Mehmet Âkif'in elinden düşürmediği kitap

Tefsirle ilgilenenler Celâleyn Tefsiri’ni bilirler, bilmeleri gerekir. Zira Mehmet Âkif’e göre, dinî ilimlerle meÅŸgul olan bir talebenin asgarî Kur’an bilgisinin ölçüsünü Celâleyn Tefsiri oluÅŸturur. Suat Yıldırım’ın rivayet ettiÄŸine göre Mehmet Âkif de Celâleyn’i yanından hiç ayırmaz, Mushaf okur gibi okurmuÅŸ. Hatta on sekiz defa hatmetmiÅŸ.

Ä°ki nehir bir deniz

Bu eserin ilginç bir özelliÄŸi var. O da iki müellifli olmasıdır. Tefsirin Kehf suresi sonuna kadar olan kısmını Celâleddin Mahallî (ö.1459), geri kalan kısmını Celâleddin Suyutî (ö.1505) yazmıştır. Ä°kisi de Kahire’de doÄŸmuÅŸ ve vefat etmiÅŸ bu âlimlerin isimlerinin de aynı olması sebebiyle tefsire, “iki celal” anlamına gelen “celâleyn” adı verilmiÅŸtir. Ä°ki müellifli bir eser olmasına raÄŸmen üslup açısından bâriz bir farklılık göze çarpmaz, bilakis ÅŸaşırtıcı bir uyumdan söz edilebilir. Tabi bir de müellifleri sıradan insanlar deÄŸil. Biri “Mahallî’nin zekâsı, elması deler.” diye anılan Celâleddin Mahallî, diÄŸeri de irili ufaklı 600 civarında eser yazmış olan ve dinî ilimlerde otorite kabul edilen Celâleddin Suyutî.

Celâleyn için 20 yıl

Ömer Nasuhi Bilmen, bu kitapla ilgili ÅŸöyle der: “Tefsîru Celâleyn diye yâd olunan bu mübarek tefsir gayet muhtasar, müfîd bir eserdir.” Evet, bu kitap kısa, özlü ve kolay anlaşılır bir mahiyete sahiptir. Bu nedenle ilk yazıldığı dönemden bu yana çok basılmış, çok okunmuÅŸ ve hem halk hem ulemâ tarafından oldukça benimsenmiÅŸtir.

Yapılan tüm bu baskıları karşılaÅŸtırıp tahkîk eden bir profesör var, ÅŸimdilerde viraneye dönmüÅŸ Halep’te. 79 yaşında emekli bir profesör, Fahreddin Kabâve. Tam 20 yılını vermiÅŸ Celâleyn Tefsiri’ne. Mahalli ve Suyuti’nin dayandığı kaynakları incelemiÅŸ, hadisleri tahriç etmiÅŸ, tefsirde geçen rivayetleri deÄŸerlendirmeye tâbi tutmuÅŸ. Ve 20 yılın sonunda, bu tefsirin en yeni ve en saÄŸlam neÅŸirleri kabul edilen iki farklı versiyonunu yayınlamış. Biri genel okuyucu kitlesine yönelik, 663 sayfalık “kolaylaÅŸtırılmış”; diÄŸeri ise daha çok bu ilimlerle uÄŸraÅŸanlara hitap eden, 2272 sayfalık “geniÅŸletilmiÅŸ” baskıdır.

Talebeler, uyanık olun!

Celâleyn Tefsiri ile ilgili böyle bir çalışmadan haberimiz oldu. Peki ya baÅŸka neler yapılıyor dünyada ilim adına? Neyi, ne kadar biliyoruz? Yurt dışında hangi kitaplar çıkıyor? Kimler, hangi çalışmaları yapıyor? Bunları takip etmekte fayda var. Sadece Türkiye’deki ilmî hareketliliÄŸi takip etmek, uluslar arası olmamızı engeller; bizi dar bir çerçeveye hapseder. Bu yüzden ey ilim talibi, dünyadan bîhaber olma!

DÜNYA BÄ°ZÄ°M