Özel / Analiz Haber
İsmet Özel: Neyin Kaybolduysa Kendin Ara
Follow @dusuncemektebi2
Nedir bu kaybolan nesnelerden alıp veremediğin diyecek olursanız, size varoluşun anlamının kaybolanı aramada saklı olduğunu söyleyebilirim.
Ä°nsanoÄŸlu yeryüzündeki uyanışına yaratılmış olduÄŸunu fark ederek varır. Ama iÅŸ burada bitmez, burada baÅŸlar. Çünkü yaratılmış olmayı kavramak aynı zamanda kiÅŸinin noksanını bilmesi demektir. Bu da bir arayışı gerektirir. Nedir noksan? Nasıl, neyle giderilir? KaybolduÄŸunu hissettiÄŸimiz ister bir heybe olsun, isterse deve, arayış baÅŸlamıştır; büyük arayış.
Hikâyemizde devesini kaybeden bir adam var. Bu adam devesini ararken yüksek düzeyde anlayış yeteneÄŸine sahip üç derviÅŸe rast gelmiÅŸ. Üç müdrik diyelim onlara. “Devemi kaybettim.” demiÅŸ, derviÅŸlere; “Onu siz gördünüz mü?” DerviÅŸlerin ilki “Bir gözü kör müydü devenin?” diye sormuÅŸ. Adam sevinçle “Evet!” diyerek cevaplamış bu soruyu. Ä°kinci derviÅŸin “Ön diÅŸlerinden biri eksik miydi?” sorusu karşısında devesini kaybeden adam heyecanlanarak “Evet, evet!” demiÅŸ. DerviÅŸlerden üçüncüsü “Bir ayağı topal mıydı?” diye sorar sormaz adam “Evet, evet!” cevabını yapıştırmış. “O halde” diye konuÅŸmuÅŸ derviÅŸler, “sen deveni bizim geçtiÄŸimiz güzergâh üzerinde arasan iyi edersin, onu bu yolda bulma ümidi vardır.” Kayıp devesinin peÅŸine düÅŸen adam bu üç derviÅŸin kendi devesini görmüÅŸ olduklarına kanaat getirmiÅŸ ve alelacele derviÅŸlerin geldiÄŸi istikamete koÅŸturmuÅŸ.
Bulamamış adam aradığı yerlerde devesini ve ne yapması gerektiÄŸini yine derviÅŸlerden öÄŸrenmek isteÄŸiyle bu kez derviÅŸlerin peÅŸi sıra gitmiÅŸ. Anlayış sahibi üç ermiÅŸi akÅŸamüzeri bir istirahat menzilinde eliyle koymuÅŸ gibi bulmuÅŸ. Yine sorular karşısında kalmış adam: “Devenin bir yanında bal, öte yanında mısır mı yüklüydü?” demiÅŸ birincisi, adam “Evet.” demiÅŸ. “Hamile bir kadın mı biniyor senin devene?” demiÅŸ ikincisi, yine “Evet.” demiÅŸ adam. “Biz senin devenin nerede olduÄŸunu bilmiyoruz.” DemiÅŸ üçüncü derviÅŸ. Bunun üzerine deveci bu üç kiÅŸinin kaybettiÄŸi deveyi çaldıklarına kanaat getirmiÅŸ ve onları kadı karşısına çıkarıp başından geçenleri anlatarak üç derviÅŸi hırsızlıkla suçlamış. Kadı, devecinin ifadesini yerinde bularak üç ermiÅŸi deveyi gasp etme suçundan hapse atmış.
Kısa bir süre sonra adam devesini arazide başıboÅŸ dolaşırken bulmuÅŸ ve derviÅŸlerin salıverilmelerini temin maksadıyla mahkemeye baÅŸvurmuÅŸ. Daha önce derviÅŸlerin kendi durumlarını izah etmeleri için bir fırsat tanımayı hiç aklına getirmemiÅŸ olan kadı, onlardan nasıl olup da deveyi hiç görmedikleri halde deve hakkında bu kadar çok ÅŸey biliyor olmalarını açıklamalarını istemiÅŸ. DerviÅŸler, yolda devenin ayak izlerini gördüklerini, izlerden birinin silik oluÅŸunun devenin bir bacağının topal oluÅŸuna delalet ettiÄŸini; yolun sadece bir yakasından ot yemiÅŸ olmasının tek gözünün körlüÄŸüne delil olabileceÄŸini; ısırdığı yaprakları yırttığına göre ön diÅŸlerinden birinin eksik olduÄŸunun anlaşıldığını söylemiÅŸler.
“Arılar ve karıncalar yolun iki kenarında bir ÅŸeylere üÅŸüÅŸmüÅŸlerdi. Bunların bal ve mısır olduÄŸunu gördük. Bir konaklama yerinde çalılara takılmış uzun insan saçı gördük, devenin üstündeki kadındı. Yerde el ayası izi vardı, ancak doÄŸumu yakın hamile bir kadın elini yere dayayıp otururdu.”
“Bütün bunları hırsızlıkla suçlandığınız zaman kendinizi temize çıkarmak üzere neden söylemediniz?”
“Çünkü devecinin devesini aramaktan vazgeçmeyeceÄŸini ve onu çok çabuk bulabileceÄŸini göz önüne aldık. KeÅŸfettiÄŸi gerçeÄŸi ahlâkî bir olgunlukla perçinleyecekti. Bizim salıverilmemiz için harekete geçerek cömertliÄŸin, sorumluluk hissine sahip olmanın zevkine tadacaktı. Hâdisenin göründüÄŸünden farklı cereyan ettiÄŸini gören kadı ise gözünde mantık yollarına güvenerek kestirmeden hükme varmanın deÄŸerinin düÅŸtüÄŸünü görecek ve bir arayışa koyulmanın kıymetini takdir etmede daha üstün bir konum sahibi olacaktı. Kadı doÄŸru hükme varmanın tevazu ile arayışa neler borçlu olduÄŸunu görecekti. Kendinde yargılamaya yetecek donatım olduÄŸu zehabına kapılmanın gönül kırıklığını tadacak, birini suçlamadan veya bir iddiaya sahip çıkmadan önce kendi ölçülerini tartmanın kaçınılmazlığını kabul edecekti.”
“Bizim geçirdiÄŸimiz deneyler ÅŸunu gösterdi ki insan hakikati ararken bir gücü, bir yargılama gücünü kendinde hıfzettiÄŸi zannına kapılmamalı. Herkes kendi kaybettiÄŸini kendi arasın. Bu arayışta diÄŸerleri sadece arayanın neyi kaybettiÄŸini hatırlatabilirler. Bunu nimet bilmeli. Senin noksanını tasvir edenler, senden bir ÅŸey gasbetmiÅŸ olmaz. Neyi kaybettiysen onu sen kendin ara.”
Ä°smet Özel
Henüz yorum yapılmamış.