Çin, Doğu Türkistan'da Müslüman mezarlıklarını yok etti

Nottingham Üniversitesinden Uygur tarihçi Rian Thum'un kamuoyu ile paylaÅŸtığı bilgilere göre, Çin, son olarak DoÄŸu Türkistan'ın Hoten kentindeki merkez mezarlığı ortadan kaldırdı.

Sosyal medya hesaplarında bazı Müslüman alimlerin türbelerinin de bulunduÄŸu mezarlığın önceki ve yıkıldıktan sonraki halinin görüntülerini paylaÅŸan Uygurlar, buranın Çin'in ortadan kaldırdığı ilk mezarlık olmadığı iletisini paylaÅŸtı.

(Mezarlığın önceki hali)

(Mezarlığın şimdiki hali)

Çinli yetkililer tarafından yıkılan son mezarlığın giriÅŸ kapısına Uygurca bir not asıldığı ve buranın 'kamu mülkü' olduÄŸunun hatırlatıldığı mezarlıkta yakını bulunan kiÅŸilerin akrabalarının kabrini baÅŸka yere bir nakletmeleri için 6 gün süre tanındığı ifade edildi.

Söz konusu not, Hoten'de bulunan Afp muhabiri Pak Yiu tarafından görüntülendi.

Ancak diasporada yaÅŸayan insan hakları aktivistleri, milyonlarca Uygur Türkünün toplama kamplarında tutulduÄŸuna iÅŸaret ederek kimsenin yakınlarının kabrini baÅŸka bir yere tahliye edebilecek durumda olmadığını belirtti.

Daha önce binlerce kabrin bulunduÄŸu mezarlığın son uydu görüntüleri, Hoten Merkez Mezarlığı'nın tamamen yok edilerek düz bir araziye dönüÅŸtürüldüÄŸünü gösteriyor.

Pekin yönetiminin uluslararası basının DoÄŸu Türkistan'a gitmesine izin vermemesi nedeniyle bu bölge ile ilgili bilgiler ya yerel halkın verdiÄŸi bilgiler ya da uydu görüntüleri vasıtasıyla teyit edilmeye çalışılıyor.

Bu arada Komünist Parti'nin kendi kültürlerine ait tarihi ve dini mekanları yok ettiÄŸini belirten Uygurlar, Çin'in bu uygulamasının DoÄŸu Türkistan'dan Uygur tüm izlerini silme politikasının bir parçası olduÄŸunu vurguluyor.

Çin yönetiminin Hoten'deki iki farklı mezarlığın dışında DoÄŸu Türkistan'ın diÄŸer kentlerinde de bazı mezarlıkları yok ettiÄŸi belirtiliyor.

Fransız haber ajansı Afp, geçen hafta DoÄŸu Türkistan genelinde yıkılan tarihi camilerden 36'sının uydu fotoÄŸraflarını yayınlamıştı.

KaÅŸgar'da yüzyıllardır ayakta duran eski kentin buldozerlerle yıkıldığı ve yerine yüksek binalar dikildiÄŸi belirtiliyor.

BM ve Ä°nsan Hakları Ä°zleme Örgütü'nün verilerine göre 1 ila 3 milyon Uygur Türkü toplama kamplarında tutuluyor.

Uygurlar, yaşanan baskıyı asimilasyon ve soykırım olarak tanımlıyor.

Çin'in yoÄŸun asker ve polis sevk ettiÄŸi DoÄŸu Türkistan genelinde cadde ve sokaklarda binlerce kamera bulunuyor.