Sosyal Medya

Pasaportunu alamadığı için hayatını kaybeden sanatçı: Ruhi Su

14-05-2019 14:59

Türk Halk Müziği yorumcusu, Devlet Operası eski sanatçısı basbariton Ruhi Su, 73 yaşında sabaha karşı İstanbul’da öldü. Ruhi Su bütün çabalarına rağmen tedavi olabilmek için pasaportunu alamaması ölümüne sebep olmuştur.


Devletin “engel”leri
Buradaki “gösterilen tüm ihtimam” faslı gerçek lakin yeterli olmadığı da açık. Ruhi Su’nun yurt dışında tedavi edilmesi gerekiyordu. Bir umuttu bu ve belki de yaÅŸatılabilirdi. O günleri, eÅŸi Sıdıka Su’dan dinleyelim: “1977’de (bütün engeller aşılarak) alabildiÄŸi pasaportuyla yurt dışında konserler verebilmek olanağına kavuÅŸtu Ruhi Su. 12 Eylül’den sonra da çıktı yurt dışına. (…) Türkiye’ye dönüÅŸünde pasaportunun dolan süresini uzatmak için 2 Kasım 1981’de Ä°stanbul Emniyet MüdürlüÄŸü’nün ilgili ÅŸubesine baÅŸvurdu Ruhi Su. Ben ise 23 Nisan 1981’de baÅŸvurmuÅŸtum pasaport almak için. Bana, ilk kez pasaport verileceÄŸi için evraklarımın Ä°çiÅŸleri Bakanlığı’na gönderildiÄŸi ve beklemem gerektiÄŸi söylenmiÅŸti. Ruhi Su’ya da ikinci bir emre kadar beklemesi. Bu bekleme nedense hiç bitmedi. Bu süre içinde Ruhi Su yurt dışından gelen konser çaÄŸrılarını ya yanıtlamadı ya da reddetti. Ama baÅŸka bir geliÅŸme pasaport konusunu gündeme getirmekte gecikmedi: Ruhi Su hastaydı.” [(Cumhuriyet gazetesinin eki) Siyaset 85, 24 Kasım 1985]
 
Dönemin dergisi Nokta, 15-21 Ekim 1984 tarihli sayısında “pasaport alamayanlar”ı haberleÅŸtirdi. Ruhi Su’dan yola çıkmıştı. Bu haber konuÅŸulmaya baÅŸlayınca, devlet yetkilileri, “baÅŸvurusu bulunmadığı için pasaport verilmedi” açıklaması yaptı. Sıdıka Su: “Ruhi Su’ya prostat kanseri teÅŸhisi konmuÅŸtu. Kendisine hiçbir zaman söylenmeyecek olan bu kötü haber hızla yayıldı. Ama pasaport olayında herhangi bir geliÅŸme yoktu. (…) Yanıt hep aynıydı: Bir süre beklemesi gerekmekteydi. (…) Yurt dışından çeÅŸitli baÅŸvuruların yapıldığı, Kültür Bakanlığı’na dört yüzü aÅŸkın müzisyenin imzaladığı bir mektup gönderildiÄŸi, Ruhi Su’ya pasaport verilmesi için aracılık yapılmasının istendiÄŸi haberleri dolaÅŸmaktaydı. (…) 6 Nisan 1985 tarihli Cumhuriyet’te yer alan bir haberden, (…) altı Alman sanatçının Kültür Bakanlığı’na baÅŸ vurduÄŸunu öÄŸrendi kamuoyu. Heinrich Böll, Wolf Bierman, Ingeborg Drewitz, Günther Grass, Siegfried Lenz, Günther Wallraff imzalı mektupta Ruhi Su’nun yurt dışında tedavi edilebilmesi için pasaport verilmesine aracı olması isteniyordu Kültür Bakanlığı’ndan. Aynı sanatçılar Ruhi Su’ya da bir mektup göndermiÅŸlerdi.”
 
Çabalar iÅŸe yaramadı. Gazeteler olayın peÅŸini bırakmadı, Mustafa Ekmekçi, UÄŸur Mumcu gibi isimler ortak tanıdıklarını araya sokarak devletin önemli kiÅŸilerinden ricacı oldu ancak hep bir engel çıktı. Son “engel”, 1985 baharında bildirildi: Sıdıka Su’nun 1981’de yaptığı baÅŸvuru “incelenmiÅŸ”, pasaport çıkartılmış ancak “alınmadığı için arÅŸive kaldırılmış”tı. Ruhi Su’nun baÅŸvurusu ise “bulunamıyor”du. Hızla yeni bir baÅŸvuru yapıldı, 14 Haziran 1985 tarihinde, 11022 sayılı yazıyla, sanatçının “bir defaya mahsus olarak yurt dışına giriÅŸ ve çıkışına” izin verildi. Ruhi Su, Sıdıka Su’nun deyimiyle, “saÄŸlığı yurt dışına çıkamayacak ölçüde kötüleÅŸtiÄŸi için” bu pasaportu hiçbir zaman kullanamadı.

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.