Özel / Analiz Haber
Alev Alatlı: Ey, Oğul! Medyadan medet umma. Medya özgür olabilemez
Follow @dusuncemektebi2
Ey, Oğul! Gençsin. Uslanmış ömrün 21.yüzyılın ilk çeyreğine denk geldi. Aklını formatlayan, zamanın hakim doğruları. Sen sen ol, alâkalı delillerin bütününe vakıf olmadığında, aklının çıkarımlarına güvenme. Her daim gerekli, velâkin yeterli değildir akıl.
Ey, OÄŸul! HerÅŸeyi anlamaya kalkan, öfkeden ölmeyi göze alır derler. Bilesin ki, akılla anlaşılamaz, pergele, cetvele gelmez bu Ülke. Kendisine has bir kimliÄŸi vardır, Türkiye'ye sadece iman edilir.
Ey, OÄŸul! Devirli bir oluÅŸumdur, tarih. Sakın ola ki, ezelden ebede dümdüz uzanan doÄŸrusal bir hat bellemeyesin. GüneÅŸ her gün daha mütekâmil bir dünyaya doÄŸmaz. Gün olur, en gerideki, en öndekinden ilerde olur. Aristarkus, Kopernik'e “zıpçıktı astrolog” diyen devrimci Martin Luter'den daha ilericidir. Ahmet Yesevi, Kadızade Mehmet'in çok ötesinde.
Ey, OÄŸul! BirÅŸeye ille de benzeteceksen her budağından sürgün atan salkım saçak bir böÄŸürtlen çalısına benzet tarihi. Bir sürgünü çiçeÄŸe dururken, diÄŸeri meyve vermekte, bir diÄŸeri ise kurumaktadır. Bir çaÄŸda birden fazla çaÄŸ yaÅŸanır.
Ey, OÄŸul! Sen sen ol çaÄŸdaÅŸ sözcüÄŸünü insanlık tarihinin en ileri aÅŸamasıdır belleme. Kimi medeniyet yükselirken, kimi çiçeÄŸe durmakta, bir diÄŸeri gerilemekte, beriki çökmektedir. Tek bir sürgüne takılıp kalma, bütüne bak. Ekolojiyi kolla ki, tarih çalısı sürgün vermeyi sürdürebilsin. BirÅŸeyden korkacaksan, soÄŸuyan GüneÅŸin seni yarı yolda bırakmasından korkmalısın.
(2)
Ey, OÄŸul! Tarihin olanı deÄŸil, “olması gerekeni” kaydetmesi gerektiÄŸini vaaz eden, Aristo. O gün, bugün, tarih yazıcılarının kısmı azamı kendilerini yandaÅŸ sürgünlerin geçmiÅŸini asilleÅŸtirmekle yükümlü hissederler. Eski çamların bardak olmaları da bundandır, ne Osmanlı, ne de Cumhuriyet tarihinin hakkıyla yazılamamamış olması da bundan.
Ey, OÄŸul! GüneÅŸin balçıkla sıvanmadığı söylemi, zamanın ruhuna yenik düÅŸenlerin avuntusudur. Tarih ÅŸahittir ki, güneÅŸ balçıkla sıvanabilir, gerçeklerin üstü örtülebilir. Hakikat sükût suikastına kurban gidebilir, hiç söylenmemiÅŸ, dile getirilmemiÅŸ gibi olabilir. Umumun zihniyetine ters düÅŸen gerçek, öfke uyandırır. Sapkınlıkla, sapıklıkla suçlanır, savunmasız kalır.
Ey, OÄŸul! Hakikatın bu yüzyıldaki en yaman hasmı, dünyanın yeni düzenine revaç veren “doÄŸru”lardır. Dünyaya çeteler hükümran olduÄŸunda evrensel kamuoyuna hitap eden ahkâm, insana dair hakikatı yansıtmaz olur. Hakim kültüre ters düÅŸen toplumlar düÅŸkün ilan edilir, milletler camiasından sürülürler.
Ey, OÄŸul! Kâfir de olsan müslüman, deÄŸilim desen de Türk sayıldığın bir coÄŸrafyanın çocuÄŸusun. Sen sen ol, 21. yüzyılın ÅŸen ÅŸakrak ahkâmına yine de kapılma. '79 Ä°ran rehine krizi, Körfez, Somali, Irak, Libya kulağına küpe olsun. Rahmetli Edward Said'i ıskalamayasın.
Ey, OÄŸul! Medyadan medet umma. Medya ozgür olabilemez Medya'nın baÅŸarısı umumun zihniyeti doÄŸrultusunda ürün vermesiyle kaimdir. Gazeteci gerçek düÅŸüncesini baÄŸlı olduÄŸunu gazeteye sokmamak için para alandır. Ä°nsanoÄŸlunun hafifmeÅŸrep, hafızayı beÅŸerin nisyan ile malûl olduÄŸunu bil, bugünün en silisiz gazetesinin, yarının en muteber tarihi vesikası sayılacağını aklından çıkarma.
