Fransa'da istihbarat servisinin gazetecileri sorgulaması tartışılıyor

Basın kuruluÅŸları Disclose ve Radio France'ın, Savunma Bakanlığı bünyesindeki Askeri Ä°stihbarat Åžubesine ait 25 Eylül 2018 tarihli gizli bir belgeye dayandırdığı haberde, Fransa yönetiminin Suudi Arabistan ve BirleÅŸik Arap Emirlikleri'ne (BAE) sattığı silahların Yemen'de Husilere karşı kullanıldığı öne sürüldü.

Bunun ardından, Yemen'deki savaÅŸta kullanılan silahlarla ilgili detaylı bilgilerin yer aldığı haberi hazırlayan 7 gazetecinin "ulusal güvenlik sırlarını açığa çıkardığı" gerekçesiyle DGSÄ°'de ifadeye çaÄŸrılması ülkede tartışma yarattı.

HÜKÜMETTEN YOÄžUN DESTEK

Basın özgürlüÄŸüne büyük önem verdiÄŸini iddia eden Fransa yönetiminin Suudi Arabistan ve BAE'ye satılan silahları savunması ve gazetecilerin sorguya alınmasını desteklemesi ise dikkati çekti.

Hükümet, önce Yemen'deki savaÅŸta Fransız menÅŸeli silahların kullanıldığını inkar etti, sonra söz konusu silahların sivillere karşı kullanılmadığı yönünde güvence aldığını savundu.

Fransa Savunma Bakanı Florence Parly, 20 Ocak'ta France Inter radyosunda, Fransız silahlarının Yemen'de kullanılmadığını söyledi.

Fransa CumhurbaÅŸkanı Emmanuel Macron da geçen ayın başında yaptığı açıklamada, "(Silahların) Sivillere karşı kullanılmadığı yönünde garanti alındı. Satılan silahların geneli ülke içerisinde ve sınırlarda çatışmalarda kullanılıyor. Bu silahların sivil halka karşı kullanılmamasını istedik." dedi.

"DEVLET Ä°ÅžLEYİŞİNÄ°N BÄ°R PARÇASI"

Fransa DışiÅŸleri Bakanı Jean-Yves Le Drian ise konuya iliÅŸkin geçen hafta yaptığı açıklamada, ulusal güvenlikle ilgili bilgileri açığa çıkaracak belgelere eriÅŸim hakkına sahip olmayanlar hakkında adli süreç baÅŸlatılması gerektiÄŸini belirterek, "Devlet iÅŸleyiÅŸinin bir parçasıdır. Ülkemizin güvenliÄŸini saÄŸlamak için savunmayla ilgili gizlilik veya gizli belge kalmazsa son derece zor bir duruma düÅŸeriz." deÄŸerlendirmesinde bulundu.

Fransa Hükümet Sözcüsü Sibeth Ndiaye de "güvenlik ve askeri eylemlere" iliÅŸkin devlet sırlarının korunması gerektiÄŸine dikkati çekerek, bugün Fransız menÅŸeli silahların Yemen'deki savaÅŸta kullanılmasına iliÅŸkin gazetecilere sızan bilgelerin, yarın "yabancı güçlere" sızdırılabileceÄŸini söyledi.

Ndiaye, "Gazeteciler de diğer insanlar gibi hesap vermeli." ifadesini kullandı.

TEPKÄ°LER YÜKSELÄ°YOR

Çok sayıda avukat ve gazeteci sendikası Paris Savcısı Remy Heitz'a açık mektup göndererek, gazeteciler hakkındaki adli sürecin durdurulmasını talep etti.

Basın özgürlüÄŸü ilkesinin devlet yetkililerinin müdahalesi olmadan bilgileri paylaÅŸma özgürlüÄŸü anlamına geldiÄŸi kaydedilen mektupta, Fransa Ä°ç Ä°stihbarat Biriminin söz konusu haberi yapan 7 gazetecinin ifadesini almasının basın özgürlüÄŸü ihlali olduÄŸu vurgulandı.

Fransa'da çeÅŸitli medya kuruluÅŸlarında çalışan 37 gazeteci ise "Fransız silahlarının satılmasının sonuçları hakkında kamuoyunu bilgilendirmekten baÅŸka hiçbir ÅŸey yapmayan meslektaÅŸlarımızla dayanışma içerisindeyiz." açıklamasında bulundu.

FRANSIZ SÄ°LAHLARI YEMEN'DE

Söz konusu haberde, Yemen'de Fransızlara ait 48 "Caesar" topunun kullanıldığı bölgelerde Mart 2016-Aralık 2018 döneminde düzenlenen 52 saldırıda 35 sivilin hayatını kaybettiÄŸi belirtilmiÅŸti.

Yemen'de aynı zamanda 70 Fransız savaÅŸ uçağının ve Fransa'nın 1990'lı yıllarda BAE'ye sattığı savaÅŸ tankının da kullanıldığı kaydedilen haberde, Yemen'de en çok hava saldırılarının can kaybına neden olduÄŸu, Riyad'ın, Mart 2015'ten bu yana Husilerin elinde tuttuÄŸu topraklarda yoÄŸun hava saldırıları düzenlediÄŸi, bu saldırıların sayısının 2015'ten bu yana 24 bin olarak belirlendiÄŸi vurgulanmıştı.

Haberde, Suudi Arabistan'ın Yemen'de bu hava saldırılarını yapmak için kullandığı savaÅŸ uçaklarının Fransız teknolojisiyle donatıldığı ve bunun Fransız ÅŸirketi Thales tarafından üretildiÄŸi aktarılmıştı.

Haberde ayrıca Fransa'nın Suudi Arabistan'a silah satmaya devam ettiÄŸi ve 2023'e kadar bu ülkeye 147 savaÅŸ topu teslim edeceÄŸi bilgisi yer almıştı.