Sosyal Medya

Ä°brahim Kahveci: Bir Arjantin bizim gibi. Hatta bizden de bozuk. Bir de Ä°ran...

14-06-2019 09:53

Arkamıza S-400 almış şekilde uçuyoruz.



Oysa daha bayram tatili sırasında lira dolar karşısında 5.66’yı görmüÅŸtü. Tatil bitti ve iÅŸbaşı yaptığımızda el birliÄŸiyle lirayı dolar karşısında 5.90’a düÅŸürdük.
 
Bazen de TL deÄŸer kazandı diyoruz ama bu söylem ne kadar gerçek? Evet, 7.22’yi gördüysek ÅŸimdi 5.90’lar bize TL’nin deÄŸer kazandığını söyletebilir. Ä°yi ama gerçek bu mu?
 
Ocak 2016’da dolar karşısında emsal ülkelerin para deÄŸerleri ne imiÅŸ ve ÅŸimdi ne olmuÅŸ bakalım:
 
Türk Lirası: 3.06 - ÅŸimdi 5.90
 
Brezilya Reali: 4.17 - ÅŸimdi 3.83
 
G. Afrika Randı: 17.83 - şimdi 14.87
 
Rus Rublesi: 83.23 - ÅŸimdi 64.60
 
Meksika Pesosu: 19.44 - ÅŸimdi 19.18
 
Arnavutluk Lekesi: 128.25 - ÅŸimdi 108.23
 
Benzer olarak kıyaslanan ülkelerin hangisinin para birimi 2016 zirvesinden çok ayrışmış acaba... TL iki katlık bir ralli yapmış ise bu büyük ülke-güçlü ülke argümanıyla ne kadar uyuÅŸuyor?
 
Bir Arjantin bizim gibi. Hatta bizden de bozuk. Bir de Ä°ran...
 
G. Afrika ile. Brezilya ile ya da Meksika ile boy ölçüÅŸemiyoruz. Yanlarında ezik-bitik haldeyiz.
 
Demokrasi ile ekonomi bizde neden bu kadar iliÅŸkili? Çünkü demokratik ülkeler dediÄŸimiz AB ve ABD’nin paralarıyla 16 yıl yaÅŸadık. Ülkemize gelen 650 milyar doların yüzde 80’inden fazlasını demokratik dediÄŸimiz bu ülkeler bize yolladı.
 
***
 
Hadi yabancılar bize güvenini kaybetti diyoruz da yerliler ne durumda?
 
26 Ocak 2018’de 170.3 milyar dolara ulaÅŸan yerlinin yabancı para tasarrufu 7 Eylül 2018 haftasında 150.9 milyar dolara düÅŸtü.
 
Ya sonra?
 
Ä°ÅŸte o tarihten sonra nerede ise sürekli döviz alımı baÅŸladı. Mayıs ayının son haftasında 183.1 milyar dolara ulaÅŸan yerlinin döviz varlığı. 2 milyar 754 milyon dolarlık yeni döviz alımı ile 07 Haziran haftasında 185.8 milyar dolara çıktı.
 
Kısaca Eylül 2018’den sonra yerli yatırımcılar tam 34  milyar 907 milyon dolar yeni döviz alımı yaptı.
 
***
 
Merkez Bankası’nın haftalık verilerine bakıyoruz. (31 Mayıs-07 Haziran) TL kredileri 1 trilyon 504 milyar liradan 1 trilyon 496 milyar liraya geriledi. TL mevduatları da 993.2 milyar liradan 985.7 milyar liraya düÅŸmüÅŸ.
 
Kısaca Türkiye’de yerli para TL ile iÅŸlemler giderek azalıyor.
 
Ä°yi ama kime kızabiliriz ki; hükümet bile köprü yapıyor geçiÅŸ fiyatı dolarla, otoban yapıyor fiyatı dolarla, havalimanı yapıyor Hazine garantisi dolarla, hastane yapıyor hasta garantisi dolarla...
 
Yani hükümetin bile kamusal ve yarı kamusal malların fiyatını dolara baÄŸladığı bir ülkede Milletin dolar almasından daha baÅŸka ne beklenebilir?
 
Yerli ve milli söyleme karşılık
 
Ä°ÅŸlemler dolarla...
 
***
 
Son olarak ÅŸu notları ekleyelim: Türkiye’de döviz talebinin önemli bir kısmı ‘güven’ sorunundan kaynaklanmaktadır.
 
Ä°kinci bir neden ise dış politik etkenlerdir. Dış politikanın kiÅŸisel kararlara benzeyen anlık deÄŸiÅŸimleri doÄŸal olarak piyasalar üzerinde de bir dengesizlik oluÅŸturmaktadır.
 
Sadece bu iki faktörün tersi durumunda bile dolar/lira paritesinin 4.70’lere düÅŸmesi beklenebilir.
 
KARAR
 

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.