Ey, OÄŸul! Sen ki mustakbel bir babasın, hakim ahkâmın etlerini kılçıklarından ayırmasını öÄŸrenmelisin. Mal, mülk, kılık kıyafet, itibar, sempoziyumlar, paneller göz kamaÅŸtırır. Sıkılmış yumruklar, keskin bakışlar, konserler, mitingler gönül çeler. Pop zihniyetin doÄŸru saydığını nihai hedeftir diye belleme. ÅžaÅŸaalı kabullerin kendi gerçeklerini karartmasına izin verme. Akranlarının aklına ille de uyma. Genelde kabul gören ahkâma saygılı bir mesafede dur. Haktan ayrılma, gerçeklerden kopma ki, hakikat sulpunun yolunu bulabilsin.
(3)
Ey, OÄŸul! Kahraman “kahr”dan türeme, kahramanlık konjönktürel. Görkemli törenlerle üstün hizmet madalyaları tevdi eden, umumun zihniyeti. Kahramanlığın hallerden bir hal, umumun ayran gönüllü olduÄŸunu unutmayasın. Oysa yiÄŸitlik içsel bir haslettir. Haysiyetliliktir, erdemliliktir, cesarettir, mertliktir; samimiyettir, sadakattir, vefadır. Üstün ahlâktır, kârsız sevgidir, ölçülü saygıdır. Dobra ama patavatsız deÄŸil, cömert ama savurgan deÄŸil, yürekli ama saldırgan deÄŸil, inançlı ama yobaz deÄŸil, içten ama ahmak deÄŸildir yiÄŸit.
Ey, OÄŸul! Kahraman, gücü yetmediÄŸinde kahraman olmaktan çıkar. YiÄŸit, gücü yetmese de yiÄŸit kalır. YiÄŸitlik madalyası yoktur. De ki, takınamadın, ne gam? Sen öyküneceksen, kahraman olmaya deÄŸil, yiÄŸit olmaya öykünesin.
Ey, OÄŸul! Akranıyla uçmayan kuÅŸ, semada hu! çeker derler. Sen sen ol, kankalarını sıradışı zekâlardan seç. Edepsizden edebini satın al. Cehl ile söyleÅŸme ki, konjönktürel ahkâm seni fenersiz yakalayamasın.
Ey, OÄŸul! Bayağılık geçer akçe olup yüreÄŸini daralttığında, varıp büyük edebiyatçıların kapılarında yatasın. NeÅŸ'et ErtaÅŸ, her kahramanın yiÄŸit olmadığı en iyi bir bilendir. Ä°nsan serüvenin üç yüz senaryodan ibaret olduÄŸunu sana William Shakespeare hakkıyla anlatır. Manzarayı umumiyi Ä°bni Haldun hocadan sor. Cemil Meriç üstadı ihmal etme ki, özgün sanılan tekliflerin arkasına saklanmış Godot'u bekleyen asıl eserleri gösterebilesin.
Ey, OÄŸul! Sakın ola ki, kitapları kendi düÅŸüncelerini doÄŸrulatmak için okuyanlardan olmayasın. Okumak gece yolculuÄŸuna benzer, unutmayasın. Kelimeleri Karayollarının karanlık susaların iki yanlarını iÅŸaretlemek için yerleÅŸtirdiÄŸi fosforlu kedigözleri gibi düÅŸüneceksin. Kedigözlerinin kendilerine ait güç kaynakları yoktur. Kitap sayfalarındaki kavramlar misali hayata gelmeleri, parlayabilmeleri için far ışıklarının üzerlerine düÅŸmesi, onları aydınlatması gerekir.
Ey, OÄŸul! Sürücünün ehil olanı, kelimeleri aydınlatanın kendi farları olduÄŸunun ÅŸuurunda olandır. Bırakıp gittiÄŸinde susanın yeniden karanlığa bürüneceÄŸinin, kararan metinlerin gecenin zifrini delemeyeceklerinin idrakında olmalısın. Bilgiyle gerdeÄŸe girmek isteyen sürücünün ehil olması gerekir.
Ey, OÄŸul! Direksiyon başındaki o sürücü sensin. Kavramların dile gelebilmeleri için tekeri uygun yönde kırması gereken de sen. Kitap kapaklarını örtme ki sayfalara ışık sızabilsin, kelimeler, kavramlar parlasın. Tekinsiz bir yüzyıla denkleyen ömrün, karanlığa gömülmesin.
Kaynak: Alev Alatlı Kişisel Web Sitesi
Hakan YaÅŸar
Haziran 05, 2019 Çarşamba 14:10
Mükemmel bir yazı Allah razı olsun. Yazandanda ulaştıranda.