres, bizler için gerçi bir yokoluÅŸ belgesidir ama hukukî bakımdan barış anlaÅŸması kimliÄŸi taşır ve anlaÅŸmanın taraflarından biri “Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu” deÄŸil, “Türkiye”dir. Zira, batı dünyası asırlar boyunca bu topraklara ve bu topraklarda vârolmuÅŸ olan devlete sadece “Türkiye” demiÅŸ, baÅŸka isim vermemiÅŸtir.
 
Benzer bir baÅŸka konuda çok gelen bir soru: “Osmanlı Devleti”nin veya Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu’nun isminin ne olduÄŸu, bu kavramlarla neyin kastedildiÄŸi...
 
Osmanlı döneminde imparatorluÄŸun resmî adında hiçbir zaman “Osmanlı” sözü yeralmamıştır, devletin resmî ismi “Devlet-i Aliyye” yani “Büyük Devlet”tir.
 
AVRUPA’DAN ÖRNEKLER
Ä°ngiltere’nin resmî ismi birkaç asırdan buyana nasıl “United Kingdom” yani “BirleÅŸik Krallık” ise, Osmanlı Devleti de hep “Devlet-i Aliyye” olmuÅŸtur. Babıâlî’nin yahut sarayın Türkçe resmî yazışmalarında devletin ismi bu ÅŸekilde geçer, baÅŸta Ä°ran olmak üzere Müslüman doÄŸu memleketlerine gönderilen diplomatik metinlerde de “Devlet-i Aliyye” ifadesi kullanılır ama Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu’nun batı dünyası ile yazışmalarında hep “Türkiye” vardır. Özellikle son dönemde diplomatik dilin Fransızca olmasından dolayı, Osmanlı Devleti “La Turquie” diye yazılır; padiÅŸahlardan da “Türkiye’nin Sultanı” ÅŸeklinde bahsedilir.
 
Dolayısıyla, Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu’na “Türkiye” denmesinde hiçbir hata yoktur. Zira “Selçuklu” yahut “Osmanlı” sözleri devletin başındaki hanedanı gösterir. “Tudor”, “Stuart” yahut “Windsor” hanedanları Ä°ngiltere’yi; “Karolenj”, “Kapet”, “Valua”, “Burbon” veya “Orlean” aileleri de Fransa’yı idare etmiÅŸler ama devletlerin adı nasıl hep “Ä°ngiltere” yahut “Fransa” olarak kalmış ise, aynı ÅŸey Türkiye’de de cereyan etmiÅŸtir. “Anadolu Selçukluları” ve “Osmanlı” ibareleri devletin ismi deÄŸil, idareci ailelerin adlarıdır, devlet ise sadece “Türkiye”dir.
 
Ve netice: Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu’na “Türkiye” diyenler hata yapmamakta, doÄŸru kavramı kullanmaktadırlar.
 
Haber Türk ArÅŸiv

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.