Cezayir'de sokağın geçiş dönemi için istediği isim İbrahimi

Cezayir'de halkın geçiÅŸ dönemini yürütmesini istediÄŸi eski DışiÅŸleri Bakanı Ahmed Talib Ä°brahimi görevi prensipte kabul ettiÄŸini açıkladı.

Abdulaziz Buteflika'nın 2 Nisan'da yoÄŸun halk protestoları ve ordunun uyarıları sonucu cumhurbaÅŸkanlığından istifa ettiÄŸi Cezayir'de Buteflika sonrası geçiÅŸ dönemine iliÅŸkin tıkanıklık devam ediyor.

Yaklaşık üç aydır her hafta aralıksız gösterilere devam eden Cezayirliler, anayasaya göre geçiÅŸ dönemini yürütmesi gereken devletin zirvesindeki isimleri "Buteflika döneminin temsilcileri" olduÄŸu gerekçesiyle reddediyor.

Buteflika'nın istifasında üst üste yaptığı uyarılarla kritik rol oynayan ordu ise ülke yönetiminde boÅŸluk olmaması için anayasal süreçte ısrar ediyor.

"Halkın iradesinin üzerinde irade yoktur"

Cezayir genelindeki protestolarda geçiÅŸ dönemini yönetmesi için ismi öne çıkan 87 yaşındaki Ahmed Talib Ä°brahimi, çarÅŸamba günü yayımladığı mesajında "gösterilerde ismini zikrederek kendisini onurlandıran" Cezayir halkına teÅŸekkür ederek görevi prensipte kabul ettiÄŸini açıkladı.

EgemenliÄŸin halka devredilmesi için tüm tecrübesiyle elinden geleni yapacağını belirten Ä°brahimi, krizden çıkış yolu olarak Anayasa'nın 7. ve 8. maddelerine iÅŸaret ederek, "Bunları en geniÅŸ anlamıyla uyguladığımız zaman halkın iradesinin üzerinde irade yoktur." ifadesini kullandı.

Cezayir Anayasası'nın 7. ve 8. maddelerinde "halkın her iktidarın kaynağı olduÄŸu" ve "kurucu iktidarın halka ait olduÄŸu" belirtiliyor. 102. madde de "cumhurbaÅŸkanının istifası, yetkilerini yerine getirmede bir engelle karşılaÅŸması, ölüm veya hastalık nedeniyle söz konusu makamın boÅŸalması halinde" izlenecek süreç düzenliyor.

Tunus'ta yasama organı Millet Konseyi BaÅŸkanı Abdulkadir bin Salih'in 90 günlük geçici cumhurbaÅŸkanlığı görevine baÅŸlaması ve 4 Temmuz'da yeni cumhurbaÅŸkanı seçiminin yapılması planıyla 102. madde zaten ÅŸu an iÅŸliyor.

Cezayir sivil toplumu ve muhalefeti ise "Buteflika rejiminin temsilcileri" olduÄŸu gerekçesiyle gerek geçiÅŸ dönemini yöneten isimleri, gerekse geçiÅŸ döneminin uygun koÅŸullar oluÅŸmadan dayatılması nedeniyle mevcut durumu reddediyor.

Bin Salih'in 90 günlük geçici cumhurbaÅŸkanlığından sonra anayasada öngörülen ikinci 90 günlük sürede bu görevi Ä°brahimi'nin yürütmesi talep ediliyor.

Ordunun geçiÅŸ dönemi rolüne övgü

Anayasanın "kul yapımı bir metin olduÄŸunu, esnetilebileceÄŸini, halkın iradesiyle güçlendirilmiÅŸ duruma uygun meÅŸruiyetin, ÅŸekli bir meÅŸruiyete tercih edilmesi" gerektiÄŸini belirten Ä°brahimi, geçiÅŸ sürecinin ana aktörü orduya iliÅŸkin ÅŸunları kaydetti:

"Gösterilerin barışçıl kalmasını saÄŸlamak ve yaÅŸananlara doÄŸrudan müdahil olmama tercihiyle ordu önemli bir rol üstlendi. Ancak ordu, anayasal olsa bile artık halkın itibarını kaybetmiÅŸ kurumları savunmak yerine akil insanların ve aydınların tekliflerine kulak vermeli."

Cezayir ordusundansa henüz Ä°brahimi'nin rolüne veya açıklamalarına iliÅŸkin bir yanıt gelmedi.

Bağımsızlık dönemi öÄŸrenci lideri

Ahmed Talib Ä°brahimi, Fransız iÅŸgaline karşı Cezayir Müslüman Alimler BirliÄŸinin kurucuları arasında yer alan BeÅŸir Ä°brahimi'nin oÄŸlu olarak 1932 yılında doÄŸdu.

Ä°brahimi, iÅŸgale karşı mücadele döneminde kurucusu olduÄŸu Cezayir ÖÄŸrenci BirliÄŸi ile 19 Mayıs 1956'da silahlı mücadeleye katıldı. Cezayir'de bu nedenle 19 Mayıs hâlâ resmi Ulusal ÖÄŸrenci Bayramı olarak kutlanıyor.

Bağımsızlık sonrasındaki dönemde EÄŸitim Bakanlığı (1965-1978) görevini yürüten Ä°brahimi, Cezayir eÄŸitimini Fransız müfredatından çıkararak millileÅŸtirme çalışmalarını yürüttü.

Ä°brahimi, 1982-1988 yıllarında yürüttüÄŸü DışiÅŸleri Bakanlığı göreviyle kariyerinin zirvesini yaÅŸadı.

Cezayir'de çok partili hayata geçildikten sonra Ä°slami KurtuluÅŸ Cephesinin seçimlerin birinci turunu kazanmasının ardından ordu darbe yaparak seçimleri iptal etti. YaÅŸanan olayların ardından kanlı bir iç savaÅŸa sürüklenen Cezayir'in kara döneminde Ä°brahimi aktif siyasetten uzak kaldı.

Yeniden siyasete girme çabaları rejim tarafından farklı yöntemlerle engellenen Ä°brahimi'nin 2004 yılında serbest ticareti savunan muhafazakar Vefa Partisini kurma baÅŸvurusu reddedildi.

Cezayir'de Abdulaziz Buteflika'nın beÅŸinci dönem adaylığına karşı gösterilerin baÅŸladığı 22 Åžubat'tan itibaren Ä°brahimi, Buteflika'nın istifa etmesini savunan isimler arasında yer aldı.

GeçiÅŸ dönemini yönetmesi için Cezayir'in farklı kentlerindeki gösterilerde ismi öne çıkan Ä°brahimi, 18 Mayıs'ta emekli Tümgeneral ReÅŸid Bin Yelles ve sivil toplum kuruluÅŸu Cezayir Ä°nsan Hakları BirliÄŸi Onursal BaÅŸkanı Ali Yahya Abdunnur'la imzaladığı ortak mesajında Cezayir'deki sokak hareketinin temsilcileriyle diyaloÄŸa girmesi için orduya çaÄŸrıda bulunmuÅŸtu.